"کندلوس" دهکده‌ای که هرگز سودای شهر شدن ندارد

فارس گزارش می‌دهد

"کندلوس" دهکده‌ای که هرگز سودای شهر شدن ندارد

کندلوس دهکده‌ای است که هرگز سودای شهر شدن را نداشته و بر محور تاریخ و فرهنگ خود و طبیعت خدادادی برای دستیابی به الگوی توسعه روستایی تلاش کرده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از نوشهر، دهکده فرهنگی و تاریخی کندلوس که در 70 کیلومتری شهرستان نوشهر در غرب مازندران و در منطقه کوهستانی بخش کجور قرار دارد به عنوان نخستین روستای گردشگری هدف استان مازندران و یکی از یازده روستای برتر کشور همچون نگینی بر بلندای البرز مرکزی می درخشد و همه ساله هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به سوی خویش کشانده و چشم‌ها را به طبیعت بکر و منحصر به فرد خود خیره می‌کند.

کندلوس دهکده‌ای است که هرگز سودای شهر شدن را نداشته و بر محور تاریخ و فرهنگ خود و طبیعت خدادادی برای دستیابی به یک الگوی توسعه روستایی تلاش کرده است.

معماری روستایی زیبای این دهکده، کندلوس را جزو 11 روستای دارای بافت با ارزش کشور قرار داده است تا غنای «محیط زیست ساختنی یا ساخته شده» همراه با محیط زیست فرهنگی و محیط زیست طبیعی کندلوس آن را میزبان شایسته‌ای برای عاشقان شگفتی‌های طبیعت، تاریخ و معماری کند.

مردم این روستا در اعیاد مذهبی مانند قربان، غدیر و فطر و میلاد پیامبر (ص) به جشن و سرور و در ایام محرم و وفات ائمه به عزاداری می‏پردازند، برگزاری مراسم ملی عید نوروز، چهارشنبه آخر سال و سیزده بدر، جشن تیرماه سیزده شو و پاشیدن آب باران بر روی یکدیگر پس از دوره خشکسالی و پایکوبی در زیر باران از جمله مراسم این روستا است.

بازی‏ها و ورزش‏های رایج روستا، شامل تب کا یا تب چوکا، کلشت کا، سی‌کل‌کا و اسب سواری است.

نی متداول‏ترین ساز روستای کندلوس است که گاهی با همراهی دهل و سرنا نواخته می‏شود، از انواع آهنگ‏ها و ملودی‏های موسیقی سنتی روستا می‏توان به طالب طالبا در مایه درآمد سه گاه، امیری در مایه عشاق و دشتی، عروس سوار کردن در مایه‏ای از ماهور و بیات ترک اشاره کرد.

غذاهای محلی روستای کندلوس شامل کٌماج، راه نون (نوعی نان روغنی شیرین)، آش کدو، بادونه و انواع دیگری از غذاهای روستایی استان مازندران است.

مکان های تاریخی دهکده کندلوس

دهکده کندلوس یکی از قدیم‌ترین و اصیل ترین مناطق تاریخ گذشته ایران است. آثار و تمدنی که در نقاط مختلف این منطقه به دست آمده دست که قدمت آن را به سه هزار سال قبل یعنی هزار سال قبل از میلاد می‌رساند. وجود قبور و گورستان‌های زرتشتی و مانوی و ظروف و اشیاء قدیمی که در گوشه و کنار دهکده اتفاقی به دست اهالی افتاده نشانگر تمدن درخشان این منطقه است، گمان می‌رود این ظروف مربوط به علم کیمیاگری بوده که تشابه آن را با ظروف امروزی آزمایشگاهی بخوبی می‌توان دریافت. در بعضی از موارد نزدیکی اندازه و استاندارد و شکل ظاهری ظروف آزمایشگاهی امروزی با این ظروف سفالین حیرت‌آور است. ضمناً در این ظروف، سیستم تسویه و جداسازی محلول و رسوب ظرف‌های جلوگیری کنند از تبخیر و  بوته و هاون و غیره به خوبی مشاهده می‌شود بدیهی است که این تمدن به دلایلی که روشن نیست منقرض شده و بکلی این منطقه را تا قرن دهم هجری خالی از سکنه و عاری از هرگونه آبادی ساخته است.

گورستانِ ورو ( voro ) و او زیرک ( ozirak )

این گورستان در غرب دهکده کندلوس که سمت دفن مردگان آنها رو به آفتاب است و با مردگان وسایل زندگی و دستبند و گلوبند و میرکا دفن می‌کردند.

گورستان قدیمی دروش کِر (dorosh kaer)

در شرق دهکده کندلوس، گورستان وسیعی است که سمت دفن مردگان شرقی و زینت های زنان نظیر گوشواره و دستبند و خلخال در گورها یافت می شود.

دیارک کتی diyarake - keti

باقیمانده تپه باستانی و محل زندگی و شاید دهکده‌ای بوده باشد. در اینجا نیز ظروف و وسایل زندگی از جنس سفال و اشیاء فلزی و سرنیزه و مانند آن دیده شده است.

کندلوس خاستگاه انسانهای فرهیخته و عالم و دانشمندان بسیار بزرگی است که سرمنشاء بسیاری از خدمات بزرگ علمی و فرهنگی و ادبی در کشور است.

از عالمان اندیشمند اهل کندلوس می توان به آیت الله حاج میرزا یداله نظرپاک اشاره کرد که نه تنها در حوزه به درجه اجتهاد نائل شدند بلکه در علوم دانشگاهی نیز موفق شد درجه دکترای علوم معقول و منقول را اخذ کردند و به عنوان مدرس دانشگاه تهران به تدریس فلسفه اشتغال یابد.

همچنین اگر سری به گنجینه کتابخانه آستان قدس رضوی بزنیم به کتاب ابن سینا بر می‌خوریم که حضرت آیت‌الله دکتر نظرپاک آنرا به خط خوش نستعلیق خویش به نگارش درآورده است.

سطح تحصیلات علمی بالا در افراد این دهکده خود از موارد قابل توجه شاخص‌های فرهنگی این دهکده فرهنگی تاریخی است به طوری که عشق و علاقه به علم و دانش و فراگیری آن موجب شده تا مجبور به مسافرت‌های تحصیلی به کشورهای دور و به مدت طولانی شوند.

تاسیس مراکز آموزشی و بهداشتی کوشش استاد احمد دانش در دهکده کندلوس، جلوه دیگری از یک روستای رو به توسعه است.

عشق به هنر و ادبیات در این دهکده آن چنان زیاد است که همکلامی با هر فرد کندلوسی می‌تواند شما را به ذوق و تحسین وا دارد به طوری که استاد جوان موسیقی کشور نوید مصطفی‌پور کندلوسی همان کودکی که رنج سفر از شمال تا تهران در فصول مختلف سال را به جان می خرید تا در مکتب استاد تجویدی هنر زیبای موسیقی را بیاموزد.

وی پس از حضور در ارکستر ملی برای ادامه تحصیلات آکادمیک خود در رشته موسیقی به ایتالیا سفر کرد و اکنون در آمریکا مشغول تحصیلات تکمیلی خود است.

کندلوس پاکیزه ترین روستای کشور

اگر به روستاهای مختلف ایران سفر کرده باشید مطمئنا در می‌یابید که نخستین خصوصیتی که در دهکده فرهنگی و تاریخی کندلوس وجود دارد همان پاکیزگی و حفظ بافت سنتی خانه‌ها در این روستاست. در تمامی نقاط این دهکده سطل‌های زباله تعبیه شده و اهالی در حفظ زیبایی و پاکیزگی دهکده خود تلاش می‌کنند، پس ما گردشگران هم باید با احترام به این فرهنگ والا، از ریختن زباله و صدمه زدن به طبیعت بکر و منحصربه فرد کندلوس خودداری کرده و در حفظ پاکیزگی و زیبایی آن سهیم باشیم.

وقتی در کوچه و پس کوچه های سنگ‌فرش شده کندلوس قدم می‌زنیم آن گاه می‌بینیم که حیاط همه خانه‌ها با باغچه‌های زیبا و گلدان‌هایی با گل‌های رنگارنگ و معطر تزئین شده است.

سقف خانه‌های روستایی کندلوس که به " کَله چو" معروف هستند از جنس چوب بلوط به نام " لَت" می باشد که معمولا دارای ضخامت 2تا 3سانتی متری است و در برابر گرما و سرما و برف و باران کاملا مقاوم و نفوذناپذیر است.همچنین این خانه‌های روستایی از مصالحی که از طبیعت کندلوس همچون خاک و سنگ و چوب تهیه شده است ساخته شدند.

موزه کندلوس رویایی در حقیقت

موزه غنی و فرهنگی و تاریخی کندلوس نخستین و تنها موزه روستایی در جهان است که سوژه‌های منحصربه فردی همچون سند شهر سمنگان (محلی که رستم فردوسی با تهمینه ازدواج می‌کند) ،کتاب خارستان سعدی ،صدای مظفرالدین شاه و فونو گراف و نظایر آن را در خود جای داده است و شکوه عظمت این موزه چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.

موزه فرهنگی و تاریخی کندلوس رویای کودکی روستایی است که به یکباره دست از بازی‌های کودکانه خویش بر می‌دارد و آواره دشت و کوه و صحرا می‌شود تا در روستاهای کجور مازندران خانه به خانه به دنبال اشیاء فرهنگی و تاریخی آن دیار باشد.

او با معاوضه قند و چای و سیگار، قباله‌ها، اسناد، سکه، سفال جمع‌آوری کرده و آنها را از دید خانواده پنهان می‌داشت.

موسس و بنیانگذار موزه فرهنگی و تاریخی دکتر علی اصغر جهانگیری که از اهالی این روستا است است که امروز به عنوان کارآفرین نمونه کشور تجارب گوناگون خود را در اختیار جوانان ایران زمین قرار داده و در روستای زادگاه خود یعنی کندلوس علاوه بر اجرای طرح‌های متعدد عمرانی و تولیدی مبادرت به احداث موزه کندلوس نیز کرد و تمامی آن اشیاء جمع‌آوری شده از دوران کودکی را در آن جای داده تا منطقه کجور مازندران را از محرومیت و فراموشی فرهنگ و آداب اصیل و بومی محلی رهایی بخشد.

این موزه همه ساله میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی است به‌طوری که تنها در سال 90 بالغ بر 60 هزار گردشگر ایرانی و خارجی را میزبانی کرد.

اسناد تاریخی که نشانگر زندگی نیاکان ما و دستاوردهای تاریخی آنهاست،کتب و نسخ خطی، نقاشی های پشت شیشه ،اشیای فلزی، ظروف سفالی، سکه های باستانی و صنایع دستی مردم روستاهای کجور و نیز ابزار و آلات زندگی گذشتگان، قفل، قیچی و چپق، بشم بافته ها، پوشاک و زیورآلات بخشی از موزه فرهنگی و تاریخی کندلوس می باشد.

احداث بنای نخستین و تنها موزه روستایی جهان در کندلوس از سال 1359 شمسی آغاز و پس از گذشت هشت سال در 1367 شمسی به پایان رسید و در این راه همراهی و همکاری  بی دریغ هنرمندان گمنام و یاری و یاوری و ایثار مردم مهربان و صادق دهکده کندلوس کاملا مشهود است.

انتهای پیام/ 86019/س40/ض1002

منبع : خبرگزاری فارس