از پارک جنگلی عامری تا اسب‎سواری در سواحل زیبای دیلم

3/ایران گشت/ بوشهر

از پارک جنگلی عامری تا اسب‎سواری در سواحل زیبای دیلم

دیلم شهرستانی است که آوازه‌اش با شرجی و گرما، تجارت و دریانوردی، صید ماهی و میگو و غذاهای بومی و محلی همچون قلیه ماهی، مچبوس ماهی، لِلَک عجین شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از دیلم، نام دیلم یادآور تاریخی کهن و مردانی دلیر و سلحشور همچون سردارخان واحمدخان قنواتی، نجات نیکرو، محمد صحت‌پور، نجف جسمی و بزرگانی چون حاج رئیس‌التجار،حاج یوسف دیلمی پور، مرحوم نیکپور و حاج عبدالرسول بشیری است.

این شهرستان 74 شهید گلگون کفن تقدیم اسلام و انقلاب کرده و جایگاه 5 لاله گمنام دوران دفاع مقدس در یادمان شهدای گمنام است و نامش یادآور رشادت‌ها و پشتیبانی لنجدارانش از رزمندگان اسلام در حماسه هشت سال دفاع مقدس است.

آری دیلم شهرستانی است با آوازه‌ای خوش که حدود 2735 کیلومتر مربع مساحت و قریب  35 هزار نفر جمعیت دارد و شمالی‌ترین شهرستان استان بوشهر و در 200 کیلومتری مرکز استان واقع شده است.

شهرستان دیلم با سه استان خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و بخشی از استان فارس  همجوار است و از سمت جنوب به شهرستان گناوه و از شمال با شهرستان‌های گچساران، هندیجان و بهبهان همجوار است و 65 کیلومتر هم با ساحل نیلگون خلیج همیشه فارس همجواری دارد.

بندر حماد- دیلم

این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و امام حسن و دو شهر بندری دیلم و امام حسن بوده و دارای 37 روستا از عامری در شمالی‌ترین نقطه آن تا شیرونک در جنوبی‌ترین نقطه آن است.

بیدو، کنارکوه، بنه‌خاطر، بنه اسماعیل، سیامکان بزرگ و کوچک، گزلوری، مظفری شمالی و جنوبی، گاوزرد، والفجر، بوالفتح، حصار، لیلتین، بنه احمد شیخ زنگی، بویرات، باباحسنی شمالی و جنوبی، مال سنان، گاودار، بنه اجمدون، چاه تلخ، شهر ویران، بازستین و اسفندیاری از دیگر روستاهای این نقطه زرخیر ایران اسلامی است.

شهرستان دیلم قابلیت‌ها و پتانسیل‌های بسیار مناسبی را در خودش جای داده و به دلیل میزبانی صنایع مختلف نفت و گاز و پتروشیمی از جمله منطقه نفت فلات قاره بهرگان و چاه‌های امام حسن و نوروز و سروش و شرکت‌ها و خطوط متعدد انتقال نفت و گاز در نزدیکی روستای سیامکان یکی از شهرستان‌های بسیار مهم و استراتژیک استان است.

نخستین آوازه این شهرستان تجارت و بازرگانی و گمرک است که از قدیم الایام مردم این دیار به کار و فعالیت مشغول بوده‌اند و امروز آوازه ماندگاری از قدیم الایام دارد.

سواحل زیبا و شنی دیلم در استان بوشهر بی نظیر است و در بحث گردشگری قابلیت‌های زیادی در شهر دیلم و بندر امام حسن و روستاهای منطقه وجود دارد.

قلعه حصار - بندر دیلم

اماکن تاریخی و مذهبی

بندر مهروبان: خرابه‌های بندرتاریخی مهروبان از اوایل دوره اسلام در دل تپه‌های روستای شاه عبداله در 18 کیلومتری شمال بندردیلم قرار دارد.

شهر سینیز: تل و تپه‌های بجا مانده از شهر تاریخی سینیز مربوط به دوره ساسانیان در میانه روستاهای حصار و گاودار و بنه احمدون و بندر امام حسن قرار دارد.

بندر تاریخی حماد مربوط به دوره صفویه در شمال دیلم، قلعه آقاخان لیراوی معروف به قلعه حصار از آثار تاریخی دوره قاجاریه در روستای حصار

 بقعه متبرکه سید محمد جبل عاملی در دیلم، عمارت تاریخی حاج رییس التجار در عمارت قلعه دیلم،   عمارت دیلمی پور در خیابان ساحلی دیلم، تپه تل کم مربوط به دوره ساسانیان در روستای عامری،   امامزاده امام حسن در شهر امام حسن، امامزاده بی بی حلیمه در روستای گاودار از جمله اماکن تاریخی و مذهبی این شهرستان است.

کاروانسرای حاج حسن خان لیراوی بین روستای باستین و بی بی حکیمه مربوط به عصر قاجار، قلعه چاه تلخ در روستای چاه تلخ مربوط به عصر قاجار، قلعه آقاخان مسیح خان در روستای باستین، آب انبارهای سنگ و ساروج در محوطه تاریخی اسلجان در روستای شهرویران، چاه سنگی در محوطه باستانی سینیز(بندرامام حسن) و تو پیرو مربوط به دوره زندیه در گره، از دیگر آثار تاریخی در شهرستان دیلم است.

پارک زیبای سینیز - بندر امام حسن

پلاژ و ساحل ماسه‌ای دیلم:

یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری این شهرستان که همه ساله مسافران و میهمانان زیادی را از سراسر کشور به این خطه می‌کشاند پلاژ فوق العاده زیبا و ماسه‌ای بندر دیلم است که دارای ماسه‌های نرم و یک دست بوده و از خور یُفره(آبراه اصلی دیلم) تا خور جِن(یکی از خورهای معروف دیلم) کشیده شده و بدون اغراق می‌توان گفت که یکی از بی نظیرترین سواحل استان و حتی کشور بحساب می‌آید.

وسعت ساحل زییای دیلم و ماسه‌های نرم آن موجب شده تا مسافران نوروزی همه ساله با خودروهای خود تا کنار آب رفته و از نزدیک از دریا و هوای مطبوع بهاری لذت ببرند و به شنا در دریا، قایق سواری، اسب سواری، موتورسواری و ماشین سواری بر روی ماسه‌های نرم ساحلی بپردازند و با پرواز بادبادک‌ها بر فراز آسمان نیلگون خلیج فارس لحظات خوشی را در کنار خانواده خود سپری کنند.

ساحل ماسه‌ای بندر دیلم

بازار کویتی‌ها و بازارچه ساحلی:

بازار کویتی‌ها در مرکز شهر و بازارچه ساحلی در انتهای خیابان ساحلی جنوبی از دیگر جاذبه‌های گردشگری و قابل سرمایه گذاری این شهرستان است و یکی دیگر از عوامل حضور میهمانان و گردشگران نوروزی در این منطقه وجود همین دو بازار مهم و معروف دیلم است.

بازارچه دستفروشان:

برپایی بازارچه فصلی دستفروشان در ایام نوروز در کنار ساحل دیلم از دیگر جاذبه‌های این شهر توریستی است که عرضه انواع اجناس ایرانی و خارجی در غرفه‌های کوچک و بزرگ به قیمت مناسب و هیاهوی بازارچه و شلوغی آن علاوه بر مسافرین نورزی، دیلمی‌ها را هم در ایام نوروز به این بازارچه می‌کشاند.

اسکله صیادی و تجاری دیلم و بازار ماهی فروشان:

اسکله صیادی و تجاری دیلم و همچنین بازار ماهی فروشان از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان بوده که موجب شده تا گردشگران با حضور در کنار لنجهای صیادی و باری و تماشای خور و لنج‌ها و قایق‌ها و خرید ماهی و میگوی تازه از این بندر زیبای جنوبی لذت ببرند.

کمپینگ ساحلی:

وجود سه کمپینگ اقامتی در خیابان ساحلی، کنار بازارچه ساحلی و گلزار شهدای گمنام شهرستان که دارای پارکینگ، آلاچیق، آبخوروی، تانکرهای مخصوص و شستشو، اقامتگاه مناسب و امن، مساجد قلعه و اشرف و نور، رستوارنها و کبابی‌ها و امکان فروش مواد غذایی، سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی فضای مناسب و امنی را برای اقامت و حضور طولانی مدت گردشگران و میهمانان در ایام نوروز و سایر ماه‌های سال فراهم کرده است.

جنگل عامری - بندر دیلم

پارک آبی خاکی دیلم:

پارک ساحلی و آبی خاکی دیلم در کنار ساحل از دیگر جاذبه‌های این بندر بوده که با دارا بودن آلاچیق‌های زیبا، فضای سبز مناسب، استخر آبی برای قایق سواری، سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی مکان خوبی برای اقامت و چادر زدن مسافران فراهم می‌کند و یکی از شلوغ‌ترین مکان‌های اسکان مسافرین نوروزی است.

پارک جنگلی عامری:

پارک جنگلی عامری که در 15 کیلومتری شمال دیلم واقع شده از دیگر جاذبه‌های تفریحی و گردشگری این شهرستان بوده که این روزها پذیرای گردشگرانی از شهرستان دیلم و شهرستانهای همجوار از جمله گچساران، امیدیه،گناوه، هندیجان و ماهشهر است.

طبیعت سرسبز و بهاری، وجود درختان فراوان و سایه گستر کهور، امکانات رفاهی و خدماتی متعددی نظیر آلاچیق، نمازخانه، سکوهای متعدد، روشنایی، آبخوری‌ها، پارک بازی کودکان، سرویس بهداشتی، نمازخانه و سوپرمارکت محل مناسبی برای استراحت مهمانان و گردشگران فراهم آورده است

بندر تاریخی حماد:

بندرحماد در شمال بندر دیلم از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان است که با طبیعت زیبا و بِکر،سایه سار درختان کهور، آرامش و سکوت جزیره، نرمی ماسه‌های دست نخورده و غروب زیبای خورشید جلوه‌ای وصف ناپذیریی از خلقت خالق یکتا را برای هر دوستدار طبیعت و  گردشگری ترسیم کرده است.

وجود انواع‌ گَبگاب‌های(خرچنگ)کوچک و بزرگ،گُچ(صدف)‌، گوش‌ ماهی، حلزون‌ و «شِلَمبو»(نوعی‌ ماهی‌ دوزیست‌)‌ از دیگر زیبایی‌های این بندر تاریخی و قدیمی   است.

جنگل بیدو:

جنگل بیدو در 17 کیلومتری شمال شرقی دیلم و در کنار روستای بیدو با وجود درختان سایه گستر کهور، تپه‌های سرسبز ماهوری و آرامش و طبیعت جنگلی دیگر جلوه‌ها و جاذبه‌های گردشگری شهرستان دیلم به شمار می‌رود.

کوه بیکس

کوه بیکس:

کوه بیکس در 10 کیلومتری دیلم و در جنوب شرقی دیلم چون نمادی استوار و پرصلابت یادآور شکوه و عظمت تاریخ بلندآوازه این شهرستان است که درفصل زمستان و بهار با دشت‌های پرازگل و سرسبز و آرامش وصف ناپذیر در کنار دره منتهی به دریا به نام «دره بویرات» واقع شده و یکی دیگراز تفرجگاه‌های این دیار به حساب می‌آید.

جنگل دره امیری:

جنگل دره امیری در کنار دره امیری و در نزدیکی روستای مظفری شمالی که پوشیده از درختان کهور و تپه‌های سرسبز ماهوری است از دیگر نقاط دیدینی این شهرستان است.

جاذبه‌های گردشگری شهر امام حسن:

بندر امام حسن در 30 کیلومتری بندر دیلم با وجود تفرجگاه‌ها و جاذبه‌های گردشگری مکان مناسبی برای اقامت مسافران نوروزی است، پارک ساحلی خلیج فارس، پارک سینیز، نخلستان امام حسن، بقعه امامزاده امام حسن(ع) از مکان‌های دیدنی این شهر زیباست.

چشم اندازی زیبا و منحصر به فرد از خلیج فارس در کنار پارک ساحلی خلیج فارس و پارک سینیز و همچنین چشم انداز غروب زیبای خورشید از کنار نخلستان امام حسن در کنار تاسیسات عظیم نفت فلات قاره جلوه زیبایی به این بندر داده و آنرا جزو یکی از سواحل زیبای استان بوشهر و از مناطق دیدنی شهرستان دیلم کرده است.

-------------------------------

گزارش اسماعیل طاهری‌نیا

-----------------------------   

انتهای پیام/66006/خ40/پو3002

منبع : خبرگزاری فارس

عبابافی در خطر زوال/ هنری که 5 نسل قدمت دارد

۱/ایران گشت/استان بوشهر

عبابافی در خطر زوال/ هنری که 5 نسل قدمت دارد

هنر عبابافی یکی از صنایع دستی دیرینه و زیبا در شهرستان دشتی استان بوشهر است؛ هنری که پنج نسل قدمت دارد امروز این هنر زیبا رو به فراموشی است.

به گزارش خبرگزاری فارس از دشتی، عبابافی با استفاده از تکنیک‌های کَند ساخته می‌شود که هر ریسنده روزانه چهار ساعت مشغول ریسندگی است که البته مهارت ریسنده نیز اهمیت زیادی در بافت عبا دارد.

معمولا هر عبای معمولی هفت متر نخ می‌برد و وزن هر عبای معمولی 900 تا 950 گرم است و هر عبا یک هفته به طول می‌انجامد و هر چند امروزه عبا بافی که هنری زیبا است اما رو به فراموشی است.

از آن جا که شتر سفید و سیاه کمیاب‌تر است قیمت عباهای سفید و سیاه گران‌تر است و در حال حاضر قیمت تمام شده یک عبای سفید و سیاه بیش از 850 هزار تومان و عبای قهوه‌ای و کرم و طلایی 650 هزار تومان است به فروش می‌رسد.

در گذشته روستاهای مختلفی از جمله بردخون، درازی، زیارت و کردوان از مراکز مهم عبابافی در منطقه محسوب می‌شدند اما در حال حاضر روستای کردوان تنها روستایی است که هنر عبابافی هنوز در آن رونق دارد هر چند نسبت به گذشته تعداد کارگاه‌های عبابافی کمتر شده است.

در حال حاضر در روستای کردوان تنها 2 کارگاه فعال وجود دارد این در حالی است که تا سال 1375 تعداد 9 کارگاه متعلق به آقایان احمد زارعی، حاج علی کشاورز، حاج عبدالله زارعی، حاج محمد عبدی‌زاده، حاج محمد کشاورز، محمود یوسفی، علی یوسفی و محمد کشاورز و ماندنی کشاورز فعالیت می‌کردند اما امروز عبدالمجید و غلامرضا زارعی دو برادری هستند که سنت عبا بافی را در شهرستان دشتی زنده نگاه داشته‌اند.

عبدالمجید زارعی موفق شده است تا نشان درجه دو هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز دریافت کند.

وی که 41 ساله، متاهل و دارای چهار فرزند است از 18 سالگی در کنار پدر خود این حرفه را آموخته است و معتقد است که 5 نسل قبل از او عبابافی می‌کرده‌اند و از زمان پدر پدربزرگش که ساکن کردوان شده‌اند نیز به عبابافی مشغول بوده‌اند.

با وجود اینکه عبدالمجید شش برادر دیگر هم داشته اما سایر برادران اشتیاقی برای یادگیری این رشته نشان نمی‌دهند ولی 3 خواهرش کار ریسندگی را انجام می‌دهند.

عبدالمجید زارعی در گفت‎و‌گو با خبرنگار فارس در دشتی گفت: به‌خاطر علاقه و استعدادی که داشته‌ام یک سال استاد کار شدم و سالانه حدود 80 عبا را می‌بافم که مشتری غالب عباها عرب‌های حوزه خلیج فارس و بویژه قطر و کویت هستند.

وی از سال 1374 تاکنون در نمایشگاه‌های مختلف داخلی شرکت کرده و برای معرفی هنر عبابافی استان بوشهر نقش مهمی ایفا کرده است.

زارعی با وجود اینکه از استان‌های قم، سمنان و همدان پیشنهادات خوبی با مزایا و امکانات مناسب داشته ولی پیشنهادات را رد کرده تا این هنر زیبا در استان بوشهر حفظ شود.

زارعی سابقه چهار سال حضور در مناطق مختلف عملیاتی جنوب کشور را در کارنامه خود دارد و درحال حاضر به عنوان عضو شورای پایگاه مقاومت شهید مطهری روستا با بسیج همکاری دارد.

عبابافی در حقیقت دو بخش ریسنده و بافنده دارد که کار ریسندگی را خانم‌ها انجام می‌دهند و بافندگی را آقایان به عهده دارند و این سنت هنوز حفظ شده است، هر کارگاه نیز یک یا دو نفر بافنده دارد که اگر دو نفر باشند نفر اول نخ‌ها را برای بافت آماده می‌کند و نفر دوم می‌بافد.

در گذشته کارگاه‌های عبابافی ساکن بود و ‌چاله‌ای ایجاد می‌کردند و کارگاه را پیرامون آن قرار می‌دادند و به گودی که می‌کندند «پاشلی » می‎گفتند و پای بافنده تا زانو در آن قرار داشت ولی کارگاه‌ها هم اکنون قابل جابجایی است و از دستگاه‌های احرام بافی که در خوزستان وجود دارد نمونه برداری شده است.

مراحل مختلف عبابافی

نخستین مرحله عبابافی پشم چینی است که از پشم بچه شتر بدست می‌آید فصل پشم چینی فروردین ماه است و هر چه بچه شتر بزرگ‌تر باشد پشم آن ضخیم‌تر و نامرغوب‌تر است و از هر بچه شتر یک کیلو پشم بیشتر بدست نمی‌آید ولی اگر خشکسالی نباشد و تغذیه خوبی داشته باشد دو کیلو پشم می‌تواند تولید کند.

مرحله بعد تمیز کردن و پاک‌سازی پشم و جدا کردن مو از پشم است و سپس مرحله ریسندگی آغاز می‌شود که توسط بانوان انجام می‌گیرد و سه ماه دوره ریسندگی طول می‌کشد.

هر ریسنده روزانه 4 تا 5 ساعت مشغول ریسندگی است که البته مهارت ریسنده نیز اهمیت زیادی دارد.

ویژگی پشم شتر نیز خودرنگی و طبیعی بودن رنگ آن است و در آفتاب هم رنگش نه تنها از دست نمی‌دهد که بهتر هم می‌شود ولی سایر استان‌ها مرغوبیت پشم استان بوشهر را ندارند و برخی از اعراب حاضرند به هر قیمتی این پشم را خریداری کنند که عبابافان حاضر به فروش پشم به آنها نبوده و نیستند.

با تمام شدن ریسندگی نخ‌ها جمع آوری شده و پیش استاد کار می‌آورند و استاد کار یا بافنده 10 دوک و 60 دور نخ‌ها را دور میله به فاصله 8 متری دوانده و ضایعات آن از بین برده و نخ‌ها را حلقه حلقه کرده تا گره نخورد.

اندازه و رنگ هر عبا بستگی به سفارش دهنده عبا دارد اما معمولا هر عبای معمولی 7 متر نخ می‌برد و وزن هر عبای معمولی 900 تا 950 گرم است.

با تبدیل کردن نخ‌ها به تار و پود بافندگی آغاز می‌شود و یک استاد کار ماهر در صورتی که روزانه پنج تا هفت ساعت وقت بگذارد یک عبا را هفت روزه تمام می‌کند.

نخ‌ها روی هشت عدد قرقره روی ابزاری که شانه نام دارد قرار می‌گیرد و سابق از نی مخصوصی که از هند می‌آوردند شانه‌ها ساخته می‌شد ولی الان از فلزی ساخته می‌شود که به رطوبت و گرما حساسیت ندارد.

عبا دو بار نیز شسته می‌شود که یک بار بعد از ریسندگی و یک بار هم در حین بافت است و تا زدن عبا هم فن مخصوصی دارد و چهار تا شده و سه متر بافت اول رو می‌افتد و راست و وارونه آن هم توسط استاد کار تشخیص داده می‌شود وسط عبا نیز دو تخته صاف گذاشته می‌شود که حکم اتو کردن پیدا می‌کند و تا همیشه این حالت حفظ می‌شود.

ترمیم عبا نیز در نوع خود کاری دشوار و ظریف محسوب می‌شود و باید با دقت زیاد تارها را بسته و گره‌های مخفی بزند.

عبابافان کردوانی با این دستگاه‌های عبا بافی قادرند احرام، شال، چادرشب، ملحفه و ... را نیز در طرح‌ها و شکل‌های مختلف ببافند.

توسعه و احیا عبابافی نیازمند حمایت دولت

هر چند سنتی عبابافی و دستگاه بافندگی آن نیز به شکل قدیمی‌اش حفظ شده است اما امکان به روز شدن، ساده‌تر شدن و تغییر آن وجود دارد و بویژه اگر دستگاه‌های ریسندگی ساخته شود و به نحوی امروزی شود زمان ریسندگی از سه ماه به 15 روز تقلیل پیدا می‌کند.

از سوی اگر دولت سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتری برای نشر و توسعه این هنر انجام دهد و این صنعت توسعه یابد می‌توان امیدوار بود که افراد زیادی جذب این رشته شوند.

زارعی از حمایت فنی و حرفه‌‎ای دشتی در زمینه برگزاری کلاس‌های آموزشی عبابافی که به 30 نفر آموزش داده شد تقدیر کرد و ادامه داد: معتقد هستم برخی از آن آموزش دیدگان در صورتی که کنار یک استاد کار باشند می‌توانند بافنده خوبی برای جامعه خود باشند هر چند اگر این هنر اصیل بوشهری مورد حمایت قرار نگیرد در آینده‌ای نزدیک از بین خواهد رفت و برای احیا و توسعه آن نیاز به عزم و توجهی جدی است.

---------------------------------

گزارش از: اسماعیل حاجیانی

---------------------------------

انتهای پیام/66001/خ40/ظ1004

منبع : خبرگزاری فارس

بهشت گردشگری ایران در روستاهای ‌استان گلستان

2/ایران گشت/گلستان

بهشت گردشگری ایران در روستاهای ‌استان گلستان

استان گلستان یکی از قطب‎های گردشگری کشور است که انواع گردشگری نظیر کشاورزی، تاریخی، آبی، کوهستانی، مذهبی و روستایی را می‎توان در آن یافت که راهی برای افزایش درآمد و توسعه استان است.

به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، گردشگری امروزه حرف اول اقتصاد را می‎زند و صنعت گردشگری از اقتصادهای بزرگ دنیا از جمله نفت، خودروسازی، نساجی، چاپ و کشاورزی گوی سبقت را ربوده است.

در جای جای این سرزمین می‎توان درآمدزایی کرد و با یک برنامه‎ریزی دقیق می‎توان صنعت گردشگری را در روستاها متحول کرد.

روستاهای استان گلستان به دلیل داشتن جذابیت‎های طبیعی و خدادادی دارای ظرفیت بالایی برای جذب گردشگری است که در صورت فراهم کردن شرایط لازم از سوی مسئولان و متولی امر می‎توان در تمام فصول سال از جمله ایام تعطیلات نوروزی، گردشگر و مسافران نوروزی را به این مناطق جذب کرد.

گلستان گنجینه اکوتوریسم ایران

استان گلستان دارای پیشینه قوی تاریخی است برای حفظ آن باید تلاش زیادی صورت گیرد، وجود انبوه جاذبه‎های اکوتوریسم در استان گلستان (که استان را به گنجینه اکوتوریسم ایران مشهور کرده است) یادمان‎هایی چون «گنبدقابوس» و «رادکان»، «خرابه‌های شهر تاریخی جرجان» و «تمیشه» و صدها اثر ارزشمند دیگر در استان گواهی از این مدعاست. به همین منظور، نگهداری و صیانت از این آثار گرانبها که پیشینه تاریخی بیش از 7000 ساله استان را نمایان می‎کند به ویژه «میراث قومی» گلستان و ایران عزیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

آشنایی جامعه با جاذبه‎های گردشگری روستایی و آنچه از تنوع قومیت‎ها و فرهنگ‎ها در گلستان وجود دارد و حضور آنها در میراث و ماندگارهای گرانبهای استان، می‎تواند جایگاه تازه‎ای از شناخت این منطقه سرسبز باز کند.

این امر در وهله اول منجر به تردد عده زیادی به این استان می‎شود و هر فرد با ورود خود چرخه این صنعت را به گردش درخواهد آورد که یقینا در توسعه اقتصادی نقش بسزایی دارد.

از طرفی آشنایی افراد متعدد با این جاذبه‎ها، ورود گردشگران و بازدید از نقاطی که از ویژگی‎های ممتاز و برجسته گلستان محسوب می‎شود می‎تواند مقدمه ایجاد فضای سرمایه‎گذاری شود.

جذب این سرمایه‎ها همزمان با توسعه عمرانی می‎تواند همچنان بر افزایش گردشگران موثر باشد.

گردشگری روستایی یکی از ظرفیت‎های سودآور استان گلستان است

گردشگری روستایی از جمله انواع گردشگری است که در دیگر کشورها از جذابیت و سودآوری بسیاری برخوردار است و کشور ایران و به ویژه استان گلستان در این زمینه ظرفیت‎های قابل توجهی دارد که در صورت توجه و بالفعل کردن آن شاهد تحول جدی در روند توسعه گردشگری استان خواهیم بود.

شناسایی 37 روستای هدف گردشگری در گلستان

گردشگری روستایی امروزه رو به توسعه است، کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان 37 روستای هدف گردشگری در استان گلستان، مانند روستاهای «زیارت» گرگان، «گچسوی بالای» کلاله، «رادکان» کردکوی، «پاقلعه» رامیان، «افراتخته» علی‎آبادکتول، «شاهکوه سفلی» گرگان، «قلعه‎قافه مینودشت» و «فارسیان» آزادشهر و ... را شناسایی کرده‎اند که پرونده همه آنها  تکمیل و به کمیته راهبردی گردشگری و عشایری سازمان مرکزی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری معرفی شده‎اند که از این میان طرح مطالعات روستای «زیارت گرگان» شروع شده و مابقی نیز در دست اقدام است.

آشنایی با روستاهای ییلاقی و زیبای استان گلستان

روستای ییلاقی «افراتخته»

در 32 کیلومتری شهرستان علی‎آبادکتول واقع است این دهکده یکی از روستاهای هدف گردشگری استان است.

روستای زیبا و توریستی «پاقلعه»

در دامنه قله زیبای قلعه‎ماران روستای زیبا و توریستی «پاقلعه» در فاصله 12 کیلومتری از مرکز شهر رامیان و در فاصله شش کیلومتری از روستای «شش‎آب» واقع شده و داری آب و هوای بسیار مطبوع است.

روستای ییلاقی «توشن»

روستای «توشن» با فاصله حدود 5/2 کیلومتر از گرگان به موازات «ناهارخوران» با طبیعت بسیار زیبا و باور نکردنی مانند آب‎بندان دیدنی که در کنار درختان سر به فلک کشیده همه ساله گردشگران زیادی را به این منطقه می‎کشاند و آب چشمه «دوبرار» که حدود 16 کیلومتر از دل جنگل به این منطقه هدایت شده و از بهترین آب‎های منطقه از نظر املاح است باعث رونق روستا گردیده است.

روستای ییلاقی «جهان‎نما»

این روستای خوش آب و هوا در شهرستان کردکوی و در منطقه حفاظت شده «جهان‎نما» واقع شده است.

روستای «خوش ییلاق»

این روستای زیبا با مسیر جنگلی چشم‎نواز در شهرستان آزادشهر قرار دارد روستایی که در فصل تابستان نیز برف را می‎توان در آن مشاهده کرد.

روستای «چهارباغ»

روستای «چهارباغ» از توابع بخش مرکزی شهرستان گرگان در استان گلستان است.

این روستا در دهستان استرآباد جنوبی قرار داشته است.

روستای ییلاقی «درازنو»

از مناطق توریستی و پرجاذبه شهرستان کردکوی، روستای ییلاقی «درازنو» بوده که در فاصله 40 کیلومتری این شهرستان واقع شده و دارای آب و هوای بسیار دلنشین و خنک است.

این دهکده در کنار قله «درازنو» به ارتفاع حدود 2 هزار و 800 متر در کوهستان جنوب کردکوی واقع شده است و در طول فصول بهار و تابستان تعداد زیادی از خانواده‎ها و مشتاقان طبیعت و علاقه‎مندان را از شهرهای اطراف و حتی مناطق دوردست به این منطقه می‎کشاند.

به علت موقعیت و ارتفاع مناسب این مکان همه ساله پذیرای مشتاقان پرواز برای پرش با کایتو و وسایل پروازی است.

روستای «دوزین»

این روستا از شهرستان مینودشت است.

روستای «رادکان»

این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان کردکوی، در 35 کیلومتری جنوب غربی شهر کردکوی و 50 کیلومتری گرگان قرار دارد.

این روستا از شمال به ارتفاعات «درازنو»، از غرب به روستای «کنداب»، از جنوب به جنگل‏های پیرامون و از شرق به روستاهای «حاجی‏آباد» و «چمن‎ساور» محدود می‏شود.

روستای «رادکان» تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‏های سرد و تابستان‏های معتدل دارد.

رودخانه «رادکان» در جنوب آبادی جریان می‏یابد. مجاورت روستا با برج تاریخی «رادکان»، از آثار قرن پنجم هجری قمری و وجود زیارتگاه‏های «هزار منزل» و «سقاخانه ابوالفضل (ع)»، از قدمت و تاریخ کهن روستا حکایت دارد.

روستای ییلاقی «زیارت»

روستای «زیارت» در 17 کیلومتری جنوب شهر گرگان واقع است.

این روستا میان دو دامنه کوهستانی و جنگلی قرار گرفته و دارای آب و هوایی معتدل است.

«زیارت» در ادامه جاده ناهارخوران به سوی کوهستان‌های جنوب شهر گرگان حدود 10 کیلومتر جلوتر از ناهارخوران قرار دارد.

«زیارت» به علت برخورداری از هوای نسبتاً خشک و خنک بازدیدکنندگان بسیار زیادی دارد.

از اماکن دیدنی این روستا می‌توان به آبشارهای زیبا، چشمه آبگرم، امامزاده و همچنین بافت قدیمی روستا نام برد.

از نکات جالب در مورد این روستا، میانگین عمر بالای مردم آن است که علت آن نیز زندگی طبیعی و استفاده از مواد غذایی جنگلی است.

روستای «ساسنگ»

این روستای زیبا از شهرستان مینودشت است.

روستای ییلاقی «سیاه‎مرزکوه»

در جنوب بخش کمالان از توابع شهرستان علی‎آبادکتول واقع است.

این دهکده یکی از روستاهای هدف گردشگری استان است.

روستای «شاهکوه»

این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان گرگان، در 65 کیلومتری جنوب شرقی شهر گرگان قرار دارد.

روستای «شاهکوه»، تحت تأثیر اقلیم کوهستانی زمستان‏های سرد و تابستان‏های معتدل دارد.

روستای «شاهکوه» نام خود را از ارتفاعات اطراف گرفته است و قدمتی دیرینه دارد.

این روستا در گذشته، در مسیر جاده اصلی و شاهراه ارتباطی بین خراسان بزرگ و شاهرود بوده است.

روستای «شیرین‎آباد»

این روستای زیبا در شهرستان علی‎آبادکتول واقع شده و از روستاهای هدف گردشگری شناخته می‎شود.

روستای «طولارام»

این روستای زیبا در شهرستان مینودشت بعد از جنگل تنگه قرار دارد.

روستای ییلاقی «فارسیان»

روستای «فارسیان» در 22 کیلومتری شرق شهر گالیکش قرار دارد.

این روستا در منطقه‎ای کوهستانی قرار دارد و کوه‎های سر به فلک کشیده اطراف آن را فرا گرفته‎اند.

کوهستان پوشیده از جنگل با درختان سرسبز بلوط و افرا چهره منطقه را بسیار دیدنی کرده است.

«فارسیان» از سمت شرق با روستای کیارام، از جنوب شرقی با روستای فرنگ و از جنوب با روستای «لیرو» همسایه است و از روستاهای هدف گردشگری می‎باشد.

روستای «قلعه‎قافه»

«قلعه‎قافه» یکی از روستاهای کوهستانی با بافت سنتی و متراکم است و از جمله روستاهایی است که تحت عنوان «روستای هدف گردشگری» شناخته شده است.

بافت سنتی و پیچیده آن به لحاظ میراث فرهنگی یکی از بافت‎های روستایی ممتاز در استان گلستان است که دارای قدمت چند صد ساله است که مورد بازدید ایرانگردان قرار می‎گیرد.

«قلعه‎قافه» از توابع دهستان «قلعه‎قافه» بخش مرکزی شهرستان مینودشت که با شهر مینودشت 35 کیلومتر فاصله دارد.

در طرح ساماندهی روستاهای هدف گردشگری نصب تابلوی راهنما و مشخصه روستا، آموزش دهیاران و مردم برای ارائه خدمات مناسب و ساماندهی زیرساخت‎های گردشگری در روستاها از جمله مواردی است که برای اجرا مدنظر گرفته شده است.

در یک برنامه مثبت و کیفی که مدیریت استان دستگاه‎های مرتبط با گردشگری را ملزم کرده است، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به طرح‎های گردشگری در حوزه روستاهای استان که از سوی دهیاران و یا اهالی روستاها به این اداره کل پیشنهاد داده می‎شود حتما و در کمترین زمان ممکن پاسخ مثبت خواهد داد و همکاری‎های لازم را برای اجرایی شدن آنها و گرفتن استعلام‎ها انجام می‎دهد یکی از این موارد «هتل زیارت» گرگان است که با سرمایه‎گذاری یکی از اهالی این روستا محقق شد.

در این راستا باید به توریسم روستایی به عنوان یک راهبرد اثربخش برای توسعه اقتصادی نگریست و به جوامع روستایی برای سازماندهی ساخت‌ها و تبیین کارکردهای توریسم روستایی و هدایت آنها برای دستیابی به اهداف رشد و توسعه جامعه محلی کمک کرد و در این صورت است که می‌توان به رشد و تنوع‎بخشی اقتصادی جوامع روستایی کمک کرد.

انتهای پیام/2307/ش40/چ3000

منبع : خبرگزاری فارس

دهکده‌ ییلاقی و منطقه حفاظت‎شده «جهان‎نما» شهرستان کردکوی در استان گلستان

6/ایران‌گشت/گلستان

«جهان‎نما» پذیرای گردشگران در همه فصول + تصاویر

دهکده‌ ییلاقی و منطقه حفاظت‎شده «جهان‎نما» شهرستان کردکوی در استان گلستان با چشم‌اندازهای زیبا و در عین حال ناشناخته می‌تواند در همه فصول پذیرای ایرانگردان و گردشگران باشد.

به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، منطقه حفاظت شده جهان‎نما در استان گلستان بین 42/36 عرض شمالی و 12/54 طول شرقی واقع شده است. مساحت آن در حدود 38 هزار و 403 هکتار است.

این منطقه با وسعتی بیش از ‪ 30‬ هزار هکتار در جنوب شرقی شهرستان کردکوی در ارتفاعی بین ‪ 600‬ تا 3 هزار و‪ 86‬ متری از سطح دریا واقع شده است.

وجود دهکده‌های ییلاقی قدیمی، آثار تاریخی و باستانی، وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی، وجود کوه، رودخانه، چشمه، انواع وحوش و پرندگان کمیاب و نوع پوشش گیاهی از جمله جاذبه‌های این منطقه است.

«مزدک دریابیگی» در دانشنامه گلستان درباره منطقه نوشته است: در این منطقه که خود در قالب دشت جهان‎نما قرار دارد دهکده‌های ییلاقی قدیمی وجود دارد که از جمله دو روستای «کفشگیری» و «سعدآباد» است.

دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

اهالی دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

طبیعت دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

طبیعت زیبای دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

نمای پایین دست دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

طبیعت بکر و زیبای دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

طبیعت بکر و زیبای دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

طبیعت بکر و زیبای دهکده ییلاقی جهان نما شهرستان کردکوی

«کفشگیری محله» و «سعدآبادمحله» در شمال غربی منطقه حفاظت شده جهان‎نما هنوز دارای منازلی با معماری سنتی است.

شغل مردم روستاهای منطقه عمدتا دامداری و کشاورزی بوده و گلیم، پاپیچ‌های سنتی و وسایل تزئینی کوچک از جمله صنایع دستی آنان به شمار می‌رود.

همچنین وجود برج ‪ 35‬متری رادکان معروف به «میل رادکان» در حاشیه این منطقه ارزش گردشگری آن را دو چندان کرده است.

این منطقه که در جنوب شهرستان کردکوی واقع است، گفته می‌شود مدفن یکی از اسپهبدان خاندان باوند طبرستان به نام ابوجعفر محمدبن وندرین باوندی است.

آثار باستانی زیادی نیز در روستاهای حاجی‌آباد، چهارباغ، شاهکوه، چمن‎ساور، زیارت و دیگر محدوده‌های منطقه حفاظت شده جهان‎نما جود دارد.

از نظر وضعیت جغرافیایی بیشتر منطقه جهان‎نما کوهستانی بوده و ارتفاع منطقه آن از‪ 600‬ متر در مرز شمالی اطراف شصت کلا تا 3 هزار و ‪ 86‬ متر در کوه تل انبار در شرق منطقه و جنوب روستای زیارت می‌باشد.

کوه‎های معروف این منطقه دوکالی درغرب، شاه‌پسند، کالت و چلستان در مرکز، زبله، تلمبار و لنده کوه در شرق بوده و دره‌های مهم آن شامل مغزی در غرب، جلینک بلینگ در جنوب، سفیددره در مرکز و ترکت در شمال است.

با وجود کوهستانی بودن این منطقه چشمه‌های زیادی در آن وجود دارد که از جمله نخودچشمه، سرخ چشمه، پیرزن چشمه، شربت، تول‎بنه، سوته، مازوکش، والدیگاه، امام وردی، چهارسرا، چشمه‌های اطراف محلات جلینگ بلینگ، حاجی‎آباد، مرادچشمه، تاجین چشمه و چشمه آبگرم زیارت است.

همچنین رودخانه‌هایی دراین منطقه جاری است که از جمله می‌توان به چهارباغ در جنوب اشاره کرد که در ادامه مسیر به نام رادکان وارد استان مازندران می‌شود، رودخانه فصلی «سفیددره» نیز در مرکز این منطقه قرار دارد.

در درون منطقه حفاظت شده جهان‎نما همچنین آبشار «زیارت» وجود دارد که در حدود پنج کیلومتری روستای «زیارت» و در شمال شرقی این منطقه است.

جهان‌نما در طبقه‎بندی جغرافیایی گیاهی ایران جز بخش فرعی هیرکان قرار گرفته که این بخش جنگل‌های شمال کشور را در برگرفته است.

پوشش گیاهی منطقه شامل درختان پهن برگ، درختچه و بوته‌زار است.

مهم‌ترین گونه‌های گیاهی آن سرخدار، ارس، سروکوهی، پیرو، مازو،راش، ممرز، آلوچه، زرشک، آزاد، بید، هفت کول، نمدار، سیاه‌تلو و گونه‌های علفی و بوته‌ای گل گاوزبان، سریش، فستوک، یونجه، گل قاصد، مریم گلی، شکرتیغال، اسپرس بوته‌ای، چوبک و درمنه است.

منطقه «ترکت» و پیرامون آن در منطقه حفاظت شده جهان‎نما بهترین زیستگاه حیات وحش از جمله مرال، شوکا، خرس و گرگ است.

این منطقه به دلیل شرایط خاص دارای حیات وحش غنی شامل گونه‌های کمیاب و در معرض خطر است که برخی گونه‌های مهم آن خرس قهوه‌ای، روباه، شوکا، خوک وحشی، گربه جنگلی. سیاه گوش و پلنگ است.

پرندگان بومی و مهاجر این منطقه نیز از دیگر زیبایی‎ها بوده که از جمله انواع دلیجه، عقاب، سارگیه، قرقی، کبک، تیهو، بلدرچین، قرقاول، کرکس، هما، کبوتر جنگلی، شاهین، فاخته و توکا است.

از سوی دیگر براساس آمارهای ارائه شده متوسط بارندگی در منطقه جهان‎نما حدود ‪ 440‬ میلی‌متر اعلام شده است.

براین اساس؛ زمستان این منطقه سرد و در تابستان هوای مطبوع و خنکی دارد و وجود مه در فصول مختلف به خصوص تابستان یکی از عوامل تلطیف هوای است.

گفتنی است میل رادکان، جاده شاه عباسی، شهر باستانی تمیشه، امامزاده روشن‌آباد، ابراهیم و چهارکوه، دهکده‌های ییلاقی درازنو و جهان‎نما و پارک جنگلی امام رضا(ع) از دیگر مناطق گردشگری شهرستان کردکوی است.

مردم روستای رادکان شهرستان کردکوی

طبیعت زیبای روستای رادکان شهرستان کردکوی

بخش شمال این شهرستان از زمین‌های جلگه‌ای هموار با شیب ملایم تشکیل شده و به زمین‌های بندرترکمن، رودخانه قره‌سو و خلیج گرگان منتهی می‌شود.

بخش جنوبی آن نیز از ارتفاعات البرز شرقی تشکیل شده که حداکثر ارتفاع آن از سطح دریا در برخی از مناطق به 3 هزار و ‪ 500‬ متر می‌رسد.

پوشش گیاهی این شهرستان متنوع است، در کوهپایه‌ها زمین‌های زراعتی همراه با چمنزارها گسترش یافته و تا ارتفاع 2  هزار و ‪ 400‬متری را هم جنگل‌های انبوه پوشانده است.

شهرستان کردکوی با یک بخش مرکزی و سه دهستان بیش از ‪ 70‬ هزار نفر دارد و کشاورزی در اقتصاد این شهرستان نقش عمده‌ای دارا است.

کردکوی در غرب استان گلستان با مساحتی حدود ‪ 815‬ کیلومترمربع از شمال به بندرترکمن، از غرب به بندرگز، از شرق به گرگان و از جنوب به استان سمنان محدود است.

در مجموع ‪ 192‬ هزار و ‪ 932‬ هکتار، معادل، 9/44‬درصد مساحت کل استان را مناطق حفاظت‎شده تشکیل می‌دهد.

بخشی از این مناطق شامل پارک ملی گلستان، منطقه حفاظت شده لووه، زاو، تالاب‌های بین‌المللی «آلاگل»، «آلماگل»، «آجی‌گل» و «گمیشان» هستند که در جای جای استان گسترده شده است.

انتهای پیام/2307/ذ40 

منبع : خبرگزاری فارس

خارگ، باستانی‌ترین جزیره خلیج فارس

۵/ایران گشت/استان بوشهر

سفری به خارگ، باستانی‌ترین جزیره خلیج فارس

بعد دیگری که از خارگ کمتر نمود عینی پیدا کرده و بدان توجه شده، میراث فرهنگی بجا مانده از تمدن‌های عظیم کهن پارسی است که به جرات می‌توان لقب باستانی‌ترین جزیره ایران و خلیج فارس را بر این جزیره نهاد.

به گزارش خبرگزاری فارس از بوشهر، آنچه شاید بیش از همه در ذهن همگان از جزیره خارگ نقش بسته، عنوان بزرگترین پایانه نفتی ایران با سهمی بیش از 95 درصد از کل صادرات کشور است، اما بعد دیگری که کمتر نمود عینی پیدا کرده و بدان توجه شده، میراث فرهنگی بجا مانده از تمدن‌های عظیم کهن پارسی است که به جرات می‌توان لقب باستانی‌ترین جزیره ایران و خلیج فارس را بر آن نام نهاد، چرا که کمتر جزیره‌ای را می‌توان یافت که دارای اینهمه آثار باستانی متعدد از حضور تمدن‌های مختلف در ایران باشد این جزیره را به لحاظ سابقه حضور تمدن‌های مختلف می‌توان «موزه طبیعی دیرین شناسی و باستان شناسی ایران» نامید.

استودان های هخامنشی

گور دخمه‌های پالمیران

گورمعبدهای پالمیران مربوط به دوره پارتیان که هنوز بخشی از سنگ نوشته‌ها و کنده کاری‌های روی دیواره‌های آن به جا مانده است، در صخره‌های منتهی به امامزاده میرمحمد سوراخ‌های کنده شده بسیاری در دل این صخره‌ها و تعدد دخمه‌ها، خودنمایی می‌کند، پالمیر نام یونانی قوم تدمر(Tadmer) است که زمانی در جزیره ساکن بوده‌اند و کالاهای عربی و هندی را از ایران به غرب تجارت می‌کرده‌اند این اثر با توجه به اهمیت آن، در فهرست آثار ملی ایران به شماره 2206 به ثبت رسیده است.

سنگ نبشته هخامنشی

سنگ‌نبشته هخامنشی

سنگ‌نبشته هخامنشی در جزیره خارگ در سال 1386 در پی احداث جاده‌ای در جزیره خارگ کشف شده‌است که به خط میخی ایران باستان و با طول و عرض تقریبی یک متر است که بر روی سنگی مرجانی نوشته شده‌ است، طبق تاریخ‌گذاری این کتیبه، قدمت آن به 2400 سال پیش و زمان هخامنشیان باز می‌گردد.

این کتیبه بر سطح بالایی و رو به آسمان صخره،است؛ بدون تراش یا صیقل‌کاری و یا قاب‌بندی سطح حامل آن نویسنده شده است،هر چند که نگارش کتیبه بر کف زمین عجیب به نظر می‌رسد، اما این تصمیم ظاهراً به دلیل کمبود مفرط صخره‌های سنگی سخت در منطقه است، جزیره خارک از صخره‌هایی مرجانی تشکیل شده که تنها لایه‌ای نازک از سطح بالایی آن سختی مناسبی دارد و لایه‌های زیرین و برش عمودی آن، دارای ترکیبی از بقایای مرجان‌ها و دیگر جانداران دریایی با شن و ماسه است که امکان ایجاد سطحی هموار برای کتیبه‌نویسی بر روی آنها بدست نمی‌آید.

در این کتیبه کلا در پنج سطر و از شش واژه فارسی باستان استفاده شده که پنج واژه آن تاکنون ناشناخته بودند در ترجمه این کتیبه آمده است: « (این) سرزمین خشک و بی‌آبی بود شادی و آسایش را آوردم».

این کتیبه با آنکه دارای اهمیتی بین‌المللی است و یکی از اسناد حاکمیت ایران در خلیج فارس محسوب می‌شد، در سال‌های ابتدایی کشف آن، بدون توجه به حال خود رها شده بود و همچنین در معرض خطر گیاهان خودرو بود و به همین واسطه در خرداد ماه سال 1387، این کتیبه توسط افرادی ناشناس و به‌عمد، با شی نوک‌تیز مابین حروف میخی کتیبه را تخریب شده که در اثر این موضوع 70 درصد نوشته‌های این کتیبه که بر روی سنگ مرجانی نوشته شده ‌است، به شدت آسیب دید و در حال حاضر تنها یک خط از این کتیبه سالم مانده‌است،  در ابتدای امر و در پی انتشار کشف این کتیبه، رسانه‌های کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس سعی بر تقلبی نشان دادن آن کرده بودند.

جزیره خارگو

منطقه حفاظت شده و مرجانی خارگو

منطقه حفاظت شده خارگو به عنوان یکی از چهار منطقه حفاظت شده استان محسوب می‌شود که در فاصله کمتر از پنج کیلومتر از خارگ و این پناهگاه حیات وحش در 57 کیلومتری شمال غرب بوشهر واقع شده است و مساحت آن در حدود 312 هکتار است، جزیره خارگو از جزیره‌های کوچک ایرانی در خلیج فارس از توابع استان بوشهر است، خارگو درازایی 8 کیلومتری و پهنای تقریبی 400 متر دارد، این جزیره دارای تعدادی تأسیسات به جای مانده از حضور نظامیان کشور در سال‌های جنگ ایران و عراق از جمله اسکله و ساختمان‌های انبار مانند است که امروزه محل مناسبی برای رشد پرندگان در این جزیره ‌است.

این جزیره همچنین زمانی محل استقرار نظامیان انگلیسی جهت تسخیر خارگ بود و پیش از آن نیز میر مهنای بندر ریگی برای حمله به هلندیان در خارگ از خارگو نیروهای خود را به سمت خارک گسیل داشته‌است، خارگو بنا به دلایل زیست محیطی و ارزش پدیده‌های طبیعی آن توسط سازمان حفاظت از محیط زیست ایران بعنوان اثر طبیعی ملی جزیره خارگو به ثبت رسیده است، دارای پوشش گیاهی علفی یکساله و مرتعی از خانواده گرامینه‎‌ها و یونجه‌های یکساله و پرندگانی از جمله  باکلان، پرستوهای دریایی ، کاکایی‌ها و حواصیل‌ها و خزندگانی چون لاک پشت دریایی است، در سال 92 تعداد 10 راس آهو برای زاد و ولد در آن رها سازی شد، سواحل مرجانی، و صیدگاه مروارید آن در دریایی خلیج فارس منحصر به فرد بوده است و همین مسئله در کنار عدم مسکونی بودن و بکر ماندن آن، این فرصت را به لاک پشت‌ها برای تخم گذاری و به پرندگان مهاجر برای لانه گزینی داده است.

کلیسای نسطوریان

کلیسای نسطوریان

شاید کمتر کسی بداند که تنها کلیسای باستانی باقی مانده از زمان ساسانیان آنهم در خلیج فارسی که هر روز مدعی تازه‌ای پیدا می‌کند بر فراز صخره‌های جزیره خارگ وجود دارد کلیسای نسطوریان، به گمان باستان شناسان یگانه کلیسای باقی مانده از این دوران است که می‌توان آنرا نماد بارز تعلق خلیج فارس به ایران و ایرانی دانست.

بقایای بجای مانده از این کلیسای که ضمن کاوش‌های پروفسور گیرشمن فرانسوی در سال 1337 مورد بررسی قرار گرفت نشان می‌دهد که این جزیره در عصر ساسانیان میزبان جماعت بزرگی از نسطوریان بوده است، در آن زمان شهر بخت اردشیر یا ریشهر فعلی در دوازده کیلومتری بوشهر یکی از مهم‌ترین مراکز مسیحیان ایران بود که تا جزیره خارگ فاصله چندانی نداشت.

از دیگر قسمت‌های این کلیسا می‌توان از محل همسرایان یعنی جایی که در کلیسا سرودهای مذهبی را می‌خوانند، محراب، خزانه جای نگهداری اشیایی که در عشاء ربانی به‌‎کار می‌رود، جامه خانه اطاقی که البسه و زیورآلات مخصوص تشریفات کلیسایی را در آنجا نگهداری می‌کنند، نام برد.

از دیگر قسمت‌های این کلیسا نیز می‌توان به تالار کتابخانه و تالار مجمع کشیشان نام برد، اطراف صحن کلیسا میدانگاه بزرگی است که خانه‌های صومعه را شامل می‌شود که مشتمل بر حدود شصت حجره است که هر یک دارای سه قسمت کوچک است که یکی از آنها جای خواب است، همچنین در چند صد متری کلیسا چندین ویرانه کوچک به فواصل زیاد از یکدیگر وجود دارد که خانه‌های کشیشان را شامل می‌شود. این مجموعه کلیسا دارای تزییناتی گچی بوده که در کاوشهای پروفسور گیرشمن بدست آمده است، نمونه‌های گچبری بدست آمده از خارگ، پنج قطعه با نقوش گیاهی و نقش صلیب هستند که اکنون در مخزن موزه ملی ایران نگهداری می‌شوند، این گچبری‌ها مدتی پیش توسط موزه ملی ایران و در نمایشگاهی تحت عنوان تزیینات گچبری دوره ساسانی در معرض دید عموم قرار گرفته است اما اکنون در بدون اینکه در معرض دید علاقه مندان باشد، نگه داری می‌شود! در حال حاضر تنها بقایای ساختمان این کلیسا در خارگ باقیمانده است که هر روز بیشتر رو به تخریب می‌گذارد و نیازمند مرمت و بازسازی است.

نرد سنگ

نرد سنگی، چلیپای نشانگر و معبد پوزئیدن

صخره کندها و نردهای سنگی و همچنین چلیپای سنگی که نشان دهنده چهارجهت اصلی است، در سال 86 در خارگ کشف شد و نشان دهنده آثار تاریخی متعددی در این جزیره است که هنوز مورد کاوش قرار نگرفته‌اند همچنین یکی دیگر از این آثار باستانی، معبد پوزئیدن (خدای دریاها)ست.

چلیپا: نخستین صخره‌کند، عبارت است از چهارضلعی‌ای نیم‌متری با گوشه‌های مدور که بر کف زمین و بر روی صخره‌ای مسطح و مشرف به یک راه قدیمی تراشیده شده است، در میانه نیمه بالایی این نگارکند، نیم‌کره‌ای حفر شده و چهار خط چلیپایی به مرکزیت آن تا چهار ضلع‌ مجاور امتداد یافته است.

اندازه‌گیری با قطب‌نما نشان می‌دهد که این چهار خط با دو درجه انحراف شرقی به سوی چهار جهت جغرافیایی، و اندازه‌گیری با جی‌پی‌اس نشان می‌دهد که این چهار خط ، رو به سوی چهار جهت اصلی دارند (دقت اندازه‌گیری ~ 15 دقیقه قوسی).

در واقع خطوط این شکل، رو به سوی چهار جهت حقیقی و غیر مغناطیسی دارند. نگارنده قدمت این «سمت‌نما» را که کاربری آن نامشخص است، با مقایسه با دیگر آثار سنگی و همچنین لایه‌های اکسیده‌شده و فرسایش یافته سنگ، در حدود دو تا سه هزار سال تخمین می‌زند.

نردهای سنگی خارگ: آثار سنگی متشکل از حفره‌های کوچک تراشیده بر سنگ در جزیره خارگ. گودال‌های کوچکی با قطر چهار تا ده سانتیمتر که با ترکیب‌های گوناگون و متنوعی بر کف زمین و بر روی صخره‌های مرجانی ساحل شمال غربی جزیره کنده‌کاری شده‌اند، این نقش‌ها در جایی ساخته شده‌اند که دارای زمینی صخره‌ای و مسطح و مرتفع و دارای چشم‌اندازی عالی به دریا است، تاکنون هفت نمونه از این نگارکنده‌ها که هر کدام ترکیب چینش متفاوتی دارند، شناسایی شده است.

با توجه به نمونه‌های مشابه این اثر در محوطه باستانی بُترا در جنوب غربی اردن، گمان می‌رود که این آثار نوعی صفحه نرد برای مشغولیت و بازی‌ها و ورزش‌های فکری باشند، نمونه‌های دیگری از چنین صفحه‌هایی از جنس چوب با قدمت 5000 سال در شهر سوخته سیستان و از جنس سنگ با قدمت حدود 1500 سال در کرمانشاه دیده شده است.

استودان های هخامنشی

آرامگاه مربوط به دوران مگالیتیک و استودان‌های هخامنشی

این استودان‌ها محلی برای جمع آوری استخوان‌ها بوده‌اند که در حال حاضر تعداد 95 استودان در خارگ در صخره‌های سنگی آن کشف شده است، در قسمت شمالی محلی که معبد ها در آن قرار گرفته‌اند، ‌و بر روی کف صخره‌‌ای سنگی ، 15 حفره بزرگ بدون نظم خاصی حفر شده‌اند.

این حفره‌ها که طول آنها بین 1.5 تا 2.30 متر است با سنگ پوشیده شده‌اند و استخوان‌ها به صورت در هم ریخته و بدون نظم آناتومیک در داخل حفره قرار گرفته‌اند، در داخل یکی از این قبرها بیش از 24 جمجمه شمارش شده است، پس از بررسی‌های باستان شناسی مشخص شده که این استخوان‌ها در داخل سبدهای حصیری که لایه بیرونی آن با ماده‌ای قیر مانند پوشیده شده بود و یا خمره‌های بزرگ سفالی به این محل آورده شده‌اند. از این قبرها، ‌یک عدد سکه متعلق به امپراطور اونوریوس فلاویوس  Honorius Flavius  423ـ 395) و یک عدد جواهر با تصویر پادشاه مسن ـ شاراسن که احتمالا آتمبلوس سوم Attembelos III است ، به دست آمده است. هرنیک E.Haerinck غالب سفال‌های به دست آمده از قبور مربوط قرون هفتم تا نهم میلادی و به فتح جزیره توسط اعراب می‌داند، البته تا حدودی این تاریخ‌ها با زمان استقرار تازه واردان جزیره هماهنگ است، وی معتقد است که مسیحیان نیز به هنگام زندگی در این جزیره از این قبور استفاده می‌کردند که تاریخ احداث آنها به عصر برنز بر می‌گردد.

امامزاده محمد حنیفه

بقعه امامزاده میر محمد حنفیه

یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین آثار تاریخی و فرهنگی جزیره خارگ، آرامگاهی است در قسمت جنوب غربی جزیره، که همچون نگینی خودنمایی می‌کند، بنای این آرامگاه که تاریخ 738 هجری قمری را بر خود دارد و بیش از 700 سال از ساخت آن می‌گذرد، مربوط به حکمرانی سلسله سلجوقیان در ایران است.

این بنا با دو گنبد هرمی شکل مضرس و گنبد مدور کوچک، زیبایی خاصی را به وجودآورده است، فضای درونی این بقعه با کاشی کاری ستاره‌ای و هشت ضلعی تزیین شده است، در قرن هشتم ه.ق، همزمان با حکمرانی قطب الدین تهمتن، از پادشاهان هرمز است که بر جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان فرمانروای داشته است.

بر اساس اعتقاد اکثر محققین و مورخینف این بقعه آرامگاه محمد حنفیه فرزند امیرالمومنین علی (ع) است و کتیبه‌ای به این مضمون نیز در داخل آرامگاه وجود دارد  که نوشته است: «هذه المشهد امیرالمؤمنین محمدبن امیرالمؤمنین علی».

بنابر اعتقادی میر محمد حنفیه، فرزند حضرت علی (علی)، بر اثر ظلم و ستم بنی امیه و بنی مروان نسبت به خاندان بنی هاشم از مدینه مهاجرت کرده و در راه بصره در خارگ اقامت گزیده و به دلیل مسمومیت فوت کرده است.

گنبد این آرامگاه نما و معماری به سبک گنبد بقعه دانیال نبی در شوش دارد، کاشی کاری فضای دیوارهای داخلی آرامگاه، اغلب زرین فام و دارای اهمیت فراوانی است، آرامگاه میر محمد حنفی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های موجود در جنوب ایران است، مجموعه آرامگاه میر محمد حنفیه با شماره 2205 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

قنات های باستانی

قنات‌های باستانی

قنات‌های خارگ مجموعاً 95 حلقه قنات است و به گفته مورخان و با توجه به اینکه ایرانیان نخستین قومی بوده‌اند که قنات ساخته‌اند، قنات‌های آب شیرین خارگ به عنوان نخستین قنات‌های جهان شناخته شده‌اند که روزانه در حدود 120 هزار لیتر آب از آن‌ها کشیده می‌شود، قنات‌های اودنه در مجموعه باغ ولایت، قنات‌های باغ پیرمرد و قنات‌های کلیسای نسطوریان، از جمله معروف‌ترین قنات‌های خارگ است.

لازم به ذکر است که جزیره خارگ از معدود جزیره‌های خلیج فارس است که دارای آب شیرین فراوان بوده است، آب شیرین جزیره خارگ در طول تاریخ علاوه بر گودال‌های طبیعی، از طریق حفر ده‌ها چاه آب و رشته‌های قنات و نیز هدایت مصنوعی آب‌های سطحی فراهم شده از بارندگی‌ها به سدهای کوچک و گودال‌های طبیعی جزیره فراهم می‌شده است.

در سراسر جزیره بازمانده‌های دایر یا بایر سامانه‌های گردآوری و استحصال آب شیرین به چشم می‌خورد که عبارتند از راه آبه‌های کوچک و بزرگ هدایت آب به چاله‌های طبیعی یا دست ساخته، تا چاه‌هایی که ده‌ها متر در دل سنگ کنده شده و گاه دارای چرخ‌های آبکشی با نیروی گاو و دیگر چارپایان بوده‌اند و نیز کاریزهای کهنسالی که در جای جای جزیره دیده می‌شوند و به دلیل بی توجهی در حال تخریب و نابودی هستند. برخی از این چاه‌ها همچنان دارای آبی بسیار شیرین هستند که بهره برداری چندانی از آنها نمی‌شود، همچنین چاه‌های دیگری نیز در جزیره وجود دارند که مردمان خارگ به مانند دیگر نواحی جنوبی ایران، در انتهای آنها درختان مو را می‌کارند، این درختان بدون نیاز به آبیاری و با استفاده از رطوبت اعماق چاه، هر کدام سالانه تا چند صد کیلو انگور بار می‌دهند.

قنات اودنه که جزء معروفترین این قنات‌هاست، بصورت محوطه‌ای سنگچین شده با ارتفاع تقریبی دو متر است که در دل صخره‌ها کنده شده است و در حدود 50 متر از آن را می‌توان به راحتی پیمود. آب این قنات‌ها توسط راه آب باریکی به حوض روبروی این قنات ریخته می‌شود.

سرسبزی و وجود باغ‌هایی در اطراف این قنات و همچنین وجود باشگاه سوارکاری در این محل، این مکان را به یکی از مکان‌های تفریحی جزیره خارگ تبدیل کرده است.

فلرهای گاز و مرغان دریایی

باغ‌ها

باغ پرندگان، باغ پیرمرد، باغ ولایت، باغ بن نصر و باغ شاه از جمله مهم‌ترین باغ‌های جزیره خارگ هستند که هنوز تا حدودی پابرجا باقی مانده‌اند و دیگر باغ ها به دست نابودی سپرده شده‌اند.

باغ پرندگان: این باغ توسط شرکت پایانه‌های نفتی ایران تاسیس شده است و وجود درختان و گل‌های تزیینی در کنار پرندگان مختلف و دیدنی همچون طاووس، طوطی‌های مختلف، شترمرغ، قناری‌های رنگارنگ، انواع مرغ‌های مینیاتوری، عقاب و پرندگان شکاری، و ده‌ها پرنده دیگر، به مکانی دیدنی برای گردشگران و مردم خارگ تبدیل شده است.

باغ پیرمرد یا باغ بصیرو: این باغ قبل از ورود شرکت نفت متعلق به قومی از خارگیها بنام فریجی‌ها بوده است، در آن موقع این باغ سرسبز و در آن انواع و اقسام مرکبات و سبزیجات و نخل وجود داشته است. باغ بن نصر: باغ بن نصر یکی از زیبا ترین باغ‌های جزیره خارگ بود که دارای آب روان و شیرین بود که از قنات موجود در این جزیره وجود داشت استفاده می‌کرد و همچنین دارای دو حوض بزرگ که آبهای ورودی از کاریز منتهی به این باغ در آن نگه داری و به مصرف درختان و زراعت در این مورد مصرف قرار می‌گرفت و در حال حاضر شاید آن باغ قدیم از بیین رفته باشد اما سرسبزی و نخلستان‌های دره سیمرغ و آذرپاد، جای آن را گرفته است.

کشتی سوخته

نفتکش سوخته‌ای که در نزدیکی اسکله قرار دارد. سوپر تانکر «پلی اسکاندیا» در سال 1364 در حال بارگیری نفت خام در اسکله آذرپاد یا «سی آیلند» قدیم مورد اصابت بمب قرار گرفت و بلافاصله پس از آن کارکنان اسکله این نفتکش را که در شعله‌های مهیب آتش در حال سوختن بود از بازوهای بارگیری اسکله جدا کردند و به فاصله 500 متری از ساحل انتقال دادند این کشتی در حدود سه ماه به طور شبانه روزی در حال سوختن بود. این کشتی کره‌ای است با طول حدود 300 متر در  زمان جنگ نفتکش‌ها به وسیله هواپیماهای میگ 25 عراقی بمباران شد و کاملا سوخت و هم اکنون جایگاهی برای استراحت ملوانان و ناخدایان ایرانی است. این کشتی امروزه به عنوان یکی از اصلی‌ترین نمادهای مقاومت جزیره خارگ مطرح است که هر روز هم رو به تخریب می‌گذارد.

غراب کافر

این اثر که مانند تخته سنگی عظیم در دریا جا خوش کرده است، در قدیم به شکل یک شناور لنج بوده که امروز بعلت فرسایش، شکل خود را از دست داده است. این اثر درآمیخته با خرافات و باورهای مردم بومی منطقه داشته است و بر این معتقد بوده‌اند که این لنج و اعضای درون آن، به دلیل آنکه می‌خواستند بقعه «میر محمد»را خراب کنند مورد غضب خدا قرار گرفته‌اند و به سنگ تبدیل شده‌اند.

دو خواهرون

قبر دو خواهرون با قدمت حدود سه هزار سال، (گونه آغازین معماری آرامگاه کورش بزرگ که در تپه سیلک و گورستان صرم نیز دیده شده است) و دو سنگ ضخره‌ای به شکل ضربدری بوده است که اکنون به دلیل توسعه تاسیسات نفتی در خارگ، به کلی تخزیب شده است. داستان این دو قبر نیز آمیخته با باورهای مردم بومی است که شاید سوغات بردگان آفریقایی به این مردم است. افسانه‌ای که می‌گوید دو خواهر که می‌خواستند بدن عریان خود را از کفار مخفی کنند به هم چسبیدن و به سنگ تبدیل شدند.

صخره های مرجانی

گونه‌های جانوری منحصر به فرد خارگ

آهو: آهوان خارگ که به با توجه به کاهش محل‌های مستعد برای زندگی آن‌ها در جزیره مبنی بر توسعه تاسیسات نفتی، به وفور در محل‌های قابل تردد در جزیره دیده می‌شوند و تعداد آن‌ها در سر شماری سال 92 ، 411 راس اعلام شده است و در برخی از محل‌های خاص در خارگ، بصورت دسته جمعی دیده می‌شوند و یکی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی خارگ به حساب می‌آیند.

لاکپشت‌ها: در این جزیره و جزیره خارگو، لاکپشت‌های سبز و نوک عقابی تخم گذاری می‌کنند که هر دو لاکپشت نیز از گونه‌های در حال انقراض محسوب می‌شوند و در آب های اطراف این جزیره دیده می‌شوند.

پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی: این پرندگان مهاجر دارای گونه‌های مختلفی مثل کاکایی،  عقاب ماهیگیر، سارگپه، سنگ چشمه، سرحنایی، طرقه‌ابی، سنگ چشمه دم سرخ، چک، سسگ، چین چاف، هستند و علاوه بر آن پرندگانی نیز در خود جزیره بطور همیشگی حضور دارند مثل سلیم خرچنگ خوار، چوب پا، انواع حواصیل، عقاب ماهیگیر، انواع مرغ‌های دریایی، انواع پرستوهای دریایی و کلاغ‌ها نیز به عنوان میزبانان اصلی این جزیره و پرندگان غالب، حضوری فراوان در جزیره دارند.

جانوران آبزی: انواع جانوران آبزی از انواع ماهی‌ها، هشت پاها، خرچنگ‌ها، عروس‌های دریایی، میگوها گرفته است تا کوسه‌های غول پیکر که بنام کوسه پلنگی معروف هستند در این آب‌ها دیده می‌شوند.

سواحل شنی و ماسه‌ای

سواحل مرجانی و ماسه‌ای خارگ مثل ساحل نعل اسبی یا پلاژ بانوان و سواحل ماسه‌ای پلاژ کارمندی که محل مناسبی برای تفریح، بازی‌های ساحلی، شنا کردن و تفریح است، یکی از زیباترین، دیدنی‌ترین و منحصر به فردترین سواحل آسیا و شاید جهان محسوب می‌شود که غروب دل انگیز خورشید، زیبایی‌های آن را دو چندان می‌کند وجود صخره‌های سنگی در کنار ماسه‌های شنی نرم و درختان لیل، ترکیبی زیبا و دلنشین را رقم زده‌اند که می‌توان ساعت‌ها در کنار آن‌ها نشست و لذت برد.

دیگر مکان‌های تفریحی و گردشگری

فلر (مشعل)های روشن شرکت نفت، شب‌ها و بخصوص در زمستان و اوایل بهار، یکی از نقاط بسیار دلنشین است، که مردم را به دور خود جمع می‌کند، قایق سواری و دریانوردی، ماهیگری، غواصی، دوچرخه سواری در کنار ساحل، دیدن کشتی‌ها و نفتکش‌های غول پیکر خارجی از نزدیک، تاسیسات نفتی و پتروشیمی، گورستان اهل سنت، مقبره میر عبدالله، مقبره دیده بان و تماشای مراسم محلی زار و لیوا که همراه با رقص و نواهای آفریقایی است که در گذشته به‌عنوان مراسم جن‌گیری مرسوم بود، از دیگر دیدنی‌های این جزیره محسوب می‌شوند که می‌تواند برای هر گردشگری جذاب باشد.

-------------------------------------------------

گزارش و عکس : مسعود جعفرزاده _ خارگ

------------------------------------------------

انتهای پیام/66006/خ40

منبع : خبرگزاری فارس