تنگه زندان از جمله جاذبه های نمونه کوهستانی شهرستان دامغان است که در طی سال گردشگران و طبیعت دوستان زیادی را به سوی دیدنیهای بی شمار خود جذب می کند. این تنگه در هفده کیلومتری شرق شهر دیباج واقع شده است و دسترسی به آن آسان است. قبل آنکه به تنگه برسید در مسیر دشت گلهای شقایق وجود دارد. جهت اصلی این تنگه رویایی و خیال انگیز جنوبی - شمالی بوده و در دامنههای جنوبی، کوه سترگ کهکشان واقع شده است. تنگه دارای دیوارهای صخره ای و سنگی مرتفعی است که بسیار جذاب و سحر انگیز است.
دامغان دارای نقاط گردشگری طبیعی بسیاری است که از جمله می توان به تنگه
زندان دیباج و چشمه زیبای قلقل اشاره کرد که چشم نواز مسافران این خطه است.
تنگه زندان در 53 کیلومتری شمال شهر دامغان قرار دارد. تنگه ای تنگ با عرض
حداکثر ده متر و دیواره هایی سنگی و سخت و بسیار بلند به ارتفاع تقریبی
پنجاه متر که زندان نامیدن تنگه را کاملا توجیه می کند.
دیواره های بلند این تنگه دارای حفره ها و خلل و فرج بسیاری است که می
تواند مکانی برای زورآزمایی سنگنوردان حرفه ای باشد و کف تنگه که عمدتا
سنگی است دارای پوشش گیاهی متنوع و زیبایی است و رود کوچکی نیز در آن جریان
دارد که ادامه آبشاری بلند و زیبا در انتهای دو دیواره است.
اقلیم منطقه ترکیبی از زمستان های سرد و تابستان های معتدل و مطبوع است.
در کف این منطقه آب سرد و گوارای چشمه سارهای بالا دست جریان دارد. از دیگر
جاذبه های طبیعی این منطقه آبشار«نسروا» در 20 کیلومتری شمال شرق دیباج
است.
در بهار و تابستان مسیر تنگه و بیرون آن همه جا مملو از علف زارهای
سرسبز و گیاهان داروئی معطر از جمله آویشن، سریشو، اشتلغاز، زرشک کوهی،
زیره و گلهای رنگارنگ کوهستانی است که بدون شک از دیدن آن همه تنوع و
عطرهای شامه نواز مسحور خواهید شد.
آبشارهای زیبای نسروا که بخشی از هدایای الهی به طبیعت و سرزمین کهن
دامغان است نیز در منطقع واقع شده اند که در 20 کیلومتری شمال شرقی شهر
دیباج قرار دارند.
مسیر مناسب برای دستیابی به آبشارها بدین گونه است که پس از طی 9 کیلومتر
از جاده اصلی دیباج به گلوگاه، نخستین جاده خاکی سمت راست خود را 12
کیلومتر طی میکنید تا به رودخانه و مزرعه سرسبزی برسید. سپس جاده کناره
رودخانه را به سمت شرق 4 کیلومتر ادامه دهید تا به انتهای جاده و به ابتدای
ورودی تنگه و دره نسروا با درختان ارس و جریان زلال آب برسید، سپس مسیر
روح پرور تنگه و رودخانه را 45 دقیقه پیاده طی خواهید کرد.
منابع
irantg.ir
bartarinha.ir
tasnimnews.com
tarikhaneh.com
روستای کلاته رودبار مرکز دهستان رودبار از بخش مرکزی شهرستان دامغان است.
این روستا ۴۲ کیلومتر از شهر دامغان فاصله دارد و از طریق راههای ارتباطی
آسفالته با استان مازندران مرتبط است. ارتفاع روستا از سطح دریا ۲۲۰۰ متر
است. روستای کلاته رودبار در دامنه کوهستان البرز واقع شده و آب و هوای آن
نیز از ویژگیهای کوهستانی برخوردار است.
زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل باعث شده تا این روستا و ییلاق آن به
یکی از زیباترین روستاهای استان سمنان تبدیل گردد.موقعیت روستا:کلاته
رودبار ، شهری ییلاقیست که در ۴۵ کیلومتری شمال شهرستان دامغان در دامنه
جنوبی رشته کوه البرز شرقی و با جمعیت حدود ۳۲۰۰ نفر در مرکز دهستان رودبار
در ظلع شمال شرقی دامغان رود با سطح ارتفاع ۱۵۷۰ متر واقع شده است,۲ ـ آب
و هوادارای آب و هوای کوهستانی با تابستانهای معتدل و زمستان سرد و مرطوب
با ریزش بارش متوسط سالانه ۴۵۰ میلیمتر که از جنوب به شمال بیشتر میشود.۳ـ
منابع آبکه در دو بخش آبهای سطحی از چشمه سارها و رودخانهها که مهمترین
آن رودخانه دامغان رود که از سرشاخههای رشته کوه البرز سرچشمه گرفته و به
دامغان منتهی میشود و آبهای زیرزمینی که دارای چاههای نیمه عمیق میباشد.
۴ ـ پوشش گیاهی :در دامنه رشته کوه البرز زمینهای آبرفتی و حاصلخیز کشاورزی
واقع شده است که هر چه به سمت ضلع شمالی پیش میرویم با افزیش ارتفاع شاهد
پوشش ...مشاهده کامل متن گیاهی کوهپایه ای و در ادامه به یک نوار جنگل
سوزنی برگ معروف به اورس و سپس به مراتع مشجر و چمن زار کوهستانی و در
نهایت جنگلهای پهن برگ ناحیه خزری میباشد.
۵ ـ پوشش جانوری:به تناسب ارتفاع از جنوب به شمال ابتدا جانوران کوهپایه ای
مثل کل ، بز ، قوچ ، میش ، پلنگ ، خرس ، و در نهایت گوزن در جنگلهای پهن
برگ و جانوران و پرندگان معمولی شرایط آب و هوایی ایران است.ویژگیهای
تاریخی ، فرهنگی و انسانی:۱ـ وجه تسمیه کلاته رودبارکه از دو بخش کلاته ،
که معنای لغوی آن مکان دامداری و کشاورزی در حد چند خانوار میباشد و
رودبار ، چون در حاشیه دامغان رود قرار گرفته است,۲ ـ پیشینیه تاریخی:مکان
اصلی آن کهنه کلاته بوده با توجه به مهاجرین بیرونی که بیشتر از استان
مازندران بوده در مکان فعلی به عنوان کلاته رودبار شکل گرفته است که امروزه
بزرگترین روستای استان (لازم به ذکر است این روستا در سال جاری به شهر
تبدیل شد) و شهرستان است با توجه به اینکه شهر کلاته رودبار از توابع شهر
دامغان که از شهرهای کهن و معروف به نام صددروازه ایران قدیم میباشد طبیعی
است که این منطقه نیز با توجه به شرایط آب و هوایی مناسبتر از دامغان ، و
وجود دامغان رود و شرایط مستعد دیگر از آثار و بناهای تاریخی ارزنده بی
نصیب نباشد.۳ ـ بناهای تاریخی :چشمه پیر خوش در ، گنبد سبز ، قلعه پنجم ،
کوشک ، گور قلعه ، تخت شاه ، پیر ابراهیم ، قلعه نمکه ، تنگه دختر قلعه ،
گندوآب (گنجاب) ، امامزاده عقیل(ع).
۴ ـ بافت شهر:این شهر دارای دو بافت سنتی و جدید میباشد. سبک معماری سنتی
در ساختمانهای قدیمی دیده میشود که از خشت ، گل ، چوب و سنگ ساخته شده است
و در بناهای جدید که همواره تحت شرایط اقلیم و مصالح موجود مکانی شکل
گرفته است,۵ ـ زبان ، آداب و رسوم:زبان شهر کلاته رودبار محلی مازندرانی
میباشد. با توجه به نزدیکی و نژاد و اصالت مازندرانی و با مذهب شیعه اثنی
عشری بعلاوه پیشه اشتغال دامداری و زندگی عشایری دارای آداب و رسوم خاصی
گردیده است که مراسم عزاداری ، و جشنهای محلی مازندرانی ، آداب و سنت خاص
عشایری با سنتهای مخصوص پوشاک ، خوراک و صنایع دستی را شامل میشود.
۶ ـ وضعیت آموزش و تربیتی ، بهداشتی و ورزشی:دارای ۹۵۰ نفر دانش آموز در
حال تحصیل تا پایان دوره متوسطه بعلاوه مهد کودک و مدرسه استثنایی و وجود
۱۲۰ دانشجو در مرکز آموزش عالی یا جویای کار میباشد. دارای دو کتابخانه
عمومی تحت پوشش ارشاد و کتابخانه مسجد جامع است و در زمینه ورزشی ، مجموعه
ورزشی الغدیر با امکانات سالن ورزشی ، زمین فوتبال و والیبال پذیرای قشر
فعال و ورزشکار را که در قالب باشگاهی و استانی فعالیت دارند میباشد و
ورزشهای سنتی نیز مرسوم است.امکانات بهداشتی شامل یک خانه بهداشت ، مرکز
بهداشت و مطب خصوصی میباشد.ویژگیهای اقتصادی :با توجه به موقعیت کوهستانی
و مراتع مستعد و وجود دامغان رود با زمینهای حاصلخیز حاشیه این رودخانه و
آبهای سطحی و زیر زمینی رکن اصلی اقتصاد و درآمد مردم در قالب کشاورزی و
دامداری میباشد و همچنین صنایع دستی بومی در اقتصاد و اشتغال رایج
میباشد.
با توجه به وجود ذخائر زیرزمینی و معدنی مثل زغال سنگ ، گچ ، آهک ، بخش دوم
اقتصاد شهر را کارگران این معادن تشکیل میدهند همچنین موقعیت ارتباطی
جاده اصفهان ، مازندران و موقعیت مرکزیت دهستان و صنایع دستی رایج خدمات
،بخش سوم اقتصاد شهر را شامل میشود.منبع :http://www.tarikhaneh.comwww.
negahmedia.irsemnan.irib.irhttp://www.
ichto.ir/Default.aspx?tabid=۶۹۴.