داستان عکس؛ مسلخ پرندگان در فریدونکنار
اینجا کسی به مهربانی برایشان دانه نمیپاشد؛ همه کمر به قتلشان بستهاند. فرقی نمیکند کمیاب باشند یا نه، همه با هم، تکتک ذبح میشوند. به خیال زمستانگذرانی در سرزمینهای معتدل، مسافتی طولانی طی کردهاند، بیخبر از اینکه خود را به قتلگاهی جمعی رساندهاند.
تصاویر کشتار جمعی انواع پرندگان برای اغلب کسانی که پاییز و زمستان سری به فریدونکنار مازندران و تالاب آن زدهاند غریب نیست، با شکارچیهایی مجهز که همهجا هستند. منطقه را قرق میکنند و دیگر هیچ چیز هم اهمیت ندارد جز سود بیشتر و بیشتر.
تالاب فریدونکنار که به عنوان بیست و دومین تالاب در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده با وسعت 5400 هکتار در جنوب شرقی شهر قرار گرفته است. مجموعه متنوع گیاهان و جانوران آبزی، این تالاب را به یکی از غنیترین اکوسیستمهای تالابی شمال کشور تبدیل کرده و گونههای زیادی از پرندگان از جمله درنای سیبری زمستانها را در این تالاب میگذراند و اول بهار به خانه ییلاقیشان در شمال روسیه پر میکشد.
با آغاز فصل سرما هر سال حدود سه میلیون پرنده از سیبری به ایران میآیند که حدود یک میلیون بال از آنها در استان مازندران زمستانگذرانی میکنند. براساس اعلام موسسه بینالمللی حیات پرندگان در سال 2003، میزان صید پرندگان در تالاب فریدونکنار 700 هزار بال بوده است که این میزان درسالهای گذشته به بیش از یک میلیون بال رسیده است. در این روزها از انواع غاز، مرغابی، قو، باکلان، پرلا، کشیم و حواصیل گرفته تا پلیکان، قرهغاز، شاهین، عقاب دریایی و عقاب شاهی را میتوان در این تالاب دید.
سالهای اخیر کمآبی و خشک شدن بیشتر تالابهای کشور، پرندگان مهاجر بیشتر را برای اقامت به این تالاب کشانده است. در همین چند ماه، شهر تبدیل میشود به محل نمایشی آشکار از خودخواهی و خودپسندی شکارچیان غیرمجاز که باندهای مافیایی مسلح قوی تشکیل دادهاند. شکارچیان غیرمجاز و قاچاقچیها با برپا کردن شبدامها و تورهای هوایی چهره شهر را تغییر میدهند. پرندگان در طول شب و حتی در طی روز بدون اینکه انتخابی در نوع و گونهشان انجام شود در این تورها به دام میافتند.
از آنجا که بخشهای زیادی از این تالاب مالکان خصوصی دارد، شکارچیها برای شکار بیشتر، آب تالاب را تخلیه میکنند یا در آن گازوئیل میریزند تا پرندهها بیشتر پرواز کنند یا برای نشستن دامگاه را انتخاب کنند.
اکثر پرندگانی که اواسط پائیز به فریدونکنار میرسند جوجه و نابالغند و برای اولین بار همراه با والدینشان مهاجرت میکنند. آنها تجربه و مهارتی در برابر این تورهای هوایی و دامهایی که در سطح وسیعی از منطقه انتظارشان را میکشند، ندارند. این پرندهها بعد از روزها پرواز و صرف انرژی زیاد به شدت ضعیف و گرسنه شدهاند.
در کمتر از بیست دقیقه تورهای نامرئی را در ارتفاع مناسب پرواز پرندگان برپا میکنند. دامها که پهن شود 200 تا 300 پرنده یکجا شکار میشوند. پرندگانی که بسیاری از آنها در فهرست گونههای حمایت شده و در معرض خطر انقراض قرار دارند، از جمله درنای سیبری، قوی فریادکش، قوی گنگ و قوی کوچک، عروس غاز، غاز پیشانی سفید کوچک، غاز پا زرد، اردک مرمری، اردک بلوطی، اردک سرسفید، بوتیمار بزرگ، آنقوت، طاووسک، پلیکان خاکستری، تنجه، اکراس، خودکا ابروسفید، خروس کولی دم سفید و پاشلک بزرگ و انواع پرندگان شکاری و جغدها که بارها نسبت به نابودی نسل آنها هشدار داده شده است.
باندهای مافیایی شکار غیرمجاز و قاچاق، که عموماً از اشرار هستند، آنچنان در این شهر قدرت گرفتهاند که مهار آنها از سوی سازمان محیط زیست به تنهایی غیرممکن به نظر میرسد. نیروهای یگان محیط زیست استان به دلیل احتمال بروز درگیری خونین و مسلحانه هر بار تنها اقدام به جمعآوری تورهای حاشیه دامگاه کردهاند.
در بازار پرندهفروشها، این پرندههای گاه نادر به سادگی خرید و فروش میشوند و صیادان غیرمجاز از اعلام نام و نشانشان باکی ندارند. فعالان محیط زیست و طبیعت در مقیاس بینالمللی، از منطقه فریدونکنار به عنوان سیاهچالهای برای حیات پرندگان مهاجر یاد میکنند؛ سیاهچالهای که صیادان از زمین و هوا بیمحابا به شکار میپردازند و این کارزار هر سال شدت بیشتری به خود میگیرد.
امین خسروشاهی - عکاس خبرگزاری ایسنا - طی چهار سفری که به این منطقه داشته، وضعیت دلخراش صید پرندگان را در قالب گزارشی به تصویر کشیده است. حجم اقدامات غیرقانونی از سوی صیادان آنچنان زیاد است که هرجایی میتوان نشانهاش را یافت، اما اغلب اجازه عکاسی به کسی داده نمیشود و او مجبور شده برخی عکسها را به جای دوربین، با موبایل خود تهیه کند.
خسروشاهی در بخشی از این گزارش با اشاره به وضعیت صید در فریدونکنار آورده است: «پرنده، پر گشوده، شب را شکسته، در فکر کوچ، بر گلویش ترنم صبحگاهان نشسته، ناگاه آواز زندگی در گلویش میخشکد، زیر آوار قفس. اینجا منتظر نشستهاند برای آمدنش. چراغهای خطر را خاموش کردهاند. دام پهن کردهاند. تور انداختهاند. مادهاش را در قفسی نشاندهاند تا آواز کند برای همنفَسش و آنگاه... .
اینجا، منتظر نشستهاند برای آمدنش، نه به تماشای شکوه پروازش، نه به شنیدن آوازش، نه به دیدن رقص بالهایش زیر نور ماه یا آفتاب، اینجا نشستهاند در انتظار صید. صیاد در فکر نان، دانه پاشیده و دام نهاده و منتظر نشسته. پرنده در ارتفاع بیخبری میپرد، بیخبر از آدمهایی که فکر میکنند، آدمهایی که روزنامه میخوانند، آدمهایی که قرض دارند، آدمهایی که... اما پرنده فقط یک پرنده است».
ایسنا - حمیده صفامنش
انتهای پیام
قتلعام ادامه دارد!
کم میشوند، نه یکی یکی، نه 10 تا 10 تا، در دستههای صدتایی و بلکه هزارتایی. این پرندهها در اینجا محکومند به مرگ. نوع و نژادشان هم فرقی نمیکند. اتفاقاً هرچه کمیابتر، گرانبهاتر. چه اهمیتی دارد که قرار است چه بر سر برخی گونههای کمیاب بیاید؟! برای آنها که «پول» همهچیز است، سخن گفتن از ضرورت حمایت از پرندگان در حال انقراض، طنز مسخرهای است.
صید غیرمجاز و قاچاق در فریدونکنار صدای همه را درآورده و باندها و مافیای قدرتمند و شکار قاچاق پرندگان و حیوانات و شرایط خاص محیطی این استان سازمان محیط زیست را از برخورد و نظارت ناتوان کرده است.
در حالی که همه امیدوار بودند مسئولان استانی فکری برای این زیادهرویها و زیادهخواهیها بکنند، فرماندار فریدونکنار در اظهارنظری عجیب این قتل عام را صید سنتی در این منطقه دانسته و گفته باید از ظرفیت مهاجرت پرندگان زمستان گذران به این منطقه برای جذب گردشگر استفاده کرد.
فرماندار فریدونکنار صید پرندگان در این خطه را سنتی خوانده که نمیتوان با برخورد چکشی حذفش کرد و گفته صید پرندگان از دیرباز منبع درآمدی برای خانوادههای فریدونکناری بوده و به یک سنت تبدیل شده و نمیتوان با برخوردهای چکشی این مقوله را حذف کرد، بلکه نیازمند فرهنگسازی است.
چراغ سبز فرماندار، مجوزی به این شکارچیان داد و ناظران محلی محیط زیست میگویند هفته گذشته میزان شکار این پرندهها رکوردی تازه ثبت کرده است.
«محمدعلی اللهقلی» کارشناس محیط زیست در این باره میگوید: شکار قوها در چند روز گذشته بسیار بیشتر شده و امسال سالی بیسابقه در شکار قوها بوده است. واکنش برخی مسئولان استانی، راه را برای صیادان هموار کرده است.
نحوه شکار پرندهها، کشتار وسیع و از بین بردن گونههای نادر و کمیاب این مهمانان زمستانی فریدونکنار، آنچنان بقای این پرندهها را تحت تأثیر قرار داده، که دیگر نمیتوان این اقدامات را صید سنتی نام نهاد و با این نام از آنها دفاع کرد.
فعالان محیط زیست و بسیاری از ساکنان این منطقه که نگران وضعیت آینده تالاب و پرندگان آن هستند، انتظار روزهای بهتری را برای این منطقه داشتند. میخواستند اراده مقامات انتظامی استان را در برخورد با شکارچیان غیرمجاز و صیادانی که برای سودهای کلانشان، گاه تهدید میکنند و زمانی دیگر آدم میخرند و لشکرکشی میکنند، ببینند.
آنهایی که وضعیت کشتار پرندگان را در این منطقه دنبال میکنند، بارها و بارها گونههای حفاظت شده و درمعرض انقراض را که صید شده و در بازار پرنده فروشها فروخته میشوند را دیدهاند. پرندگانی که سالهاست در لیست گونههای حفاظت شده قرار گرفتهاند و از بعضیهاشان تعداد کمی باقی مانده است.
شکارچیان غیرمجاز و قاچاقیها، دو روز پیش 40 لیتر گازوئیل را در تالاب ریختهاند تا پرندهها و بویژه قوها نتوانند بر آب بنشینند، پرواز کنند و در دامهای هوایی و زمینی گرفتار شوند. با اینکه پس از پیگیری مسئولان محیط زیست، فردی که گازوئیل را در تالاب ریخته بود دستگیر شد، اما در نهایت بدون برخورد جدی آزاد شد.
تورها و دامگاهها آنقدر وسیع و گسترده کار گذاشته شدهاند که حیوانات هم در آن اسیر میشوند قاچاقچیها آنها را با چوب آنقدر میزنند که حیوان میمیرد یا به او سم میخورانند تا بتوانند آن را «تاکسیدرمی» کنند و از این راه بر سودهای کلان خود بیفزایند. عقابها، جغدها، گورکنها و سمورها هم قربانی صید پرندگان هستند، چراکه آنها که بطور طبیعی شکارچی پرندگان به حساب میآیند باید حذف شوند تا از این پرندگان تغذیه نکنند. اینجا، «طبیعت» معنای خود را از دست داده است.
چه ساده خودخواهی و خودپسندی سودجویان، عرصه را برای حیات این پرندهها تنگ کرده است. چه بیصدا تالاب که قرار است پرندگان مهاجر چندماهی را در آن زمستان گذرانی کنند، قتلگاه میشود.
دور نیست آن زمان که اثری از درنای سیبری، عروس غاز، غاز پیشانی سفید کوچک، غاز پا زرد، اردک مرمری، اردک بلوطی، اردک سرسفید، بوتیمار بزرگ، آنقوت، طاووسک، پلیکان خاکستری، تنجه، اکراس، خودکا ابروسفید، خروس کولی دم سفید و پاشلک بزرگ و انواع دیگر پرندگان شکاری نماند. دیگر صدای پرندهها که دسته دسته به تالاب بیایند شنیده نخواهد شد، دیگر پاییز که شود، «قوی فریادکش»ی نیست که بال برای سفر به تالابهای ایران بگشاید. دیگر کسی ما را که پنجه در شاهرگ حیاتی پرندههای رو به انقراض انداختهایم، به «مهمانی گنجشکها» دعوت نخواهد کرد.
تصاویر مربوط به این گزارش را که مربوط به وضعیت تالاب فریدونکنار در پاییز و زمستان امسال است، محمدعلی اللهقلی، کارشناس محیط زیست، در اختیار ایسنا قرار داده است. پیشتر نیز ایسنا در پنجم و شانزدهم دیماه، گزارشهایی را درباره فاجعهای که در این منطقه در حال رخ دادن است، در قالب گزارش تصویری و داستان عکس منتشر کرده بود.
ایسنا - حمیده صفامنش
انتهای پیام