ایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاریایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاری
همدان - گنبد علویان شاهکاری از معماری اسلامی
گنبد علویان شاهکاری از معماری اسلامی است که در آن آیاتی از قرآن مجید با دست‌نوشته‌های خط کوفی در کتیبه‌های گچبری شده گنبد علویان قابل ملاحظه است.
به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، گنبد علویان یادگار معماری دوره اسلامی است که استقرار آن در منطقه مرکزی شهر همدان در چهارباغ علویان و نزدیک میدان عین‌القضات و میدان امامزاده عبدالله(ع) نشان از توجه مردم از گذشته به دین مبین اسلام است.
هنگامی که از میدان امامزاده عبدالله(ع) وارد بلوار عین‌القضات همدانی شویم گنبد تاریخی علویان در سمت راست این خیابان، همچنان استوار قد علم کرده و تاریخ این سرزمین کهن را در سکوت خود نجوا می‌کند.
این بنا به لحاظ هنر گچبری و آجرکاری از آثار ارزشمند و کم‌نظیر دوره اسلامی به شمار می‌رود به گونه‌ای که ابعاد داخلی و تزئینات غنی و متراکم و در عین حال رمزآلود و چشم‌نواز درون بنا به نحوی خودنمایی کرده و حاکی از هنر معماری ناب اسلامی است.
گنبد علویان یکی از یادمان‌های متعلق به اواخر دوره سلجوقیان در قرن ششم هجری است و در تاریخ 1310/10/15 در فهرست آثار ملی به شماره 94 به ثبت رسیده است.
در تاریخ خاقانی به کنایه از این بنا به عنوان گنبد سبز یاد کرده و فرهنگ عامیانه مردم استان همدان نیز بر این امر دلالت دارد:
دلا دوشم دلا دوشم دلا دوش / به حق گنبد سبز سیه پوش
راوندی صاحب مجمع التواریخ و القصص نیز از گنبد علویان به عنوان تریه اسلاف نام برده است.
بر فراز ورودی و درون کادر مستطیل شکل یاد شده گچبری‌های برجسته لانه زنبوری شامل گل و بوته‌های درهم پیچیده به شکل زیبایی خودنمایی کرده و بر حاشیه خارجی کادر نیز کتیبه‌ای گچبری شده مشتمل بر آیاتی از قرآن مجید به خط کوفی مشاهده می‌شود.
پیشانی طاق‌نما با گچبری مثلثی و ستاره‌ای شکلی تزئین شده و بر فراز طاق نماها و انتهای برج‌ها، بقایایی از کتیبه‌های آجری و برجسته به خط کوفی با آیات سوره دهر باقی مانده است.
شبستان در ابعاد 8x8 متری است و ورودی بنا در ارتفاع دو متری قرار گرفته، به طوری که هفت پله ارتباط بیرون و داخل را آسان می‌سازد و نورگیرهای نزدیک به سقف وظیفه روشنایی داخل را بر عهده گرفته است.
محراب این بنا با تزئینات بدیع گچبری بر غنای این اثر افزوده و دو قبر متعلق به بزرگان خاندان علویان، پوشیده از آجرهای لعابدار فیروزه‌ای در آن واقع شده است.
این بنا سالانه میزبان گردشگران داخلی و خارجی است که از این شاهکار معماری اسلامی دیدن می‌کنند. اما پوشش سقف این بنا با ایزوگام نقره‌ای رنگ در چند سال اخیر به نحوی به چشم می‌آید و آن معماری اصیل بنا را اندکی زیر سؤال برده است.
حفظ و حراست از یک بنا همواره مهم بوده و هست، اما اینکه در مرمت و ترمیم یک بنا از چه ابزار و آلاتی استفاده شود، باید همواره کارشناسانه صورت گیرد تا یک بنای تاریخی تحت تأثیر عوامل خارجی نشده و حالت تاریخی و قدمت خود را حفظ کند. به نظر می‌رسد، بتوان با اندکی ابتکار پوشش هم‌رنگ و مناسبی برای بخش عیان ایزوگام ساختمان در نظر گرفت.
یکی از نکات مهم دیگر اینکه در ثبت جهانی یک اثر، همواره دخالت عوامل خارجی تأثیرگذار است، به طوری که در مواردی موجب کندی روند ثبت و یا حتی موجب عدم ثبت یک اثر می‌شود.
در هر حال گنبد علویان که در چند سال اخیر مرمت و ترمیم شده و میزبان بسیاری از علاقه‌مندان و گردشگران بوده است، این روزها نیز خود را آماده میزبانی از گردشگران نوروز 93 می‌کند.
------------------------------------------
گزارش از: سیده فریده حسینی‌فرزام
------------------------------------------
انتهای پیام/89003/ب40/ژ1001
منبع : خبرگزاری فارس
