ایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاریایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاری
شاهزاده افغان در بسطام چه می‌کند؟!+عکس
شاهزاده افغان در بسطام چه می‌کند؟!+عکس
شاید برای شما هم جالب باشد که شاهزاده ای افغان که همزمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه، مدتی حاکم کابل بوده و از مدعیان حکومت افغانستان به شمار می رفته در بسطام و کنار آرامگاه بایزید بسطامی دفن شده است.
به گزارش خبرنگار ایسنا، صنعت گردشگری امروزه در دنیا به یکی از پردرآمدترین بخش‌های اقتصادی تبدیل شده است. این صنعت چنان درآمد سرشاری برای کشورها به همراه دارد که امروزه کمتر کشوری در دنیا یافت می‌شود که برای کسب درآمد از آن برنامه‌ریزی نکرده باشد. کشورهای توسعه‌یافته غربی پردرآمدترین کشورها در این صنعت پرمنفعت هستند به طوری که در چند سال اخیر کشور فرانسه به تنهایی در صدر پردرآمدترین کشورها در این صنعت بوده و امریکا و اسپانیا و چین نیز در کنار فرانسه، مثلث پردرآمدترین کشورها از صنعت گردشگری و توریسم را کامل کرده‌اند.
همچنین ایتالیا، ترکیه (البته تا پیش از بی‌ثباتی‌های منطقه و ظهور نامیمون داعش و افراطی‌گری در منطقه) و انگلیس نیز در رتبه‌های چهارم تا ششم قرار داشتند. ایران ما اما با وجود همه دیرینگی خود و با وجود تعدد و تنوع باورنکردنی آثار تاریخی، فرهنگی، قومی و جاذبه‌ها و اقالیم متنوع طبیعی و آب و هوایی سهم چندانی از این صنعت ندارد، سهمی که در دولت تدبیر و امید در راستای افزایش آن گام‌های درخوری برداشته شده به‌طوری که در سه سال اخیر همواره ورود گردشگران به ایران با سیر صعودی و رشد قابل توجهی روبرو بوده است.
رشدی که اگر متوقف نشده و تقویت شود، آینده این صنعت در ایران ما را هم دگرگون خواهد کرد. به هر روی برای جذب گردشگر از سراسر دنیا باید به همه ظرفیت‌های موجود نگاهی جامع داشت، نگاهی که در آن با معرفی و شناساندن همه ظرفیت‌ها می‌توان گردشگرانی را از گوشه و کنار جهان به ایران سرازیر کرد و در این نگرش گاه یک اثر ساده و بی‌پیرایه نیز می‌تواند بهانه خوبی برای سفر گردشگران مردم یک کشور یا یک منطقه باشد.
یک پژوهشگر و کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به چرایی وجود مقبره یک شاهزاده افغان در مجموعه تاریخی بسطام و در جوار آرامگاه سلطان‌العارفین و امامزاده محمد بن جعفر صادق(ع) بسطام، گفت: این مقبره دارای ارزش تاریخی است.
محمد متحدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: این شاهزاده افغان که"محمد اعظم" نام داشته از ارادتمندان به سلطان‌العارفین بایزید بسطامی بوده و در سفری به ایران، عازم دیدار با ناصرالدین‌شاه قاجار در تهران بوده که در میانه راه بیمار می‌شود.
وی با اشاره به دوستی بین این شاهزاده افغان و سیدجمال‌الدین اسدآبادی، روحانی مبارزه دوران قاجار، تصریح کرد: "محمد اعظم" دوستی دیرینه‌ای با سید داشته و از همین رو روزنامه‌ای تحت نظر ایشان به‌نام"کابل" نیز منتشر می‌کرده که از قدیمی‌ترین روزنامه‌های افغانستان بوده است.
این پژوهشگر بسطامی با اشاره به چرایی سفر این شاهزاده به ایران به درگیری محمداعظم با برادرانش بر سر پادشاهی افغانستان پس از مرگ پدرشان اشاره و خاطرنشان کرد: این شاهزاده که در نبرد با برادر خود مغلوب می‌شود برای مذاکره با شاه قاجار و جلب حمایت وی عازم ایران می‌شود که در حوالی بیرجند بیمار می‌شود.
وی ادامه داد: این شاهزاده افغان با وجود بیماری راه تهران را در پی می‌گیرد و با عبور از شاهرود و بسطام و دامغان به سمنان نیز می‌رسد اما در سمنان جان به جان‌آفرین تسلیم می‌کند.
متحدی به برگرداندن جنازه این شاهزاده به بسطام اشاره و تصریح کرد: با وجود اینکه مرگ شاهزاده محمد اعظم در حوالی سمنان اتفاق می‌افتد اما بنا به وصیت این شاهزاده، پیکر او برای دفن در جوار عارف نامدار ایرانی بایزید بسطامی به بسطام منتقل و در آنجا دفن می‌شود.
وی با بیان اینکه این شاهزاده افغان نسبت نزدیکی با ظاهرشاه آخرین پادشاه افغانستان که وی نیز از پشتون‌های بارکزی افغان بوده، دارد، افزود: محمدظاهرشاه که اخیرا درگذشته از سال ۱۹۳۳ تا ۱۹۷۳ به مدت چهل سال بر این کشور همسایه حکومت کرده است.
این پژوهشگر و کارشناس میراث فرهنگی و تاریخی شاهرود با بیان اینکه اخیرا دیواره و ستون‌های سنگی دور آرامگاه این شاهزاده افغان از سوی میراث فرهنگی شاهرود مرمت شد، خاطرنشان کرد: استان سمنان و از جمله شهرستان شاهرود و شهر تاریخی بسطام از آثار متعدد و متنوع تاریخی و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیادی برخوردار است که می‌تواند در تحقق توسعه استان و رشد و شکوفایی شهرستان شاهرود موثر باشد.
وی با اشاره به ظرفیت‌های متعدد گردشگری در بسطام، گفت: بسطام از دیرباز یک شهر مهم بوده و همین در کنار جاذبه‌های طبیعی منحصر به فرد متعدد سبب شده این شهر تاریخی هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جلب کند.
متحدی بر لزوم توجه به صنعت گردشگری در شهرستان شاهرود تاکید کرد و گفت: این منطقه با ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌تواند به یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در کشور تبدیل شود.
آنگونه که در کتاب سراج التواریخ آمده است" محمد اعظم خان از خاندان بارکزایی فر زند پنجم امیر دوست محمدخان پادشاه افغانستان و برادر عینی امیر محمد افضل خان در سال 1236 قمری چشم به جهان گشود.
دوست محمدخان علاوه بر وی فرزندان دیگری نیز از خود به یادگار گذاشت که عبارت بودند از محمد افضل خان ،سردار محمد امین خان، محمد شریف خان،فیض محمدخان، محمد حسن خان، ولی محمد خان ،محمد اسلم خان و امیر شیر علی خان که برادر صلبی و ناتنی آنان بود". همچنین در یکی دیگر از منابع با اشاره به چرایی دوری این شاهزاده افغان از موطن خود و ماجرای سفر وی به ایران و مرگ وی در میانه راه اینگونه روایت شده که محمد اعظم خان در سال 1283(ه.ق) بعد از مرگ برادرش محمد افضل خان (پدر عبدالرحمان خان) از طرف بزرگان کابل رسماً به عنوان حاکم کابل برگزیده شد و پس از مدتی جنگ بین او و امیر شیرعلی خان شروع شد و بارها با یکدیگر جنگیدند محمد اعظم خان که دید نمی‌تواند در برابر امیر شیرعلی خان مبارزه کند به کافی کورم فرار کرد و از آنجا با عبدالرحمان خان به سیستان رفت و از سیستان به بیرجند رفتند.
امیرمحمد اعظم خان در بیرجند دچار تب شدیدی شد و بیماری‌اش روزبه روز بیشتر می‌شد تا اینکه به مشهد رسیدند عبدالرحمان خان از والی خراسان درخواست کرد که به او کمک کنند تا به ترکستان آخال برود اما محمد اعظم خان در سال 1286 هجری قمری برای دیدن ناصر الدین شاه به طرف تهران حرکت کرد وقتی به بسطام رسید، بیماری‌اش شدّت یافت و فوت کرد و کنار مرقد بایزید دفن شد از وی فرزندانی به نام‌های محمد سرور خان، عبدالله خان، محمد عزیز خان، سردار محمد اسحاق خان و دخترش که همسر عبدالرحمان خان بود به یادگار ماند.(عین الوقایع )
به گزارش خبرنگار ایسنا، بر سنگ قبر این شاهزاده افغان که امروزه گرداگرد آن حصاری سنگی که دارای ارزش تاریخی است کشیده شده شعری به خط خوش نستعلیق حجاری شده است که به این شرح است:
مهر هرگز می‌مجویید ای مهان از آسمان
زآن که او نامهربان با کس نگردد مهربان
مهر او کین است و خیرش شر و صلح او جدال
نوش او نیش است و سوزش ماتم و سودش زیان
از بهار و از خزانش خوش مشو کاندر پی است
هر خزانی را بهار و هر بهاری را خزان
هیچ می‌پرسید کی بودست کی و کاوه کو؟
هیچ می‌گویید کو جمشید و کو نوشیروان؟
زین گذشتم بازگو با من که کو آن خواجه‌ای؟
کاختیار مردمان بود، افتخار دودمان
پیر باتدبیر عالم‌گیر کز شمشیر او
بی‌نشان شد در جهان از پور دستان داستان
آن امیر بی‌نظیر و خسرو صافی ضمیر
آن که از تدبیر پیرش، بخت دولت بُد جوان
مهر گردون شهنشاهی محمد اعظم آنک
بود اندر عهد عدلش، مُلک کابل گلستان
کین چنین چرخ کهن با رنگ و ریو و صد فسون
عاقبت کردش جدا از کشور و از خانمان
باخت با او نرد کین تا آن که در بسطام بست
محکم از بهر هلاکش تیغ کین اندر میان
کرد چون بسطام را بستان ز فرّفرّ خود
ناگهش آمد خروش «ارجعی» در گوش جان
داعی حق را اجابت کرد و هو ای در کشید
زان سپس شد مرغ روحش را به طوبی آشیان
در جوار ظل سلطان سلاطین بایزید
آرمید و وارهید از رنج و اندوه جهان
الغرض چون گفت جار الله را لبیک او
خون روان شد مردمان را از غمش از مردمان
گفت پا نه از ادب اندر میان بر گو که حق
داد او را جایگه، اندر بهشت جاودان
حرره العبد المذنب محمد رحیم هراتی عمل سید حسن حجار مشهدی سنه 1286
همچنین گفته می‌شود مقبره این شاهزاده در زمان ناصرالدین شاه دارای بنایی بوده که بعدها از بین رفته یا برداشته شده است.
ناصرالدین شاه در سفرهای خود به خراسان در سال‌های 1283 و 1300 قمری که از شهر و دیار تاریخی بسطام نیز دیدن کرده و با کمک آقا رضا عکاس باشی، اولین عکاس شاه و اولین مستند ساز تاریخی در ایران نیز که عکس‌ها و سفرنامه‌ای از او باقی مانده است، عکس‌هایی از این آرامگاه نیز گرفته است.
همچنین ابوتراب غفاری، سرهنگ و نقاش باشی مخصوص زمان ناصرالدین شاه نیز این آرامگاه را نقاشی کرده و در سفرنامۀ دوم ناصرالدین شاه ،آن را درج شده است.ضمن اینکه اعتمادالسلطنه نیز نقاشی مزبور را در مطلع الشمس، آورده است.
گزارشگر: هوشنگ حبیبی بسطامی-ایسنای استان سمنان
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا
