لیرکک چالوسی در جنوب کهگیلویه

فارس گزارش می‌دهد

طبیعت دل‌انگیز بخش مرکزی کهگیلویه مسافران را فرا می‌خواند/روستای لیرکک چالوسی در جنوب کهگیلویه

طبیعت جذاب و دیدنی مناطق روستایی بخش مرکزی کهگیلویه مسافران نوروزی را فرا می‌خواند.

به گزارش خبرگزاری فارس از کهگیلویه، عطر دل‌انگیز گل‌های بهاری و شکوفه‌های زیبا نوید آمدن فصل تجدید حیات طبیعت را می‌دهد.

راز و رمز طبیعت مناطق روستایی کهگیلویه را نمی‌توان توصیف کرد؛ طبیعت در جشن بهاری این مناطق بکر آن‌چنان مسحور کننده است که خاطره سفر هر گردشگری به نقاط گردشگری کهگیلویه همواره در دل او خواهد ماند.

استقبال گردشگران نوروزی از دگرگونی طبیعت همواره در نخستین روزهای سال نو به چشم می‌خورد و طبیعت خدادادی و مناظر دیدنی باشکوه روستاهای بخش مرکزی کهگیلویه خاطرات فراموش نشدنی را در دفترچه سفرهای میهمانان نوروزی ثبت می‌کند.

طبیعت بکر و تپه‌های پوشیده از گل‌های رنگارنگ چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را طراحی کرده است.

در ساعات پایانی سال 92 همراه با بخشدار مرکزی کهگیلویه راهی مناطق گردشگری چند روستای بخش مرکزی شدیم تا ضمن بررسی اقدامات دهیاری‌ها در استقبال از میهمانان نوروزی در این مناطق، آمادگی طبیعت برای استقبال از مسافران بهاری را به نظاره نشینیم.

دهیاران با نصب پلاکاردهای تبریک سال نو و خیر مقدم به استقبال مسافران نوروزی رفته و آماده پذیرایی از گردشگران و طبیعت دوستان هستند.

آنان که مشتاق دیدار از طبیعت خدادادی و آب‌های خروشان در کنار شالیزارهای سرسبز هستند، با سفر به روستاهای لیرکک، قلعه‌ختر و کلات از توابع بخش مرکزی کهگیلویه ضمن دیدار از این مناطق و بهره‌مندی از طبیعت دل‌انگیز از مهمان‌نوازی مردم خونگرم این روستاها برخوردار خواهند شد.

کوهستان‌ها به گلستانی پر از گل‌های وحشی رنگارنگ تبدیل شده و گل‌های زرد ، آبی و قرمز در میان چمن‌های سرسبز دشت‌ها جلوه‌ای خاص به طبیعت روستاهای کهگیلویه بخشیده است.

شرمت‌الله حسینی‌پرور با بیان اینکه مناطق روستایی از جاذبه‌های خوب گردشگری برخوردار هستند، اظهار داشت: فعالیت کشاورزی در این مناطق می‌تواند برای میهمانان دیدنی باشد.

بخشدار مرکزی کهگیلویه، مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی در روستاهای بخش مرکزی را بی‌نظیر خواند و گفت: درختان و گونه‌های مختلف گیاهی، رودخانه‌های خروشان و اماکن تاریخی در روستاهای قلعه دختر ، لیرکک و کلات همه ساله پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از سراسر کشور است.           

قلعه تاریخی واقع در روستای قلعه‌دختر

محمد نبوی، واقع شدن روستای قلعه دختر بین دو رودخانه را از عوامل جذب گردشگران عنوان و تصریح کرد: قلعه تاریخی واقع در روستا و وجود غاری در دل کوه طبیعت دوستان را به خود جذب می‌کند.

دهیار روستای قلعه دختر از توابع بخش مرکزی کهگیلویه باغات مرکبات و شالیزارهای سرسبز را از دیگر جاذبه‌های دیدنی این روستا برشمرد و افزود: آماده استقبال از مسافران و گردشگران نوروزی هستیم.

مسیر ورودی روستای لیرکک از توابع بخش مرکزی کهگیلویه

محمود دستاران با اشاره به دشت‌های سرسبز و مناطق کوهستانی روستای لیرکک، ابراز داشت: آب خروشان رودخانه معروف جن در دامنه کوه‌های پوشیده از گل و گیاه این منطقه چشم‌انداز بی‌نظیری را خلق کرده است.

دهیار روستای لیرکک خاطرنشان کرد: همه ساله در ایام نوروز مهمانان و گردشگران زیادی از نقاط مختلف کشور راهی این دیار می‌شوند و در دل روستای لیرکک سفر به شمال کشور را تجربه می‌کنند.

گزارش و عکس: طیبه سادات سعادتی‌نیک

انتهای پیام/82016/ذ40/ظ1004

منبع : خبرگزاری فارس

سفر به مراغه از معبد مهر تا سرزمین ماموت‌ها

فارس گزارش می‌دهد

سفر به مراغه از معبد مهر تا سرزمین ماموت‌ها

شهر مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول بوده و موزه ایلخانی این شهر تنها موزه تخصصی آن دوره در ایران است که در آن فرهنگ، تمدن و هنر صنعت‌گران و هنرمندان آن دوره به نمایش درآمده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از مراغه، مراغه یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران و دومین شهر بزرگ استان آذربایجان شرقی می‌باشد که در کنار رودخانه زیبای صافی و در مشرق دریاچه ارومیه و بر دامنه جنوبی کوه سهند قرار گرفته است.

واژه مراغه پس از فتح ایران توسط اعراب رایج شده و پیش از ورود اسلام این شهر با نام‌هایی همچون «افرازه‌رود»، «افرازروح»، «افراه‌روز» و «افرازهارود» شناخته می‌شد که بعدها به «ماراوا»، «ماراغا» و «مراغه» تغییر یافته‌ است و بر همین اساس قدمت شهر مراغه به دوره ماد بر می‌گردد.

شهر مراغه در طول سده‌های گذشته، همواره به‌عنوان یکی از آبادترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای آذربایجان و ایران شناخته می‌شد و پادشاهان توجه ویژه‌ای نسبت به این شهر داشته‌اند.

واژه‌ای که امروزه بر این شهر اطلاق می‌شود، تغییر یافته واژه ترکی «ماراآغا» به‌معنای جایگاه بزرگان است.

موقعیت منطقه‌ای مراغه طوری است که از شمال به شهر تبریز ارتفاعات کوه های سهند و از شرق به شهرستان هشترود و از سمت مغرب به دریاچه ارومیه و از جنوب به شهرستان میاندوآب محدود است فاصله مراغه – تبریز از طریق جاده آسفالته 130 کیلومتر است اختلاف ساعت این شهر با تهران 21 دقیقه و 30 ثانیه است.

این شهر علاوه بر جاده آسفالته از طریق خط آهن به تبریز و تهران و از طریق خطوط هوایی به تهران متصل می‌شود.

اقلیم و آب و هوا

شهرستان مراغه از دو قسمت مجزا تشکیل شده است. بخش شمالی که شامل دامنه‌های جنوبی ارتفاعات سهند می‌باشد، به‌صورت کوهستانی و ناهموار بوده و بخش مرکزی و جنوبی شهرستان، به صورت دشت و جلگه است.

توده کوهستانی سهند از مهم‌ترین عوارض توپوگرافیک شهرستان محسوب می‌شود که دامنه‌های جنوبی این کوهستان پیکربندی بخش عمده‌ای از شهرستان را تشکیل می‌دهد.

شیب عمومی زمین در این شهرستان از شمال به جنوب است و سه رودخانه لیلان‌چای، مردق‌چای، صوفی‌چای از رودخانه‌های مهم تأمین‌کننده آب کشاورزی شهرستان هستند.

شهرستان مراغه از لحاظ وضع آب و هوا معتدل (متمایل به سردی) و نسبتا مرطوب است و هوای قسمت‌های جلگه و کنار دریاچه گرمسیر و در قسمت‌های کوهستانی معتدل می‌باشد. هوای بخش سراجو به‌طور کلی معتدل و در سایر بخش‌ها در قسمتی سرد و در قسمتی معتدل است.

از جملهٔ آثار تاریخی و جای‌های دیدنی مراغه می‌توان به آرامگاه اوحدی مراغه‌ای، برج مدور، پل خانقاه، پل قلعه دختر، پل مردق، رصدخانه مراغه، غار کبوتر، غارهای رصدخانه، کلیسای مراغه، گنبد سرخ، گنبد غفاریه، گنبد کبود، مسجد شجاع‌الدوله، مسجد شیخ ابا، مسجد شیخ تاج، مسجد ضریر، مسجد طاق، مسجد ملارستم، مسجد ملامعزالدین، معبد مهر، مقبره آقالار و موزه ایلخانان و صدها مورد دیگر اشاره کرد.

اوج شهرت نام مراغه به عهد هلاکوخان می‌رسد. در دوره هلاکوخان و در زمانی که مراغه به عنوان پایتخت برگزیده شده بود با تقاضا و تشویق دانشمند بزرگ ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی معتبرترین مرکز علمی جهان یعنی رصدخانه مراغه در یکی از تپه‌های شمال غربی مراغه احداث شد که قبل از ویرانی یکی از بزرگ‌ترین مراکز پژوهشی و نجومی زمان خود در جهان بود. و هم اکنون گنبدی بلند جهت پوشش بقایای برج مرکزی رصدخانه بر روی آن احداث شده که به‌عنوان نمایشگاه، از آلات و وسایل نجومی آن دوره نیز در آن استفاده خواهد شد.

مراغه با 400 اثر تاریخی و ثبتی

شهر مراغه با غنای بیش از 300 اثر تاریخی و بیش از 110 اثر ثبتی بازمانده از دوره‌های مختلف تاریخی، بستری مساعد برای پرورش ادیبان، دانشمندان و هنرمندان متعددی در طول تاریخ بوده و هست.

بر اساس منابع تاریخی مراغه شهری مهم در دوران حکومت ماناها بوده و جزو سه ایالت مهم آذربایجان قدیم و با نام اوئشدیش شناخته شده است.

منابع تاریخی مراغه را زادگاه زرتشت نامیده و دانشمندان بر این باورند که زرتشت در دامان کوه سهند که در اوستا از آن با نام اسنوند یاد شده است متولد شده است. مراغه در سال 61 هجری قمری به تصرف اعراب درآمد و از پایگاه‌های آنان به شمار می‌آمده است.

موزه ایلخانی مراغه چکیده‌ای از تاریخ 200 ساله ایلخانان

شهر مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول بوده و موزه ایلخانی این شهر تنها موزه تخصصی آن دوره در ایران است.

مسئول موزه ایلخانی مراغه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در مراغه گفت: آثار با ارزش موجود در موزه تخصصی ایلخانی مراغه مجموعه‌ای جالب و دیدنی از حکومت 104 ساله ایلخانان مغول در ایران است.

ناصر دبیر افزود: در این موزه آثار ارزشمندی شامل مجموعه‌ سفال، سکه، شیشه، آبگینه، فلز و نسخه‌های قرآنی نگهداری می‌شود.

مسئول موزه ایلخانی مراغه اضافه کرد: مجموعه سفال‌های موزه مراغه با سبک‌های زیر لعاب شفاف، زرین‌فام، مینایی، لاجورد نمایش‌گر عصر طلایی سفالگری دوره اسلامی در ایران آن زمان است.

دبیر ادامه داد: این سفال‌ها با نقوش هندسی، گلبرگ‌های سلیمی، حیوانی، انسانی و خط نوشته‌ها تزیین شده‌اند.

وی خاطر نشان کرد: سکه‌های موزه ایلخانی مراغه مجموعه‌ای کامل از سکه‌های رایج عصر ایلخانان است که از ‪ 17‬ فرمانروای ایلخانی که در ایران حکومت کرده‌اند، سکه‌هایی با ارزش از 16 ایلخان نگهداری می‌شود.

مسئول موزه ایلخانی مراغه ادامه داد: پول رایج ایلخانان به لحاظ کاربرد اقتصادی و معاملات تجاری و رسمی، به صورت پشتوانه تک فلزی و نقره بود. سکه‌های طلا برای مقاصد ویژه ایام عید و جشن‌ها ضرب می‌شد و سکه‌های مسی (فلوس) برای معاملات روزمره رواج داشت.

دبیر اضافه کرد: تنوع نقوش سکه‌ها در دوره ایلخانی معرف فرهنگ و تمدن آن عصر بوده و نقوش و مظاهر آئینی ادیان و فرقه‌های مختلف ضرب شده بر روی آنها، گویای تساهل مذهبی مغولان است؛ همچنین بر سکه‌های ایلخانی متونی از آیات قرآنی، لااله‌الاالله، محمدرسول‌الله، نام خلفای راشدین و در دوره‌ای کوتاه متن علی‌ ولی‌الله و نام دوازده امام به‌خط کوفی و نسخ نقش شده است. نام و القاب ایلخانان معمولاً به خط اویغوری با خطوط عربی سکه‌ها ترکیب شده‌اند.

وی افزود: بر اساس اخبار مندرج در کتب مورخان، 87 مرکز ضرب سکه در دوره ایلخانان وجود داشته و مراغه، تبریز و سلطانیه از مراکز مهم ضرابخانه‌های حکومتی بوده‌اند.

مسئول موزه ایلخانی مراغه گفت: در بخش فلز این موزه نیز نمونه‌هایی با ارزش از ظروف فلزی، پیه سوزها و شمعدان‌های آن دوره به نمایش درآمده است.

دبیر اذعان داشت: در بخش شیشه و آبگینه موزه مراغه ظروف شیشه‌ای زیبایی که با روش‌های مختلف شیشه‌گری شامل دمیده آزاد، دمیده در قالب، تراش و نقوش افزوده ساخته شده‌ به نمایش گذاشته شده است.

وی اضافه کرد: در بخش کتابت این موزه نیز قرآن‌هایی که برای اولین‌بار ترجمه در آنها رایج شده، نگهداری می‌شود که این قرآن‌ها بر روی کاغذهای موسوم به خانبالغ که از کاغذهای وارداتی کشور چین بوده، نوشته شده و دارای تزئینات زرنگار است.

مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول در ایران بوده است

شهر مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول بوده و موزه ایلخانی این شهر تنها موزه تخصصی آن دوره در ایران است که در آن فرهنگ، تمدن و هنر صنعت‌گران و هنرمندان آن دوره به نمایش درآمده است، این موزه در خانه قدیمی در کنار مقبره اوحدی مراغه‌ای، شاعر و عارف قرن هفتم هجری قرار دارد.

موزه ایلخانی مراغه چکیده‌ای از تاریخ 200 ساله استیلای ایلخانان مغول را به نمایش می‌گذارد.‌ از دوره سلطنت هلاکو و فتح بغداد تا سقوط سلطان ابوسعید آخرین ایلخان مغول به دست سربداران. ساختمان این موزه همزمان با ساخت بنای یادبود اوحدالدین مراغی، شاعر نام‌آور قرن هفتم و هشتم بین سال‌های 53 تا 57 به‌ وسیله انجمن آثار ملی آغاز شد. این محل در سال 1363 مقارن با تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به موزه تبدیل و در سال 1375 رسماً فعالیت خود را آغاز کرد.

گنبد سرخ مراغه

گنبد سرخ قدیمی‌ترین بنای آجری شهر مراغه، در سال 542 هجری قمری به دستور عبدالعزیز بن‌محمود بن‌سعد یدیم و به وسیله بنی‌بکر محمد‌بن بندان‌بن محسن معمار در زمان سلجوقیان در این شهر بنا شده است.

گنبد سرخ یکی از قدیمی‌ترین بناهای موجود در  مراغه است که در قسمت جنوب غربی شهر قرار دارد. نام بانی بنا و تاریخ احداث آن ‌را می‌توان از کتیبه جبهه شمالی و نام سازنده آن را از کتیبه غربی ملاحظه نمود. آنچه از این کتیبه‌ها برداشت می‌شود این است که بنای گنبد سرخ در سال 542 هجری قمری به دستور عبدالعزیزبن محمودبن سعد یدیم و به وسیله بنی‌بکر محمدبن بندان‌بن محسن معمار ساخته شده است.

به ‌طور کلی گنبد مزبور بنایی مربع شکل است متشکل از سردابه و اتاق اصلی که بر روی سکوی سنگی قرار دارد و به وسیله هفت ردیف پله می‌توان به آن دسترسی یافت. پنج پله در جلوی سکو واقع شده و پله ششم و هفتم جزو آستانه درگاه محسوب می‌شوند.                                                                            

در بازدید آنوبانینی مشاهده شد ورودی گنبد سرخ به سوی شمال باز می‌شود و شامل درگاه بلند و زیبایی است که آجرکاری پرنقش و نگار ظریفی همراه با کاشی‌های فیروزه‌ای که تازه در معماری سلجوقی متداول گشته بود زینت یافته است.

اطراف این آجرکاری را کتیبه‌ای به خط کوفی احاطه کرده که متن آن چنین است: "امر بینا هذه القبه، الامیر الرءیس العالم فخرالدین عمادالاسلام قوام آذربایجان ابوالعز عبدالعزیز بن محمود بن سعد یدیم الله علاه". بر بالای آن کتیبه‌ای افقی به خط کوفی مشاهده می‌‌شود که متضمن تاریخ بنای کتیبه است: "بنی المشهد فی الحادی عشر من شوال سنه اثنین و اربعین و خمسا".

مجموعه این تزئینات معقلی و آجرکاری و کتیبه ها و نقش و نگارهای گوناگون جلوه خاصی به بنا بخشیده است.

نمای سه ضلع شرقی، غربی و جنوبی  گنبد سرخ  هر یک دارای دو طاق نمای آجری با طرحهای تزئینی و سه طاق مزین به آجرکاری تخمیری است.

در کتیبه جبهه شرقی آیه 54 از سوره 39 قرآن کریم نوشته شده و در جبهه غربی کتیبه‌ای است که نام سازنده بنا را نشان می‌دهد: "عمل العبد المذءب الراجی الی عفوالله بنی بکر محمدبن بندان البنا بن المحسن المعمار".

در چهار گوشه خارجی بنا ستون‌های مدوری با تزئینات آجری وجود دارد که علاوه بر کمک به ایستایی بنا، به زیبایی آن نیز می‌افزاید.

قسمت داخلی بنا به صورت فضایی مربع شکل است که سه ضلع آن هر کدام دو طاق نما همانند نمای خارجی تعبیه شده است.

در گذشته در طول گنبد کتیبه‌ای گچبری شده مزین به آیات قرآنی بوده که به مرور زمان از بین رفته است.

چهار روزن در چهار طرف بنا و نیز روزنی در مرکز گنبد نور فضای داخلی را تامین می‌کند.

گنبد بنا دارای دو پوشش است. پوشش داخلی به صورت عرقچین و پوشش خارجی آن که به‌طور کامل فرو ریخته؛ به فرم هرمی بوده است.

کف اتاق را از قطعات سنگ تراشیده مفروش کرده و دیوارهای داخلی بنا را با گچ اندود نموده‌اند. از ظواهر امر این چنین برمی‌آید که مقبره اصلی در درون دخمه قرار داشته و اتاق فوقانی، مسجد کوچکی بوده که پخش نذورات و قرائت قرآن در آن صورت می‌گرفته است.

این بنا آغازگر معماری آذری در ایران، که با ساخت این بنا تزئین نمای بیرونی و سر درب بناها در معماری ایرانی رایج شده است.

برج مدور یکی از زیباترین برج‌های مدور در ایران است که به صورت استوانه‌ای گرد ساخته شده است.

گنبد کبود

از نظر معماری، آجری کاری و تزئینات کاشی از زیباترین بناهای تاریخی در ایران است.

این گنبد به صورت 10 ضلعی و با تزئینات زیبای آجر و کاشی ساخته شده است. گنبد غفاریه بنایی است زیبا که در زمان حکومت ایخانان ساخته شده و از ویژگی‌های این بنای اجرای تزئینات زیبای کاشی در نمای شمالی آن است.

رصدخانه تارخی مراغه که روزگاری بزرگترین مرکز علمی جهان اسلام بوده و به دست خواجه نصیر الدین طوسی بنا شده دیگر جاذبه تارخی شهر مراغه است.

حاشیه رودخانه صوفی چای، سد علویان و مردق چای از جاذبه‌های طبیعی در مراغه است که گردشگران می توانند در این جاذبه ها ساعت ها و لحظات خوشی را با خود به یادگار ببرند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه از آمادگی کامل مراغه برای پذیرایی از گردشگران نوروزی خبر داد.

علیرضا پاشایی افزود: اقدامات لازم در زمینه‌های اسکان، امنیت و تردد میهمانان نوروزی با مشارکت دستگاه‌های اجرایی برای میزبانی از مسافران انجام شده است.

وی افزود: امسال با هماهنگی صاحبان هتل‌ها و مسافرخانه‌ها این اماکن افزایش قیمتی نخواهند داشت.

وی از مسافران نوروزی خواست در حفظ محیط زیست کوشا باشند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه افزود: پایگاه‌های امداد و نجات، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها این شهرستان آمادگی کامل را برای خدمت‌رسانی به مسافران در ایام نوروز دارند.

پاشایی افزود: برنامه‌های ویژه‌ای به مناسبت شهادت بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا (س)‌ در اماکن مذهبی این استان تدارک دیده شده است.

سوغات مراغه

بازار مراغه جایی است که می‌توانید در آن برای انواع و اقسام ذائقه‌ها سوغات پیدا کنید. اما مهم‌ترین سوغات این شهر سجوق و صابون است.

اهالی شهر معتقدند با استفاده از این صابون سلامت مو به خوبی حفظ شده و این صابون از ریزش موی آنها جلوگیری می‌کند.

سجوق از دیگر سوغات این شهر و به لحاظ ظاهری شبیه قطاب است.

لوزینه و قرابیه دیگر شیرینی‌های مراغه هستند که در آنها مغز گردو و بادام به کار رفته است. اما کسانی که به خشکبار علاقه‌مند هستند، می‌توانند بادام کاغذی، قیسی، گردو، آلوچه و دیگر محصولات باغ‌های این شهر را برای سوغات به شهر خود ببرند. کوه‌های اطراف مراغه، به ویژه سهند نیز سوغات دیگری برای گردشگران این شهر به ارمغان آورده‌اند و آن عسل طبیعی است.

در مراغه، چای را با شیرینی مخصوصی می‌خورند که آن را شیرینی چای می‌گویند. این شیرینی همان شکرپنیر تهرانی‌ها و آب نبات بجنوردی‌ها و شاهرودی‌هاست که در طعم‌های مختلف، در بازار این شهر به فروش می‌رسد.

شیره انگور باغ‌های مراغه که در دبه‌های بزرگ جلوی هر مغازه خودنمایی می‌کند، دیگر سوغات این شهر به حساب می‌آید.

اگر هیچکدام از مواردی که تاکنون برشمردیم برای شما جذابیت ندارد، می‌توانید ماست و کره محلی مراغه را تجربه کنید. خامه مخصوص مراغه و سرشیر از دیگر محصولاتی هستند که جزو لبنیات محلی این شهر هستند و در بازار به فروش می‌رسند.

وضعیت اقتصادی

شهرستان مراغه به دلیل قابلیت‌های فراوان توسعه و به دلیل تأثیراتی که در حوزه منطقه‌ای جنوب غرب استان دارد از جمعیت‌پذیری بالایی برخوردار است.

فعالیت غالب صنعتی در این شهرستان بر صنایع تبدیلی کشاورزی و دامی استوار است و سایر فعالیت‌های صنعتی اهمیت کمتری در اقتصاد شهرستان دارند.

از 20 معدن فعال شهرستان مراغه هشت نوع ماده معدنی استخراج می‌شود که مهم‌ترین آنها زغال سنگ، سنگ آهک، خاک‌ نسوز و مرمر می‌باشند که به دلیل کمبود واحدهای فرآوری مواد معدنی و صنایع پائین دستی، بخش اعظم این مواد معدنی به صورت خام از شهرستان خارج می شود.

وجود تولیدات کشاورزی و دامی، رتبه اول تولید عسل در استان، شبکه حمل و نقل ریلی، هوایی و زمینی، رشد بازرگانی خارجی با محوریت صدور محصولات کشاورزی (خشکبار) را فراهم آورده است به‌طوری که 54 درصد انواع خشکبار استان از این شهرستان صادر می شود.

با توجه به موارد فوق اولویت سرمایه‌گذاری این شهرستان در بخش کشاورزی است و سرمایه‌گذاری در بخش‌های خدماتی، گردشگری و صنعت و معدن در اولویت‌های بعدی و در راستای حمایت از بخش کشاورزی قرار می‌گیرند.

انتهای پیام/60001/ط40/د1000

منبع : خبرگزاری فارس

مراغه؛ «بهشت فسیلی ایران»

منطقه فسیلى مراغه با ارزشمندترین ذخایر طبیعى جهان

مراغه؛ «بهشت فسیلی ایران»

منطقه فسیلی مراغه یکی از منحصر به فردترین مناطق فسیلی جهان است که فسیل‌های متنوعی از پستانداران منقرض شده را در خود جای داده و از این رو این منطقه با اتفاق نظر بسیاری از زمین‌شناسان، «بهشت فسیلی ایران» نامیده شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، جایگاه‌های زمین‌شناسی یا ژیو سایت‌ها شواهدی کلیدی لحظات یا دوره‌های خاصی از تاریخ زمین‌اند که در آموزش عمومی علوم زمین و مفاهیم زیست محیطی نقش بسیار مهمی دارند.

ژئوسایت‌ها همچنین ابزاری برای توسعه پایدار و حفاظت‌اند، در عین حال یادآوری می‌کنند که بخش‌های تجدید‌ناپذیر کره زمین‌اند.

بدیهی است ژئوسایت‌ها از دیدگاه زیبایی‌شناسی و ژئوتوریسم حائز اهمیت است. منطقه فسیلی (سازند غیر رسمی) مراغه در دامنه سهند به سبب دارا بودن تنوع فسیلی مهره‌داران در مجامع علمی دنیا از اهمیت خاصی برخوردار است که حفظ و حمایت و بهره‌برداری پایدار از این سایت به عنوان میراث علوم زمین، علاوه بر حفظ محیط فیزیکی، پایداری و ارتقای فرهنگی و اقتصادی منطقه را به همراه خواهد داشت.

سایت فسیلی مراغه در نوع خود به عنوان یکی از نادرترین سایت‌های دنیا از نظر فسیل پستانداران است که از سال‌ها پیش مورد توجه مجامع علمی جهان قرار دارد.

هر چند فون مراغه به عنوان حلقه مفقوده فون فسیلی پستانداران جنوب آسیا، اطلاعات ارزشمندی از حیات و شرایط اقلیمی و روند تغییرات آن در اختیار می‌نهد، اما به عنوان یک ژئوسایت، پتانسیل ژئوتوریسمی آن می‌تواند موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی با اهداف متنوع و تنوع تورها شده، گسترش فعالیت‌های هماهنگ و همخوان با منطقه، علاوه بر حفظ یکپارچگی و انسجام محیط، می‌تواند توسعه اقتصادی و ارتقای سطح معیشتی مردم محلی را تامین کند.

منطقه‌ای که هم فیل داشت هم زرافه

منطقه فسیلی مراغه یکی از منحصر به فردترین مناطق فسیلی جهان است که فسیل‌های متنوعی از پستانداران منقرض شده را در خود جای داده است.

این منطقه از سالیان بسیار دور مورد توجه فسیل‌شناسان، دیرین شناسان و زمین‌شناسان داخلی و خارجی بوده است و در مراحل مختلف کاوش‌های فسیل‌شناسی، فسیل‌های ارزشمند و منحصر به فردی از این منطقه یافت شده است.

از این رو این منطقه با اتفاق نظر بسیاری از زمین‌شناسان، «بهشت فسیلی ایران» نامیده شده است. «منطقه فسیلی مراغه» دارای گسترش زیادی از اطراف مراغه و جنوب کوهستان سهند تا تبریز، میانه، ورزقان و بستان‌آباد است.

وسعت این منطقه به 40 هزار هکتار می‌رسد که مساحتی برابر 1026 هکتار آن توسط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان «اثر طبیعی- ملی فسیلی مراغه» حفاظت می‌شود. همچنین وظیفه قانونی حفظ، اکتشاف و استخراج فسیل مهره داران ایران با این سازمان است. 

 مراغه با توجه به غنای گونه‌ای فسیل مهره‌داران یافت شده، یکی از پنج منطقه مهم فسیل‌دار جهان محسوب می‌شود.

این منطقه در وسعتی برابر 300 کیلومتر در امتداد شمال به جنوب و 500 کیلومتر در مسیر شرق به غرب گسترش دارد که لایه‌های فسیل‌دار و استخوان‌دار آن مربوط به اواخر دوران سوم زمین شناسی است.

منطقه فسیلی مراغه، خاستگاه پستانداران گوشت‌خوار و علف‌خوار 5/12 میلیون سال پیش است و از غنی‌ترین مجموعه فسیلی جهان به شمار می‌رود. توالی سازند مراغه حاصل ته‌نشینی رسوبات رودخانه‌ای، مردابی، دریاچه‌ای و دشت سیلابی است و با توجه به مجموعه فسیلی یافت شده و مقایسه آنها با فسیل‌های یافت شده در دیگر مناطق جهان، سن 5/12 تا 5/7 میلیون سال را می‌توان برای تشکیل رسوبات و فسیل‌های منطقه در نظر گرفت.

تنوع جانوری منطقه فسیلی مراغه

جوامع جانوری فسیل شده مراغه، از پستانداران اکوسیستم‌های استپی و علفزاری بوده و فسیل‌های یافت شده در آن شامل انواع آنتیلوپ و گاوسانان، زرافه، گربه‌ها و ببر دندان خنجری است.

در این منطقه از خانواده کفتار دو جنس تشخیص داده شده و از خانواده اسب حداقل سه گونه از جنس هیپاریون در رسوبات قاره‌ای پلیوسن یافت شده است. منطقه فسیلی مراغه به علت داشتن فسیل علفخواران بزرگی چون ماستودونت و دینوتریوم از خانواده فیل‌ها، کرگدن و نخستی‌ها از شهرت جهانی برخوردار است.

طی حفاری و مطالعات فسیل‌شناسی آثار فسیلی باارزشی چون فسیل عاج ماستودونت، آرواره بالایی کرگدن، جمجمه گوشتخواران، دندان و آرواره اسب ها، آرواره زرافه و فسیل دندان یک انسان ریخت اولیه که احتمالاً از گونه «انسان راست قامت» بوده با یک میلیون سال قدمت یافت شده است.

در این مطالعه که توسط دکتر زین‌العابدین پورابریشمی و همکاران وی انجام شده و مقاله علمی آن در بهار 1387 در مجله علوم زمین منتشر شده است، دو گونه جدید از اسب‌ها شناسایی شد که بر همین اساس سن جانوران استپی این منطقه به 5/12 تا 5/7 میلیون سال تغییر یافت. در کل، دو افق پرفسیل و دو افق کم فسیل در منطقه قابل تشخیص است. همچنین مجموعه جانوری این منطقه در میلیون ها سال پیش مشابه مجموعه جانوری ساوانای امروزی در آفریقاست. علاوه بر این یافته ها فسیل زوج سمانی مانند گراز، آهو و بز کوهی در مراغه یافت شده است. همچنین فسیل یک گونه گورخر با نام علمی Equus hemionus از مراغه گزارش شده است.

این گونه مشابه گورخر فعلی ایران است که در آستانه انقراض قرار دارد. نکته قابل توجه این است که نام علمی گورخر ایرانی به تازگی از  Equus hemionus به Equus onager تغییر یافته است. اما برخی از محققان گورخر ایرانی فعلی را زیرگونه ای از Equus hemionus می دانند. همچنین فسیل اجداد پستاندارانی چون مورچه خوار، تنبل، گرگ، خرس و سمورسانان نیز در مراغه یافت شده است.

 آتشفشان سهند، عامل حفظ فسیل‌ها

مطالعات انجام شده و مقایسه نمونه‌های یافت شده با برخی نقاط جهان نشان می دهد گونه‌های موجود در مراغه امروزی مربوط به عرض‌های جغرافیایی بالا بوده‌اند که به دلیل سرمای جهانی در آن به آذربایجان فعلی مهاجرت کرده‌اند. برخی از محققان عقیده دارند فعالیت آتشفشانی کوه سهند و انتشار گازهای سمی و گوگردی ناشی از آتشفشان باعث مرگ و میر دسته جمعی آنها شده است.

در نهایت خاکستر حاصل از آتشفشان سهند باعث حفظ بقایای جانوران و فسیل‌های فعلی شده است.

گل سنگ‌های دربرگیرنده فسیل‌ها، از نوع توف (نوعی سنگ آتشفشانی) تغییریافته هستند و حالت سفالی دارند.

 تاریخچه مطالعات و ارزش‌های منطقه

  لایه‌های فسیل دار مراغه، نخستین بار توسط خانیکف روسی در سال 1840 میلادی کشف شد، ولی جمع آوری و مطالعه علمی آنها در سال 1857 توسط آبیخ صورت گرفت. در سال 1884 میلادی پوهلیگ دیرین شناس اتریشی مطالعاتی در این زمینه انجام داد و در سال 1885 کتیل و رودلر لایه‌های فسیل دار مراغه را بررسی کردند.

متاسفانه این فسیل ها امروز در موزه تاریخ طبیعی وین نگهداری می شوند. در سال 1899 گانسر حفاری های مختصری در این منطقه انجام داد که نمونه های کشف شده توسط فورسیت مطالعه شد.

در سال 1904 یک دیرین شناس فرانسوی به نام «مک کیونیم» به همراه یک گروه 12 نفری حفاری وسیعی در منطقه مراغه به ویژه در منطقه کرج آباد (کرجاوه)، نزدیک روستای مردق چای، کهجوق، شلیلوند و کرمجوان انجام داد و مطالبی را در مورد فسیل‌های مراغه منتشر کرد. در سال 1973 یک گروه ژاپنی با همراهی کارشناسان سازمان زمین شناسی کشور مطالعاتی را در لایه‌های آذرآوری سازند مراغه انجام داد.

در زمینه جمع‌آوری فسیل مهره‌داران منطقه مراغه، موزه تاریخ طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست فعالیت‌هایی را از سال 1974 با همکاری دانشگاه UCLA و موزه لس‌آنجلس به سرپرستی پروفسور برنارد کمپل آغاز کرد.

این گروه به مدت سه سال کار حفاری و جمع آوری فسیل ها را ادامه داد ولی پس از انقلاب اسلامی این همکاری ها خاتمه یافت. در سال 1366 نیز گزارشی با عنوان «چینه شناسی لایه های استخوان دار سازند مراغه» توسط «پرتو آذر» در سازمان زمین شناسی کشور تهیه شد.  

مطالعات فسیل‌شناسی در این منطقه پس از 27 سال وقفه در سال 1381 توسط دفتر تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست در وسعتی برابر هزار متر مربع در لایه‌های استخوان دار دوباره از سر گرفته شد.

در موزه صحرایی «گرگ دره» مراغه فسیل‌هایی از گوشت‌خواران و علف‌خوارانی مانند گاوسانان، فیل‌ها، آرواره‌های زیرین زرافه، کرگدن و اسب به صورت طبیعی و بدون دست خوردگی نگهداری می‌شوند.

قابل ذکر است فسیل فیل‌های کشف شده در منطقه فسیلی مراغه از نسل اول فیل‌ها هستند و این نشان می‌دهد حلقه اول تکامل فیل‌‌ها در این منطقه شکل گرفته است و بعد به دیگر قاره‌ها مهاجرت کرده‌اند.

«فراوانی»، «گونه‌زایی شدید» و «تنوع گونه‌ای بالا» از مهم‌ترین ویژگی‌های منطقه فسیلی مراغه است. این منطقه به مطالعات پالئواکولوژی (بوم‌شناسی کهن) و فسیل‌شناسی زیادی نیاز دارد زیرا اطلاعات فعلی ما از این منطقه سطحی و مقدماتی است.

این منطقه در صورت تجهیز و توانمندسازی در آینده‌ای نه چندان دور می‌تواند به قطب علم فسیل‌شناسی مهره‌داران در آسیا و حتی جهان تبدیل شود.

منطقه فسیلی مراغه همچنین می‌تواند به یک مرکز آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی تبدیل شود. «منطقه فسیلی مراغه» از غنای گونه‌ای و فسیلی زیادی برخوردار است و هر موزه اروپایی افتخار می‌کند که نمونه‌هایی از منطقه را داشته باشد.

اکنون نمونه‌هایی ارزشمند از فسیل‌های این منطقه در موزه‌های تاریخ طبیعی وین، اتریش، پاریس، لندن و لس‌آنجلس نگهداری می شود.

انتهای پیام/60001/ل30/د1000

منبع : خبرگزاری فارس

یاسوج، روستای دلی‌بجک کبکیان

فارس گزارش می‌دهد

طبیعت دلی‌بجک کبکیان مغفول مانده است + تصاویر

منطقه دلی‌بجک با داشتن آب و هوای متبوع و سردسیری دارای طبیعتی بکر و خدادادی است که همچون حوزه راه و آب در این زمینه مغفول مانده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از یاسوج، روستای دلی‌بجک کبکیان با وجود بی‌مهری‌های فراوان از سوی مسئولان امر همواره طبیعتی دل‌انگیز و بهاری دارد که به دلیل بی‌توجهی متولیان امر در حوزه راه و آب مغفول مانده است.

روستای دلی‌بجک کبکیان همواره مورد بی‌مهری مسئولان واقع شده و مردم منطقه انتظار دارند با آغاز سال نو و تخصیص بودجه 93 این منطقه را از گمنامی نجات دهند.

دلی‌بجک موگر بخش کبکیان شهرستان بویراحمد 51 کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد که مردم منطقه به دلیل عدم راه آسفالته مناسب در زمان رفت‌ و آمد دچار مشکل می‌شوند و در ایام بارندگی و رحمت الهی به دلیل خاکی بودن جاده ارتباطی با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شوند.

گفتنی است روستای دلی‌بجک از توابع بخش کبکیان تنها با مسافتی 16 کیلومتری تا جاده یاسوج ـ اصفهان واقع در مسیر روستای گندی‌خوری فاقد راه ارتباطی مناسب بوده که همواره با پیگیری‌های مردم منطقه در دولت‌های گذشته تاکنون هیچ پاسخی مبنی بر رفع گرفتاری و بن‌بست روستا ارائه نشده است.

مردم منطقه با وجود درد و رنج فراوان و نداشتن حداقل امکانات همواره پیرو ولایت فقیه بوده و هستند اما انتظاراتی از مسئولان نظام دارند که نیازمند توجه است.

به گفته مردم منطقه در قبل و بعد از انقلاب تاکنون در هیچ دولتی توجهی به این روستا نشده به گونه‌ای که انگار چنین روستایی وجود ندارد و مردم منطقه همچنان از نبود امکانات رنج می‌برند.

حال از مسئولان ارشد استانی اعم از استاندار، معاون عمرانی، مدیرکل راه و شهرسازی و کلیه کسانی که دستی بر آتش دارند و می‌توانند باری از رنج و درد مردم منطقه را کم کند تقاضا می‌شود تا با بازدید از این منطقه مشکلاتی را که مردم با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند باری از مشکلات آنها را برطرف سازند.

منطقه دلی‌بجک با داشتن آب و هوای متبوع و سردسیری دارای طبیعتی بکر و خدادادی است که همچون حوزه راه و آب طبیعت آن نیز مغفول و گمنام مانده است.

وجود کوه‌ها و دشت‌های زیبا و وصف‌ناپذیر در دلی‌بجک زیبایی خاصی در فصل بهار به این منطقه داده که در صورت توجه مسئولان و ایجاد زیرساخت‌ها می‌توان به نحو مطلوبی به گردشگران معرفی شود.

غلام‌محمد زارعی با تاکید بر اینکه زمینه لازم برای آبادانی روستای دلی‌بجک وجود دارد و امکان توسعه آن بسیار زیاد است، گفت: این منطقه از لحاظ طبیعت؛ بکر و دست‌ نخورده است که تمام سعی و تلاش ما بر این است تا بتوان با رایزنی مسئولان مشکلات را به صورت کارشناسی بررسی و نسبت به رفع آن اقدام کرد.

نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد و دنا در مجلس شورای اسلامی با تایید مشکلاتی که از سوی مردم منطقه بیان شده بود، تصریح کرد: در توزیع اعتبارات 93 هم برای حوزه راه و هم آب باید اعتباراتی در نظر گرفته شود.

فتاح محمدی از وضعیت اسفناک آب آشامیدنی منطقه بسیار گلایه داشت و با ابراز تاسف گفت: باید در وهله اول امور آب و فاضلاب روستایی کار بهسازی نسبت به رعایت اصول بهداشتی آب آشامیدنی منطقه «دلی‌بجک» و «سرکوه» را انجام دهد.

معاون سیاسی استاندار کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه فشار آب آشامیدنی منطقه بسیار ضعیف است، گفت: با توجه به اینکه آب شرب مردم منطقه از راه قنات و به صورت سنتی وارد منبع آب می‌شود و امکان بروز مشکلات بهداشتی وجود دارد باید با کار کارشناسی از جایی دیگر آب منطقه تامین شود و امور آب و فاضلاب نسبت به رعایت اصول بهداشتی آب کنونی اقدام کند.

=============

گزارش از: اسماء وفابین

=============

انتهای پیام/82011/ط40/ظ1004

منبع : خبرگزاری فارس

کلیبر بهشت آذربایجان

فارس گزارش می‌دهد

با تو از بهشت آذربایجان و ایران می‌گویم / طبیعتی چند بعدی در دل آذربایجان

کلیبر را باید بهشت آذربایجان خواند. سرزمینی سبز. آنقدر سبز که گاه فراموش می‌کنی این سبزی و طراوت در دل منطقه‌ای کوهستانی و سرد همچون آذربایجان بیرون آمده است. اگر فکر می‌کنید جنگل و کوه و در و دشت تنها در شمال ایران یافت می‌شود، بد نیست فقط یک بار میهمان کلیبر باشید.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، سیاح غرب به نام ابن حوقل در سال 367 هجری از منطقه کلیبر دیدن کرده و می‌نویسد: «سیاه کویه (قره داغ) کوهی بس بزرگ است و مردم آنجا به 300 زبان تکلم دارند. در سراسر آن باغ‌ها و گل‌ها و آبراهه‌ها و نیز فلاحان دیده می‌شوند، سرزمین پر برکت و حاصلخیز است، چنانکه میوه‌های آن هدر رود و خوردن آن رایگان است. در این ناحیه همیشه ابر است و آفتاب کمتر می‌تابد.»

برای رسیدن به کلیبر 3 راه پیش رو دارید. یک راه از شهرستان اهر به کلیبر می‌رسد که 60 کیلومتر بوده و جاده‌ای کوهستانی دارد. از کلیبر یک راه کوهستانی به طول 65 کیلومتر به کرانه‌های ارس متصل می‌شود. همچنین یک راه آسفالته از جلفا درست کنار رود ارس به منطقه می‌رسد که در اسکانلو پایان می‌یابد.

منطقه حفاظت شده آینالو

کمپینگ و یا منطقه حفاظت شده آینالو از توابع بخش خداآفرین شهرستان کلیبر است. آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و زمستان آن سرد است.

در مسیر رسیدن به آینالو بر بالای کوه عمارتی زیبا بنا شده است که با توجه به نوع معماری و شیوه ساختمان‌سازی آن می‌توان گفت که به دوره قاجار مربوط است. این عمارت قدرت معماری و هنر ایرانی را در دوره قاجار نشان می‌دهد که چگونه با استفاده از ابزار ساده و مصالح ساختمانی ساده در بالای کوه چنین عمارتی را بنا کرده‌اند.

پارک جنگلی مکیدی

هر چه از شرق شهرستان کلیبر به غرب یا شمال نزدیک شویم به انبوهی جنگل افزوده و نواحی استپی جنگل کاسته می‌شود. یکی دیگر از جاهای با صفا و دل‌انگیز به دلیل وجود چشمه‌سارهای فراوان و آب و هوای خوش پذیرای گردشگران است، پارک جنگلی و طبیعی مکیدی است.

این تفرجگاه درست در پشت کوهستان‌های جاویدان قرار دارد، راهی که بدانجا منتهی می‌شود از راه آسفالته قلعه بابک که بعد از گذر از روستای شجاع آباد، هجراندوست، و آغویه و علی‌آباد به این مکان می‌رسد. این مکان با داشتن چمنزارهای معطر در دل جنگل جای دنج و آرامی برای آرامش و استراحت عاشقان طبیعت فراهم ساخته است.

وجود میوه‌های گوناگون همچون گردو، فندق، تمشک و ذغال‌اخته و همچنین زمزمه پرندگان طبیعت همراه با نسیم محلی چشم و دل هر رهگذر را نوازش می‌‌کند.

در ارتفاعات این تفرجگاه انواع گونه‌های گیاهی چون کلکسیونی از گیاهان دارویی و صنعتی است، گونه‌های گیاهی چون آویشن، کهلیک اوتی، شیرین بیان، بومادران و ... که برای بیماری‌های مختلف مانند سرماخوردگی سینوزیت و ...  مفید هستند، باعث شده است  که به جاذبه‌های این پارک افزوده و برای جمع‌آوری گیاهان مردم بیشتر مجذوب و شیفته این پارک شوند.

 

آبگرم قلعه‌کندی

قلعه‌کندی از جمله مناطق معدود دنیاست که دارای چشمه‌های آبگرم معدنی متنوعی است که در کلیبر واقع شده است.

این چشمه‌های آبگرم از خاصیت درمانی برخوردار بوده و به درمان بیماری روماتیسم بسیار مفید و مؤثر است و اکثر دکترهای ارتوپدی این آبگرم را به بیماران خود پیشنهاد می‌کنند.

دمای آبگرم قلعه‌کندی در چشمه اصلی به حدود 75 تا 80 درجه و در استخرها به 65 الی 70 درجه سانتیگراد می‌رسد، ولی در بین این چشمه‌ها آبگرمی با نام یل سوئی وجود دارد که دمایش ملایم‌تر از بقیه و خاصیت درمانیش نیز بیشتر از بقیه است. از کلیبر تا قلعه‌کندی چیزی حدود 190 کیلومتر فاصله است.

آبگرم متعلق

آبگرم متعلق یکی از گرمترین و مفیدترین آب‌های گرم است که در روستای متعلق در شهرستان آبش احمد از توابع کلیبر قرار گرفته و با استفاده از مسیر کلیبر -عبدالرزاق- آبش احمد می‌توان از این نعمت ارزشمند الهی استفاده کرد.

قلعه بابک

این قلعه با اسامی مختلفی چون قلعه بذ، قلعه جمهور، قیز قالاسی، کلیبر و قلعه بابک نامیده می‌شود. از این قلعه در طول تاریخ پادشاهان و عیاران زیادی استفاده کرده‌اند.

موقعیت قلعه بابک طوری است که دسترسی بدان غیرممکن بوده و از دو راه می‌توان به آن صعود کرد. این قلعه در 5 کیلومتری جنوب غربی کلیبر قرار دارد. با اینکه مسافت قلعه تا کلیبر 3 کیلومتر بیشتر نیست، اما راه آن صعب‌ و دشوار و در عین حال رویایی و زیباست.

آغاز مسیر قلعه از کنار هتل بابک در انتهای جاده کلیبر به قلعه است. هر چند آغاز مسیر همانند تمام کوه‌های دیگر فقط مسیر صعودی است اما در ادامه باید از گردنه‌ها و کتل‌های خطرناک گذر کرد. 3 ساعت پیاده‌روی مدت زمانی است که از ابتدا تا خود قلعه باید صرف کرد. پس از عبور از مسیر ابتدایی که پله‌گذاری شده به دامنه‌های بالای کوه می‌رسیم. جایی که رفته رفته از زمین جدا شده و در آغوش ابرهای مخملی جای می‌گیرد.

چشم‌انداز راست مسیر قلعه، محل زندگی عشایر شاهسون است. سیاه چادرهایی که به دور از هیاهوی زندگی شهری بر دامنه کوهستان مغرور ارسباران میخ شده‌اند. زندگی عشایر با جست و خیز بره‌ها و پارس‌ سگ‌های نگهبان جاری است. مسیر رفته‌رفته مشکل‌تر می‌شود.

قلعه کردشت

روستای کردشت در ساحل رود ارس و داخل دره ارس قرار دارد و در سمت شمال آن کوه‌های سنگی و صخره‌ای ارمنستان قرار گرفته است.

حصار و قلعه کردشت در دامنه کوه و از خشت و گل ساخته شده است. این قلعه را نمی‌توان با سایر قلعه‌ها مقایسه کرد، زیرا بر خلاف سایر قلعه‌ها بر بلندی کوه‌های بلند جای نگرفته است.

از این حصار و روستای کردشت عباس میرزا در زمان جنگ‌های ایران و روس استفاده زیادی کرده و مدت مدیدی در همین محل پناه گرفته است. این قلعه بالای تپه‌ای صخره‌ای ساخته شده و در ارتفاعات آن شش برج نگهبانی وجود داشت که هنوز بخشی از این برج‌ها و حصارهای آن پابرجاست.

حمام کردشت

در روستای کوچک کردشت حمام بزرگی مشابه حمام یک شمع اصفهان با همان سبک و سیاق ساخته شده است. شکی نیست که معماران و مهندسان هر دو حمام یکی بوده و گرم کردن به یک شیوه بوده است.

ساختمان، زیرزمین و فقط نورگیرها بالای زمین بوده است. حمام اطاق‌های متعدد و بزرگی داشته و به نظر می‌رسد که در زمان استحمام به صدها نفر کافی بوده است. سنگ ستون‌ها و سر درب‌ها با مهارت تراشیده شده و همه جا گچبری و تذهیب شده است. گچ‌بری دیوارها و سقف‌ها بسیار زیبا و دیدنی است.

راه ورودی حمام از پشت بام و 11 پله تا هشتی اول همچنان برقرار است. هشتی 130 متر مربع است و محل استهمام یک هشت ظلعی که هر ظلع آن 4 متر و ارتفاع آن 8 متر است تشکیل شده است.

قلعه پیغام

این قلعه در 10 کیلومتری جنوب کلیبر در نزدیکی روستای پیغام بر بالای کوهی که از سه طرف آن پرتگاه است و رود بزرگ کلیبر از پای این کوه می‌گذرد، قرار گرفته است.

از ساختمان‌های قلعه و دیوار آن آثار کمی باقی مانده است و حفاران و دزدان آثار باستانی همه چیز را تخریب کرده‌اند. این قلعه بر تمام راه‌های ورودی و خروجی شهر تسلط داشته و تنها راه قدیم و جدید از کنار آن می‌گذرد. همان طور که از اسم این قلعه بر می‌آید، وظیفه آن نگهبانی در درب ورودی شهر باستانی بَر یا کلیبر کنونی بوده است.

قلعه آوارسین

قلعه قدیمى آوارسین منصوب به دوره ساسانى تا قرن سوم هجرى است این دژ قدیمى در 22/5 کیلومترى جنوب خداآفرین و 11 کیلومترى جاده شوسه اهر - کلیبر واقع شده است.

حمداللّه مستوفى بناى این قلعه را به بکربن عبداللّه از اصحاب حضرت رسول اکرم (ص) نسبت مى‌دهد که به امر عُمَر خلیفه دوّم در سال 22 هجرى به آذربایجان لشگر کشید.

قصر وینه

روستای وینه مرکز دهستان منجوان از بخش خداآفرین است که طبیعت بسیار زیبا و خاطره‌انگیز دارد. در ورودی ده بر بلندی کوهی که به رود ارس و قسمت قره باغ و راه اصلی کنار ارس تسلط دارد، خرابه‌های قلعه وینه به چشم می‌خورد.

قصر باشکوه کانتور متعلق به ارمنی ثروتمندی به نام طومانیانس بوده (دوران قاجاریه) که محل نگهداری غلات و احشام و همچنین محل زندگی در اطاق‌های متعدد به چشم می‌خورد.

قصر کانتور در دو طبقه و از سنگ‌های تراشیده شده به شکل مربع ساخته شده است. تاریخ ساخت یا تعمیر آن در سر درب ورودی سال 1907 میلادی را نشان می‌دهد. ساختمان این بنا شباهت زیادی به کلیسای سنت استپانوس در جلفا دارد و بی‌شک قسمتی از ساختمان به عنوان کلیسا کاربری داشته است.

قصر آئینه لو

از دیگر جاذبه‌های تاریخی و مهم و جذاب شهرستان کلیبر، قصر آئینه لو است. این قصر در ته یکی از دره‌ها در روستای آئینه لو قرار دارد و متعلق به ثروتمند معروف ارمنی دوران قاجاریه (طومانیاس) بوده است.

از ساختمان با عظمت آن امروزه چیزهای زیادی باقی نمانده است. نامگذاری این قصر به نام آئینه لوبه خاطر سقف فلزی و درخشندگی بیش از حد آن بوده و چون مردم برای نخستین‌بار شاهد این چنین سقفی می‌شدند آن را آئینه لو نامیدند.

قلعه دره‌سی

قلعه دره‌سی در سه کیلومتری جنوب غرب شهرستان در جوار سپهر حماس قلعه بذ قرار دارد. در این مکان علاوه بر سرسبزی و خرمی آبشارهای بلند از آب چشمه‌های کوهستان‌های بذ وجود دارد که همه را بیشتر شیفته خود می‌سازد.

روح‌نوازی انواع پرندگان کوچک و بزرگ در دل جنگل در شب و روز نوازشگر گوش گردشگران است. این تفرجگاه محل زندگانی پرندگانی مانند کبک و پرندگان شکاری مانند شاهین و همین‌طور پرندگان خوش الحال است که هر ساله پذیرای هزاران هزار میهمان داخلی و خارجی با طبیعت خود است.

اخیرا در این منطقه عملیات اجرایی ساخت تله کابین و مجتمع تفریحی آغاز شده است. این مجموعه بسیار گسترده از بخش‌های متنوعی مانند مجموعه تله کابین گردشگری، مجموعه رستوران‌های سنتی و مدرن، مجموعه اقامتی، مجموعه تفریحی و شهربازی، مجموعه ورزشی، مجموعه دهکده تندرستی، مجموعه شهرک سینمایی و رصدخانه، مجموعه باغ گل، باغ وحش، باغ پرندگان، پارک طبیعت، مجموعه خدمات عمومی و تجاری و فضاهای عمومی تشکیل شده است که در فازهای مجزا و زمان‌بندی‌های تعیین شده، اجرا می‌شوند.

برج خان باغی

این ساختمان هشت ضلعی در نزدیکی روستای خان باغی و در کنار جاده کلیبر به ساحل ارس قرار گرفته است و تا سال 1368 پابرجا بوده، ولی متاسفانه دزدان آثار باستانی این برج را به کلی معدوم کرده‌اند.

بنای برج به قرن هفتم یا هشتم منسوب می‌شود. ارتفاع برج 8 متر و عرض هر ضلع آن 7/1 متر بوده است. برج مشابهی در داخل شهر کلیبر در بالای کوه فرخی و برج مشابه دیگری در روستای دوزال و همچنین برج مشابهی در قشلاق قارلوجه پابرجا مانده است.

------------------------

گزارش از: سحر فکردار

------------------------

انتهای پیام/60002/ب40/د1000

منبع : خبرگزاری فارس