ایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاریایران زمین
دیدنیها وزیباییهای ایران . همه جای ایران زیباست ، دوام زیبایی درحفظ ونگهداریست. نه درتخریب دستکاری
از زیستگاه تمساح تا یوزپلنگ در دهکده حیات طبیعت قزوین
منحصرترین و بزرگترین زیستگاه پرندگان شکاری و تزئینی، زینتی و آبزیان، نشخوارکنندگان کوهی گوشتخواران و خزندگان از یوزپلنگ، گرگ، شیر، پلنگ گرفته تا مار و تمساح در دهکده حیات طبیعت قزوین است.
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، ضرورت احداث دهکده حیات طبیعت قزوین با اهداف آموزشی، تحقیقاتی، زیست‌محیطی و تفرجگاهی در سال 90 در دستور کار مدیریت شهری قزوین قرار گرفت و متعاقب آن فاز مطالعات و طراحی آن آغاز شد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی بوستان ملی باراجین و قرارگیری در محور مواصلاتی پرتردد و همجواری با اتوبان تهران، قزوین و زنجان و شهرهای شمالی کشور و از سویی هوای لطیف کوهپایه‌ای و کوهستانی و در کنار آن جاذبه‌های طبیعی دیدنی بر بام شهر قزوین، زمینی به مساحت هفت هکتار در ضلع غربی بوستان ملی باراجین برای احداث دهکده حیات طبیعت اختصاص داده شد.
همچنین همزمان با آغاز عملیات عمرانی پروژه در دی ماه سال 90 به منظور اجرای استانداردهای آن از حضور کارشناسان و متخصصان کشوری در زمینه جانمایی زیستگاه‌ها و به طور کلی طراحی فنی و زیبای سایت استفاده شد.
در مجموعه دهکده حیات طبیعت به واسطه حساسیت پروژه پس از جمع‌آوری اطلاعات کافی و تقسیم‌بندی مجموعه به سایت‌های مختلف و در نظر گرفتن زیستگاه‌های مشترک، طراحی و احداث زیستگاه‌ها با در نظر گرفتن نیازهای اساسی و مشترک هر دسته از حیوانات، پرندگان، آبزیان و غیره صورت گرفته است.
این پروژه یکی از پروژه‌های بزرگ، مهم و منحصر به فردی است که مجموعه‌ای از حیوانات، پرندگان، خزندگان و آبزیان در آن نگهداری می‌شوند و در کنار آن امکانات رفاهی و جاذبه‌های متنوع طبیعی و زیست‌محیطی پیش‌بینی شده است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی ویژه بوستان ملی باراجین و پس از بررسی‌های کارشناسی به منظور تقویت دوستی انسان و طبیعت در قلب این بوستان دهکده حیات طبیعت قزوین مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
این پروژه پارکی منحصر به فردی است که برای اجرای آن از نظر کارشناسان و متخصصان کشور در زمینه جانمایی، نگهداری حیوانات و پرندگان و مسایل فنی و زیبایی استفاده شده و در طراحی آن از آخرین پیشرفت‌های پارک‌های مشابه در جهان از جمله آفریقای جنوبی الگوبرداری شده است.
انتخاب حیوانات و حضور آنها در دهکده حیات طبیعت همگام با محیط طبیعی صورت گرفته است.
در فاز نخست این دهکده حیوانات نشخوارکننده اهلی در قالب یک مزرعه، نشخوارکنندگان کوهی از جمله قوچ و میش، کل و بز، پرندگان آبزی و خشکی، پرندگان شکاری، پرندگان زینتی و آبزیان مستقر شده و به نمایش درآمده است.
در فاز بعدی دهکده یاد شده قرار است گرگها، میمون‌ها و خرس‌ها و گوشتخوارانی مانند یوزپلنگ، گرگها و شیر و پلنگ در این دهکده مستقر شوند.
احداث پارک‌های تخصصی از جمله پارک مارها، پارک کروکودیل‌ها، پارک پرندگان شکاری ویژه و پارک تکثیر و حفاظت از گونه‌های جانوری در دست انقراض با برند قزوین از برنامه‌های فاز بعدی این پارک است و با راه‌اندازی سایت خرید سم مار به حداقل رسیده و از قاچاق پرندگان منحصر به فردی چون بالابان، بحر و طرلان ممانعت میشود.
در این محیط به جای تابلوی حیوانات را غذا ندهید اعلام میشود غذای مناسب هر حیوان را در پارک تهیه کنید و به صورت اصولی به حیوانات بدهید.
راه‌اندازی دانشکده محیط زیست در بوستان ملی باراجین و در جوار این دهکده از جمله برنامه‌های آینده این دهکده منحصر به فرد است و امید است علاوه بر این دانشکده مرکز آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری در بوستان ملی باراجین در فاز بعدی احداث شود.
سعی این پروژه بر این است که مردم و طبیعت را به این وسیله به هم نزدیک کند و با برگزاری کلاس‌هایی برای خردسالان و حضور حیوانات در سر کلاس، آنها را از کودکی با طبیعت آشنا کند.
آموزش، تحقیق، حفاظت و حمایت از حیات وحش به ویژه گونه‌های کمیاب، ایجاد مکان گردشگری، تفریحی و توریستی، ایجاد محیطی سالم جهت گذراندن اوقات فراغت به ویژه برای کودکان و نوجوانان، ایجاد حس علاقه و دوستی شهروندان با طبیعت، افزایش آگاهی عمومی شهروندان نسبت به جانداران جهان هستی، احداث خانه روستایی برای عکاسی شهروندان و مرکز دامپزشکی در دهکده طبیعت از جمله اهداف ساخت دهکده بزرگ حیات طبیعت در بوستان ملی باراجین است.
آمفی تئاتر با طرح عصر حجر،آبشار سنگی با طراحی جذاب و دیدنی، گردآوری و انواع جانوران زنده در محیطی مشابه زیستگاه طبیعی طراحی زیبای سایت‌های حیات وحش به صورت روباز و نگهداری حیوانات در زیستگاه‌های آزاد، احداث فروشگاه مواد غذایی حیوانات برای تهیه غذای جانداران مجموعه توسط بازدیدکنندگان و دسترسی آسان شهروندان و گردشگران به مجموعه به واسطه موقعیت جغرافیایی عالی و همجواری با اتوبان کرج، تهران و زنجان و شهرهای شمالی از دیگر اهداف ساخت دهکده بزرگ حیات طبیعت در بوستان ملی باراجین است.
در این دهکده زیستگاه پرندگان شکاری از جمله عقاب، شاهین و انواع شب پروازها، زیستگاه پرندگان تزئینی شامل انواع گونه‌های خشکی و آبی از جمله طاووس، قرقاول، طوطی، فلامینگو، پلیکان، مرغابی و شترمرغ، زیستگاه نشخوارکنندگان کوهی شامل مرال، قوچ، میش، کل و بز، زیستگاه خزندگان شامل انواع گونه‌های مختلف ایرانی و خارجی مانند مار، تمساح و بزمچه، مزرعه اموزشی شامل محل نگهداری حیواناتی مانند گاو، گاو میش، بز، اسب و شتر، سالن آکواریوم محل نگهداری گونه‌های مختلف آبزیان از جمله ماهی‌های آبهای خلیج فارس و زیستگاه گرگها، روباه‌ها، شیرها، میمون‌ها و خرس‌ها است.
در دهکده حیات طبیعت قزوین اقداماتی مانند اجرای کلی فضای سبز شامل درختکاری، چمن‌کاری، گل‌کاری، و درختچه کاری، اجرای قفس پرندگان، محوطه‌سازی اطراف سایت، فضای سبز پیرامون سایت، اجرای حوض در درون قفس‌ها، نصب پرده و گرماتاب و شیشه برای قفس‌ها، اجرای دیوار و نرده پیرامون زیستگاه، اجرای سیستم آب گرم و سرد، اجرای آخور و چتر سایه‌بان و روشنایی مربوطه، اجرای سه برکه و آبشار، اجرای چتر بالای آبشار به همراه اجرای سیستم روشنایی چنج کالر، اجرای معابر سنگی و پل چوبی روی آبشار و اجرای یک کلبه به سبک سنتی روستایی با همه وسایل قدیمی و روستایی جهت تبدیل به یک عکاس خانه به همراه محوطه‌سازی اطراف با فضای سبز انجام شده است.
همچنین ساخت آمفی تئاتر عصر حجر با صندلی‌های سنگی، سن چوبی به همراه آدمکهای چوبی و مجسمه چوبی عنکبوت و نیز سقفی به شکل تار عنکبوت با نورپردازی و گل کاری مجموعه، اجرای هشت آلاچیق سنتی به سبک آلاچیق‌های جنوب کشور با روشنایی جهت استراحت بازدیدکنندگان، اجرای حوضچه و برکه‌های گاو میش‌ها به همراه آخور و اجرای نرده و جداکننده برای استقرار احشام مختلف در محوطه، اجرای سوله با نمایی به شکل چوب، دارای سیستم روشنایی و گرماتاب و آخوربندی و شبکه‌بندی آنها ساخت اتاق دامپزشکی و اتاق زایشگاه حیوانات از دیگر اقدامات انجام شده در این دهکده است.
در دهکده بزرگ حیات طبیعت قزوین اقدامات دیگری مانند اجرای موتورخانه جهت فیلتر کردن آب برکه و پمپاژ آب به داخل آبشار و نیز گرم کردن آب زیستگاه‌ها و برکه‌ها، اجرای بیش از هشت متر دیوار مالونی با بندکشی، اجرای سه عدد زاغه در داخل زیستگاه گوزن‌ها و بزها که دارای آخور بوده جهت پناه گرفتن حیوانات از سرما و بارندگی، اجرای بالغ بر 12 هزار متر مربع معابر و پلکان به همراه نورپردازی‌های خاص، اجرای نرده‌های پیرامون دهکده به شکل نی‌های وحشی، اجرای حوضچه و برکه‌های گاومیش‌ها به همراه آخور و اجرای نرده و جداکننده برای استقرار احشام مختلف در محوطه انجام شده است.
گفتنی است: قرنطینه، حوضچه گاو میش‌ها، باغ پرندگان، اتاق لرزان، کبوترخانه، سالن آکواریوم در فاز دوم پروژه دهکده بزرگ حیات طبیعت انجام میشود.
انتهای پیام/77009/ق40
منبع : خبرگزاری فارس
بلندترین بادگیر جهان در زیباترین باغ تاریخی کویر
باغ دولت آباد یزد را به جرأت می‌توان یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی نامید که تلفیق معماری و باغبانی در آن جلوه‌گری می‌کند و بلندترین بادگیر جهان نیز از عمارت این باغ زیبا سر به آسمان کشیده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، یزد که نامش با کویر عجین شده گرچه از دیرباز از کم‌آبی در رنج بوده است، اما باغ‌های زیبایی در آن وجود دارد که نوع خود کم‌نظیر و منحصر به فرد هستند و شاید در باور کمتر کسی بگنجد که در کویر یزد، باغ‌هایی وجود دارد که نه تنها قدمت تاریخی آن جذاب و خاطره‌انگیز است بلکه درختان زیبا و مهارت باغبانی در آن خودنمایی می‌کند.
باغ دولت آباد یزد از جمله باغ‌هایی است که در فهرست آثار ملی و جهانی به ثبت رسیده و از آن به عنوان یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی یاد میشود.
این باغ در دل شهر یزد قرار دارد و روزگاری توسط یکی از خوانین یزد بنا نهاده شده و وجود قناتی در آن، سبب شده تا باغ دولت آباد، به زیبایی و دلربایی شهره شود.
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این باغ، وجود عمارتی است که در معماری بی‌نظیر است و این هنر را با اصالت کویری به نمایش گذاشته است.
بادگیر باغ دولت آباد 35 متر ارتفاع دارد و عنوان بلندترین بادگیر جهان را از آن خود کرده است
بادگیر بلندی که بیش از 35 متر ارتفاع دارد بیش از هر چیز دیگری این باغ را شهره کرده و از آن به عنوان بلندترین بادگیر جهان یاد میشود.
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در مورد قدمت این باغ و مشخصات عمارت و بادگیر آن در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: باغ دولت‌آباد یزد در اواخر دوره افشاریه و در سال 1160 هجری قمری توسط محمدتقی خان معروف به خان بزرگ از خاندان خوانین یزد بنا گذاشته شده است.
امید ساعدی عنوان کرد: در این باغ قناتی به طول 65 کیلومتر احداث شده که آب را از مهریز به یزد و محل کنونی باغ می‌رساند و این قنات نیز توسط بنیانگذار باغ احداث شده است.
وی افزود: با توجه به تاریخچه باغ، پس از آنکه محمدتقی خان از جاری شدن آب قنات در باغ آسوده خاطر شد، تصمیم به ایجاد عمارتی در باغ گرفت و پس از احداث آن، عمارت باغ را به عنوان مجموعه حکومتی خود بنا کرد.
ساعدی یادآور شد: ایجاد فضاهای جداگانه‌ای از قبیل اصطبل، برج نگهبانی، ساختمان خدمه و عمارت، همه حاکی از آن است که روزگاری این باغ دارالحکومه خوانین یزد بوده است.
70 هزار مترمربع باغ در دل کویر یزد
این کارشناس میراث فرهنگی عنوان کرد: این باغ بیش از 70 هزار مترمربع وسعت دارد و به دو قسمت کلی بیرونی و اندرونی تقسیم شده است.
وی همچنین با اشاره به اینکه این باغ بعدها وقف شده است، افزود: سازنده باغ دولت‌آباد در وقف نامه‌اش نوشته «خدا لعنت کند کسی را که قبل از بیرون آمدن آب از این باغ، حتی به اندازه سیراب کردن گنجشکی از آن استفاده کند».
ساعدی یادآور شد: آب قنات برای سیراب کردن باغ مورد استفاده قرار می‌گرفت اما بعدها قنات را از منشأ بستند و اجازه ندادند به شهر بیاید و همین امر نیز سبب شد تا برای تامین آب باغ، از آب چاه استفاده شود و این امر سبب از دست رفتن زیبایی اولیه باغ شد و حتی تاکنون نیز این باغ نتوانسته به رغم زیبایی موجود، مانند گذشته با صفا و سرسبز باشد.
باغ دولت آباد وقف 14 معصوم است
وی خاطرنشان کرد: محمدتقی خان در اواخر عمر خود مجموعه باغ دولت آباد شامل باغ، قنات و بخشی از اراضی که به وسیله قنات آن مشروب می‌شدند را وقف 14 معصوم و بخشی از اراضی را نیز وقف اولاد کرد و هم‌اکنون نیز باغ دولت‌آباد توسط یکی از نوادگان وی به عنوان متولی اداره میشود.
این باغ زیبا در همه ایام سال و حتی زمستان‌ها نیز زیبایی‌های منحصر به فرد خود را دارد و در ایام نوروز یا در فصل گردشگری یزد، تعداد زیادی از گردشگران از آن بازدید می‌کنند.
از درب ورودی تا حوض و درختان این بنا برای گردشگران جذاب و زیباست و هرکس به یزد سفر می‌کند، حتما سراغی از باغ دولت‌آباد نیز می‌گیرد و سری به آن می‌زند.
درب چوبی و بزرگ این باغ بعد از سه راه شحنه در خیابانی واقع شده که از ابتدای خیابان و یا حتی از همان سه راه شحنه، بادگیر باغ پیداست.
انارستان، تاکستان و نارنجستان‌های باغ دولت‌آباد زیبایی خیره‌کننده‌ای به باغ بخشیده است
با عبور از درب باغ، وارد فضایی می‌شویم که به بیرونی معروف است و سقف و بلند و معماری زیبای آن خیره کننده است.
این قسمت از باغ طی چند سال گذشته در ایام نوروز به نمایشگاه صنایع دستی تبدیل شده و بازدیدکنندگان علاوه بر تماشای باغ، از این نمایشگاه نیز بازدید می‌کنند.
با عبور از بیرونی، حیاط و باغچه‌ای پیش رو قرار می‌گیرد که در سمت چپ آن، برج و بارویی قرار دارد که این برج همچنان باقی است.
در دو سمت حیاط نیز باغ انار و انگور است و اکنون در سمت راست آن، سالن‌هایی تعبیه شده که از آن به عنوان سالن‌های پذیرایی، رستوران و تالار استفاده میشود و بسیاری از جشن‌های عروسی و ... در این قسمت برگزار میشود.
حوض 200 متری باغ شکوه و زیبایی عمارت را دوچندان کرده است
با عبور از این قسمت که به وسیله درب و سردربی جدا شده است، وارد قسمت درونی باغ می‌شویم که در دو سمت باغ‌های انار و انگور خودنمایی می‌کند و پس از عبور از محوطه‌ای راهرو مانند و نسبتا عریض، به حوض بزرگی می‌رسیم که عرض آن شش متر و طول آن بیش از 200 متر است و آب نماهای آن همیشه روشن است و زیبایی خاصی به باغ می‌بخشد.
در سمت راست حوض عمارت و در سمت چپ و در انتهایی‌ترین نقطه باغ نیز خانه‌ای بنا نهاده شده که اکنون خانواده‌ای نیز در آن ساکن هستند.
دور این حوض با شمشاد، گل‌های رز رنگی و درختان نارنج محصور شده و در کناره حوض نیز پیاده‌رو مانندی کم عرض تعبیه شده که قدم زدن در آن بسیار دل‌انگیز است.
اما در سمت راست این حوض، عمارت معروف باغ دولت آباد در دو طبقه بنا شده و بادگیر و گنبد آن نیز در بالای این عمارت خودنمایی می‌کنند.
باغ دولت آباد فضایی دنج و آرامش بخش برای گردشگران
دیوارهای خشتی، درب‌های چوبی، شیشه‌های رنگی، پله‌های بلند، اتاق‌های پنج‌دری، نرده‌های چوبی، کچ‌کاری‌های بی‌نظیر، آیینه‌کاری‌های خیره‌کننده، همه و همه از جذابیت‌های این عمارت است.
در قسمت انتهایی عمارت، فضایی وجود دارد که به نظر می‌رسد اتاق‌ها دور این فضا بنا شده و در قسمت انتهایی این فضا، حوضی است که بر فراز آن بادگیر قرار دارد و این بادگیر در تابستان‌ها با هدایت باد به سمت حوض و سپس پخش کردن هوای خنک در تمامی اتاق‌های عمارت، کار کولر را به بهترین نحو برای ساکنان آن در تابستان‌های گرم انجام می‌داده است.
این باغ هم‌اکنون با ایجاد کافی‌شاپ، رستوران، سرویس‌های بهداشتی و ... به محلی دنج برای گردشگران تبدیل شده و حضور در این باغ به طور قطع می‌توان برای هر بازدیدکننده‌ای آرامش بخش و مفرح باشد.
----------------------------
گزارش: مهدی جلیلیان
---------------------------
انتهای پیام/2464/ذ40/ژ1001
منبع : خبرگزاری فارس
مهریز سرزمین مهر و خشت و تمدن
شهرستان مهریز که در فاصله 30 کیلومتری مرکز استان یزد قرار دارد، از آنجا که بعد از یزد، بیشترین آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی در آن قرار دارد و مقصد گردشگران داخلی و خارجی است، سرزمین مهر و خشت نامیده شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، مهریز از شهرستانهای قدیمی استان یزد است و ردپای تاریخ در این شهرستان به خوبی قابل مشاهده است.
قلعه‌های پابرجا، سنگ نگاره‌های هزار ساله، چشمه‌های باستانی و ده‌ها و صدها اثر تاریخی و طبیعی، این شهرستان را نسبت به دیگر مناطق استان یزد متمایز کرده است.
مهریز وسعتی بالغ بر 14 هزار کیلومتر دارد و از شمال با شهرستان یزد، از شمال شرق و شرق با شهرستانهای بافق و استان کرمان، از شمال غرب با شهرستان تفت و از سمت غرب با شهرستان ابرکوه و استان فارس مرز مشترک دارد.
وجود بناهای تاریخی متعدد در روستاهای مهریز
مهریز که هم‌اکنون بالغ بر 75هزار نفر جمعیت دارد، دارای 468 آبادی است که به جز مرکز شهرستان در هر یک از این آبادی‌ها، حداقل دو تا پنج اثر تاریخی و طبیعی وجود دارد.
از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهرستان مهریز می‌توان به قلعه مهرپادین، قلعه هرفته، مسجد جامع مهرپادین، سنگ نگاره‌های کوه ارنان، محوطه باستانی غربالبیز، زیارتگاه پیر نارکی، حمام مهرپادین، قلعه سریزد و ... اشاره کرد.
آثار مهم طبیعی مهریز نیز صرف نظر از روستاهای هدف گردشگری از جمله منشاد و...، چشمه باستانی غربالبیز، باغ پهلوان‌پور، کوه ریگ و ... است.
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در مورد آثار تاریخی این شهرستان به خبرنگار فارس گفت: یکی از پربازدیدکننده ترین آثار تاریخی و طبیعی شهرستان مهریز که در بهار و تابستان، جمعیت بسیاری را به سمت خود جذب می‌کند، محوطه باستانی غربالبیز است.
قدمت غربالبیز به 3500 سال قبل از میلاد باز می‌گردد
محسن عباسی عنوان کرد: این محوطه در مجاورت روستای مدوار در پنج کیلومتری جنوب غربی شهرستان مهریز قرار دارد و قدمت آن به 3500 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد.
وی عنوان کرد: این مجموعه باستانی در سال 1380 به شماره 4372 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده و گرچه خشکسالی چند سالی است که این چشمه را بسیار در گمنامی فرو برده اما روزگاری غربالبیز به قدری آب داشت که در آن قایقرانی انجام می‌شد.
عباس خاطرنشان کرد: وجه تسمیه غربال بیز را برخی به وجود چشمه موجود در این محوطه و نحوه غلیان و جوشش آب از حفره‌ها و لابه‌لای سنگ‌ها می‌دانند و عده‌ای آن را به دلیل وجود بافت متخلخل سطح تحتانی دریاچه موجود در محل می‌دانند که هر دو حالت نحوه حرکت آب را شبیه به عبور از منافذ یک غربال به تصویر می‌کشد.
وی ادامه داد: مجموعه گردشگری غربالبیز با مساحتی حدود 10 هکتار پذیرای گردشگران است و با استناد به آثار کشف شده در منطقه از قبیل ظروف سفالی، ادوات مفرغی، بقایای شهر باستانی و گورهای خورشیدی، آثار تمدن‌های پی در پی اعصار حجر، مفرغ، آهن، مادها، اشکانیان و ساسانیان به وضوح قابل شناسایی است.
این کارشناس میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: تنوع این آثار همچنین سبک و شکل معماری بخش‌های جنوبی منطقه و گورهای کشف شده که مربوط به اواخر دوره اشکانی و اوایل دوره هخامنشی است، حکایت از آن دارد که این محل از دیرباز یکی از زیستگاه‌ها و سکونت‌گاه‌های انسان در منطقه بوده است.
پیر نارکی سرزمین افسانه‌های کهن
اما پیر نارکی یکی از زیارتگاه‌های زرتشتیان است که مورد توجه بسیاری از آنها قرار دارد و هر سال جمعیت قابل توجهی در این منطقه حضور می‌یابند و به جز آنها، بقیه مردم نیز به خاطر موقعیت آب و هوایی این روستا از آن استقبال می‌کنند.
پیر نارکی در روستای نارکی در 15 کیلومتری شمال غربی شهر مهریز قرار دارد و قدمت آن با آغاز ظهور اسلام در ایران است.
زیارتگاهی که در این روستا قرار دارد، در دامنه کوهی کم ارتفاع به نام «نارکی» واقع شده که به روایتی محل پنهان شدن شاهزاده نازبانو، دختر یزدگرد سوم ساسانی و خواهر شهربانو، همسر امام حسین (ع) ست و هر سال از 12 تا 16 مرداد، زرتشتیان از سراسر دنیا در این مکان دور هم جمع می‌شوند و به زیارت می‌پردازند.
فارغ از تاریخچه کهن و افسانه‌هایی که در زمینه این زیارتگاه وجود دارد، مجموع بناهای موجود در این محل، دارای ارزش‌های خاص تاریخی و معماری است.
زیبایی خیره کننده باغ پهلوان‌پور مهریز در دل کویر
باغ پهلوان‌پور مهریز نیز از جمله باغ‌های ایرانی ثبت شده در فهرست آثار تاریخی است که از زیبایی خیره کننده‌ای در دل کویر بهره‌مند است.
این باغ گرچه مانند باغ گلشن طبس و باغ دولت آباد یزد یا سایر باغ‌های تاریخی ثبت شده در سایر نقاط کشور، دارای اسم و رسم و گردشگر نیست، اما از زیبایی چیزی کم ندارد و تنها نیازمند اندکی ساماندهی است.
وجود درخت‌های سر به فلک کشیده که نظیر آن در استان یزد بسیار کم است، جاری بودن نهر آب در میان این باغ، وجود بنای تاریخی و بادگیر و انارستان و نارنجستان و ... همه از زیبایی‌های این باغ تاریخی است و قلعه‌ای که در ورودی این باغ وجود دارد، نشان از قدمت آن دارد.
کوه‌ریگ؛ جاذبه‌ای طبیعی و درمانی در مهریز
اما کوه ریگ نیز یکی از جاذبه‌های طبیعی شهرستان مهریز است که علاوه بر مناظر زیبا از خاصیت درمانی نیز برخوردار است و در همه ایام سال به جز روزهای سرد گردشگران خاص خود را دارد.
کوه ریگ، تپه‌ای بلند و مملو از ریگ‌های یک دست است و هنگامی که در معرض تابش نور خورشید قرار می‌گیرد، به شدت گرم و سوزان میشود و قرار گرفتن در میان این ریگ‌ها برای بسیاری از دردهای مفاصل مفید است و پزشکان زیادی در یزد، برای بیماران دارای دردهای عضلانی، سفر به کوه‌ریگ را توصیه می‌کنند.
البته در روزهای گرم در هنگام تابش خورشید، بالا رفتن از تپه به علت شدت داغی آن مقدور نیست و مردم اغلب هنگام غروب به کوه ریگ می‌روند تا بتوانند از خاصیت درمانی آن بهره‌مند شوند.
معمولا در روزهای تعطیل، هنگام غروب، کوه‌ریگ مملو از جمعیتی است که برای تفریح به منطقه‌ای به همین نام سفر می‌کنند و با وجود امکانات رفاهی که در کنار کوه قرار دارد، اغلب مردم شب به یادماندنی را در کنار این جاذبه طبیعی می‌گذرانند.
در کنار قلعه‌های پرشماری که در مهریز قرار دارد، قلعه مهرپادین از سایر قلعه‌ها مشهورتر است و در دل اراضی کشاورزی منطقه جای گرفته و از باشکوه‌ترین و ارزشمندترین قلعه‌های مهریز به شمار می‌یود.
کارشناس میراث فرهنگی عنوان کرد: قدمت این قلعه به قرن هشتم هجری می‌رسد و از نمونه‌های قلعه‌های مسکونی و دارای قسمت‌های شاه‌نشین، عام نشین، دالان‌ها و فضاهای ارتباطی متعدد است و چیدمان این فضاها، قلعه را از پیچیدگی و تنیدگی خاصی برخوردار کرده است.
گرچه اغلب این بناها دارای مشکلاتی هستند و شاید هنوز آنگونه که باید برای حضور گردشگران آماده نیستند، اما به طور قطع، بازدید گردشگران از این فضاها می‌تواند بر رونق آن بیفزاید و مسئولان میراث فرهنگی را به فکر ساماندهی آنها بیاندازد.
------------------------
گزارش: مهدی جلیلیان
-----------------------
انتهای پیام/2464/صا40/ژ1001
منبع : خبرگزاری فارس
مهریز سرزمین مهر و خشت و تمدن
شهرستان مهریز که در فاصله 30 کیلومتری مرکز استان یزد قرار دارد، از آنجا که بعد از یزد، بیشترین آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی در آن قرار دارد و مقصد گردشگران داخلی و خارجی است، سرزمین مهر و خشت نامیده شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، مهریز از شهرستانهای قدیمی استان یزد است و ردپای تاریخ در این شهرستان به خوبی قابل مشاهده است.
قلعه‌های پابرجا، سنگ نگاره‌های هزار ساله، چشمه‌های باستانی و ده‌ها و صدها اثر تاریخی و طبیعی، این شهرستان را نسبت به دیگر مناطق استان یزد متمایز کرده است.
مهریز وسعتی بالغ بر 14 هزار کیلومتر دارد و از شمال با شهرستان یزد، از شمال شرق و شرق با شهرستانهای بافق و استان کرمان، از شمال غرب با شهرستان تفت و از سمت غرب با شهرستان ابرکوه و استان فارس مرز مشترک دارد.
وجود بناهای تاریخی متعدد در روستاهای مهریز
مهریز که هم‌اکنون بالغ بر 75هزار نفر جمعیت دارد، دارای 468 آبادی است که به جز مرکز شهرستان در هر یک از این آبادی‌ها، حداقل دو تا پنج اثر تاریخی و طبیعی وجود دارد.
از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهرستان مهریز می‌توان به قلعه مهرپادین، قلعه هرفته، مسجد جامع مهرپادین، سنگ نگاره‌های کوه ارنان، محوطه باستانی غربالبیز، زیارتگاه پیر نارکی، حمام مهرپادین، قلعه سریزد و ... اشاره کرد.
آثار مهم طبیعی مهریز نیز صرف نظر از روستاهای هدف گردشگری از جمله منشاد و...، چشمه باستانی غربالبیز، باغ پهلوان‌پور، کوه ریگ و ... است.
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در مورد آثار تاریخی این شهرستان به خبرنگار فارس گفت: یکی از پربازدیدکننده ترین آثار تاریخی و طبیعی شهرستان مهریز که در بهار و تابستان، جمعیت بسیاری را به سمت خود جذب می‌کند، محوطه باستانی غربالبیز است.
قدمت غربالبیز به 3500 سال قبل از میلاد باز می‌گردد
محسن عباسی عنوان کرد: این محوطه در مجاورت روستای مدوار در پنج کیلومتری جنوب غربی شهرستان مهریز قرار دارد و قدمت آن به 3500 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد.
وی عنوان کرد: این مجموعه باستانی در سال 1380 به شماره 4372 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده و گرچه خشکسالی چند سالی است که این چشمه را بسیار در گمنامی فرو برده اما روزگاری غربالبیز به قدری آب داشت که در آن قایقرانی انجام می‌شد.
عباس خاطرنشان کرد: وجه تسمیه غربال بیز را برخی به وجود چشمه موجود در این محوطه و نحوه غلیان و جوشش آب از حفره‌ها و لابه‌لای سنگ‌ها می‌دانند و عده‌ای آن را به دلیل وجود بافت متخلخل سطح تحتانی دریاچه موجود در محل می‌دانند که هر دو حالت نحوه حرکت آب را شبیه به عبور از منافذ یک غربال به تصویر می‌کشد.
وی ادامه داد: مجموعه گردشگری غربالبیز با مساحتی حدود 10 هکتار پذیرای گردشگران است و با استناد به آثار کشف شده در منطقه از قبیل ظروف سفالی، ادوات مفرغی، بقایای شهر باستانی و گورهای خورشیدی، آثار تمدن‌های پی در پی اعصار حجر، مفرغ، آهن، مادها، اشکانیان و ساسانیان به وضوح قابل شناسایی است.
این کارشناس میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: تنوع این آثار همچنین سبک و شکل معماری بخش‌های جنوبی منطقه و گورهای کشف شده که مربوط به اواخر دوره اشکانی و اوایل دوره هخامنشی است، حکایت از آن دارد که این محل از دیرباز یکی از زیستگاه‌ها و سکونت‌گاه‌های انسان در منطقه بوده است.
پیر نارکی سرزمین افسانه‌های کهن
اما پیر نارکی یکی از زیارتگاه‌های زرتشتیان است که مورد توجه بسیاری از آنها قرار دارد و هر سال جمعیت قابل توجهی در این منطقه حضور می‌یابند و به جز آنها، بقیه مردم نیز به خاطر موقعیت آب و هوایی این روستا از آن استقبال می‌کنند.
پیر نارکی در روستای نارکی در 15 کیلومتری شمال غربی شهر مهریز قرار دارد و قدمت آن با آغاز ظهور اسلام در ایران است.
زیارتگاهی که در این روستا قرار دارد، در دامنه کوهی کم ارتفاع به نام «نارکی» واقع شده که به روایتی محل پنهان شدن شاهزاده نازبانو، دختر یزدگرد سوم ساسانی و خواهر شهربانو، همسر امام حسین (ع) ست و هر سال از 12 تا 16 مرداد، زرتشتیان از سراسر دنیا در این مکان دور هم جمع می‌شوند و به زیارت می‌پردازند.
فارغ از تاریخچه کهن و افسانه‌هایی که در زمینه این زیارتگاه وجود دارد، مجموع بناهای موجود در این محل، دارای ارزش‌های خاص تاریخی و معماری است.
زیبایی خیره کننده باغ پهلوان‌پور مهریز در دل کویر
باغ پهلوان‌پور مهریز نیز از جمله باغ‌های ایرانی ثبت شده در فهرست آثار تاریخی است که از زیبایی خیره کننده‌ای در دل کویر بهره‌مند است.
این باغ گرچه مانند باغ گلشن طبس و باغ دولت آباد یزد یا سایر باغ‌های تاریخی ثبت شده در سایر نقاط کشور، دارای اسم و رسم و گردشگر نیست، اما از زیبایی چیزی کم ندارد و تنها نیازمند اندکی ساماندهی است.
وجود درخت‌های سر به فلک کشیده که نظیر آن در استان یزد بسیار کم است، جاری بودن نهر آب در میان این باغ، وجود بنای تاریخی و بادگیر و انارستان و نارنجستان و ... همه از زیبایی‌های این باغ تاریخی است و قلعه‌ای که در ورودی این باغ وجود دارد، نشان از قدمت آن دارد.
کوه‌ریگ؛ جاذبه‌ای طبیعی و درمانی در مهریز
اما کوه ریگ نیز یکی از جاذبه‌های طبیعی شهرستان مهریز است که علاوه بر مناظر زیبا از خاصیت درمانی نیز برخوردار است و در همه ایام سال به جز روزهای سرد گردشگران خاص خود را دارد.
کوه ریگ، تپه‌ای بلند و مملو از ریگ‌های یک دست است و هنگامی که در معرض تابش نور خورشید قرار می‌گیرد، به شدت گرم و سوزان میشود و قرار گرفتن در میان این ریگ‌ها برای بسیاری از دردهای مفاصل مفید است و پزشکان زیادی در یزد، برای بیماران دارای دردهای عضلانی، سفر به کوه‌ریگ را توصیه می‌کنند.
البته در روزهای گرم در هنگام تابش خورشید، بالا رفتن از تپه به علت شدت داغی آن مقدور نیست و مردم اغلب هنگام غروب به کوه ریگ می‌روند تا بتوانند از خاصیت درمانی آن بهره‌مند شوند.
معمولا در روزهای تعطیل، هنگام غروب، کوه‌ریگ مملو از جمعیتی است که برای تفریح به منطقه‌ای به همین نام سفر می‌کنند و با وجود امکانات رفاهی که در کنار کوه قرار دارد، اغلب مردم شب به یادماندنی را در کنار این جاذبه طبیعی می‌گذرانند.
در کنار قلعه‌های پرشماری که در مهریز قرار دارد، قلعه مهرپادین از سایر قلعه‌ها مشهورتر است و در دل اراضی کشاورزی منطقه جای گرفته و از باشکوه‌ترین و ارزشمندترین قلعه‌های مهریز به شمار می‌یود.
کارشناس میراث فرهنگی عنوان کرد: قدمت این قلعه به قرن هشتم هجری می‌رسد و از نمونه‌های قلعه‌های مسکونی و دارای قسمت‌های شاه‌نشین، عام نشین، دالان‌ها و فضاهای ارتباطی متعدد است و چیدمان این فضاها، قلعه را از پیچیدگی و تنیدگی خاصی برخوردار کرده است.
گرچه اغلب این بناها دارای مشکلاتی هستند و شاید هنوز آنگونه که باید برای حضور گردشگران آماده نیستند، اما به طور قطع، بازدید گردشگران از این فضاها می‌تواند بر رونق آن بیفزاید و مسئولان میراث فرهنگی را به فکر ساماندهی آنها بیاندازد.
------------------------
گزارش: مهدی جلیلیان
-----------------------
انتهای پیام/2464/صا40/ژ1001
منبع : خبرگزاری فارس
عقدا شهرتاریخ و طبیعت در دل کویر
منطقه عقدا یکی از روستاهای تاریخی و کهن در شهرستان اردکان استان یزد است که تاریخ و طبیعت را یکجا در دل خود جای داده و به جاذبه‌ای ارزشمند برای گردشگری تبدیل شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، عقدا در 40 کیلومتری شمال غربی اردکان در کنار جاده یزد تهران قرار دارد و قدمت آن معاصر با شهرستان میبد است و ساخت آن را به عقدار، یکی از سرهنگ‌های یزدگرد نسبت می‌دهند.
این روستای دیدنی و تاریخی دارای آثار کهن بسیاری است که هر یک از آنها به نوبه خود ارزش تاریخی بسیاری دارند اما آنچه در دل کویر ایران و در منطقه عقدا جالب توجه است، وجود جاذبه‌های طبیعی در کنار آثار کهن تاریخی است.
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی و فعالان این بخش در منطقه عقدا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در یزد در مورد پیشینه عقدا اظهار کرد: عقدا در گذشته‌های دور مورخ نداشته اما بر اساس آنچه از آثار تاریخی در این منطقه به دست آمده، عقدا مربوط به 6 هزار سال پیش است.
عقدا زمانی ساحل دریایی به نام ساوه بوده است
محمدرضا امامی عنوان کرد: هزاران سال پیش تمام منطقه‌ای که اکنون بیابان و کویر است، دریایی به نام دریای ساوه بوده که ساحل این دریا شهر یزد، ساوه، اراک و همدان بوده است و این امر با فسیل‌های ماهی و مرجان‌هایی که در این منطقه پیدا شده، ثابت شده است.
وی افزود: برخی خانه‌های عقدا نیز مربوط به دوره ایلخانی و آل مظفر است اما اغلب خانه‌های این منطقه مربوط به دوران صفوی است.
امامی در مورد بناهای تاریخی و جاذبه‌های طبیعی عقدا نیز عنوان کرد: بافت تاریخی عقدا، کاروانسرای رباط خرگوشی، مجموعه آب انبارهای احمدآباد، حمام‌های قدیمی عقدا و ... جاذبه‌های تاریخی و منطقه حفاظت شده سیاه‌کوه، پارک ملی سیاه‌کوه، پارک ملی حفاظت شده دره‌انجیر در عقدا و حوالی آن است.
پیش‌بینی هتل‌های سنتی و خانه‌های تاریخی برای مسافران نوروزی
البته به جز جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، آنچه می‌تواند برای گردشگران به ویژه در ایام نوروز جالب توجه باشد، وجود هتل سنتی و خانه‌های تاریخی است که برای اسکان مسافران پیش‌بینی شده است.
اما بازدید از جاذبه‌های تاریخی منطقه عقدا نیز خالی از لطف نیست و یکی از این جاذبه‌ها، کاروانسرای رباط خرگوشی است.
بیابان خرگوشی بر کناره جنوب شرقی و جنوبی باتلاق گاوخونی واقع است و در این بیابان که بر سر راه قدیم یزد به اصفهان در عصر صفوی بوده است، کاروانسرایی خوش طرح به نام رباط خرگوشی قرار دارد.
این بنا از آثار شاه عباس صفوی و یکی از هزار کاروانسرایی است که او در ایران ساخته و در کتاب عالم آرای عباسی نیز از آن یاد شده است.
کاروانسرای رباط خرگوشی یادگار از عصر صفوی
کاروانسرای رباط خرگوشی از سنگ و آجر ساخته شده و داخل کاروانسرا حجره، صفه، آب‌انبار، اصطبل و ... تعبیه شده است.
نفیس‌ترین اثر باقی مانده در این رباط، کتیبه‌ای به خط علیرضا عباسی، خوشنویس مشهور عهد صفوی است که بر پیشانی رباط میان شاه‌نشین در سردر ورودی می‌درخشد.
گرچه این کاروانسرا طی سال‌های اخیر تا حد زیادی تخریب شد و برخی اجزای ارزشمند آن به دلیل واقع شدن آن در بیابانی دور دست، سرقت شد اما هنوز تماشای آن خالی از لطف نیست و می‌تواند برای گردشگران جالب توجه باشد.
بافت تاریخی عقدا نیز یکی دیگر از جاذبه‌های این شهر است و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی، ظرفیت آن را دارد که به ثبت جهانی برسد.
بافت تاریخی و کوچه باغ‌های عقدا
بافت گلی و خشتی با معماری شبیه به بافت تاریخی یزد، بافت تاریخی عقدا را نیز منحصر به فرد کرده و قدم زدن در این بافت به نوعی خاطره‌بازی در گذشته‌هاست.
عقدا را شهر انار نیز خوانده‌اند به نحوی که در فصل برداشت انار یعنی از شهریور تا آبان‌ماه، جشنواره‌های متعدد انار در این منطقه برگزار میشود.
باغ‌های انار و کوچه باغ‌های زیبا نیز در این منطقه جلوه‌ای بسیار زیبا را از طبیعت به نمایش گذاشته است.
اما در نزدیکی عقدا، چند پناهگاه حیات وحش نیز وجود دارد که به لحاظ بهره‌مندی از گونه‌های گیاهی و جانوری در کشور بی‌نظیر است.
گرچه هنوز گردشگری طبیعی در استان یزد به راه نیفتاده اما وجود چنین جاذبه‌هایی در مناطقی نظیر عقدا، تماشایی است و حال و هوای ویژه‌ای به منطقه داده است.
سفر به مناطق همسایه عقدا
سفر به عقدا تنها به تماشای جاذبه‌های این منطقه ختم نمی‌شود بلکه گردشگرانی که به این شهر و روستا سفر می‌کنند به دلیل همجواری عقدا با احمدآباد و اردکان می‌توانند از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این 2 منطقه نیز دیدن کنند.
احمدآباد در کنار عقدا واقع شده و علاوه بر باغ‌های زیبا از جاذبه‌های تاریخی نظیر مجموعه آب‌انبارهای احمدآباد نیز برخوردار است.
این آب‌انبارها بر اساس اسناد موجود، توسط شیخ احمد یزدی در سال 630 هجری قمری احداث شده و مجموعه آب انبارهای آن، قدمتی تاریخی دارند.
اما در اردکان و در نزدیکی عقدا نیز جاذبه‌های بسیاری برای تماشا وجود دارد که از آن جمله می‌توان به بافت تاریخی اردکان، موزه مردم‌شناسی، چک‌چک، پیرهریشت، پارس بانو، مساجد زیبا و قدیمی اشاره کرد.
چک‌چک که از عبادتگاه‌های زرتشتیان به شمار می‌رود، علاوه بر عبادتگاهی که توسط زرتشتیان بنا شده از طبیعت بسیار زیبایی نیز برخوردار است و در روزهای بهار مردم مناطق مختلف استان یزد به چک‌چک سفر می‌کنند.
چک‌چک، مهم‌ترین زیارتگاه زرتشتیان ایران و جهان
چک‌چک که به پیر سبز نیز مشهور است، در 68 کیلومتری شمال غرب شهر یزد در دامنه کوهی به همین نام در شهرستان اردکان واقع شده و مورد احترام زرتشتیان ایران و جهان است.
این عبادتگاه، پنج شبانه‌روز در سال از 24 تا 28 خردادماه، محل زیارت و عبادت زرتشتیان است و در بقیه ایام سال، مردم سایر ادیان نیز از طبیعت این منطقه استفاده می‌کنند و یکی از قطب‌های گردشگری اردکان به شمار می‌رود.
این زیارتگاه پرجاذبه در میان صخره‌ها و بر بلندای کوه، شکوه و منظره زیبایی دارد و از آنجا که قطره‌های آب از روی کوه‌های سخت آن، همواره در حال چکیدن است، به چک‌چک معروف شده است.
بر دیواره سنگی آبشار این زیارتگاه، گیاه سیاوشان روییده و قطرات آب با جلوه‌ای خاص از آن عبور کرده و در داخل حوض سنگی زیر آن برای شرب زائران ذخیره میشود.
زرتشتیان به این مکان پیرسبز می‌گویند و معتقدند که شاه‌دخت ساسانی به نام حیات بانو، دختر یزدگرد سوم در حمله اعراب به این محل پناه آورده و غیب شده است.
با این وصف، سفر به اردکان، نخستین شهرستان استان یزد از مسیر تهران به یزد، می‌تواند روزهای خوش و خاطره‌انگیزی برای مسافران نوروزی رقم بزند.
انتهای پیام/2464/م40/ژ1001
منبع : خبرگزاری فارس